ish-Profesor në Universitetin Islamik në Medine
ish-Drejtor i Spitalit të Universitetit Islamik në Medine
Islami është një mënyrë jetese (sistem ose regjim) me burim Hyjnor për të gjithë njerëzit në tokë dhe një thesar i paçmueshëm, me kusht që njerëzimi ta zbatojë atë në mënyrën më të saktë e të drejtë. Sa e madhe është nevoja sot për të gjithë botën që ta kuptojë atë si duhet dhe të studiojë në mënyrë të plotë rregullat dhe urdhëresat e tij!, Sa të mëdha janë vuajtjet e shkaktuara njerëzimit në mbarë botën nga fatkeqësitë, katastrofat dhe luftërat për shkak të ndryshimeve në besimin e njerëzve.
Ftesa për në Islam është detyrë për çdo njeri i cili e njeh atë dhe që ka fatin të jetë i drejtuar me dritën e tij. Tani ne po ju paraqesim shpjegimin e kuptimeve të Kur'anit të Lartë, punë që është kryer me Ndihmën e Allahut. Të gjitha lavdërimet dhe faIënderimet janë për Allahun, bekimet e të Cilit janë kusht për të gjitha veprat e mira. Paqja, Bekimet dhe Hiret e Allahut qofshin për Pejgamberin tonë Muhamed a.s., për familjen e tij dhe për të gjithë shokët e tij.
Deri tani, çdo botim i Kur'anit të Lartë ka qenë shtypur në arabisht duke ia shoqëruar pranë shpjegimin e kuptimeve të vargjeve të tij në gjuhët e ndryshme. Gjatë vizitave të mia në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe vende të ndryshme të Europës kam takuar një numër të madh studiuesish në lëmin e Fesë dhe lexues të thjeshtë të cilët theksonin rëndësinë dhe nevojën për një botim të Kur'anit, të pashoqëruar me vargjet në gjuhën arabe. Ata e tërhiqnin vëmendjen te fakti se shumë njerëz duan të kenë një kopje të Kur'anit të Lartë me qëllim njohjen dhe studimin e tij, por nuk janë të vetëdijshëm për kujdesin e respektin që duhet treguar në mirëmbajtjen e tij. Ka ndodhur deri sa kopje të Kur'anit janë gjetur në koshin e plehrave e të hedhurinave. Këtë shqetësim ia paraqita dijetarëve të njohur në Arabinë Saudite dhe ata e vlerësuan këtë shqetësim si të drejtë
Më në fund, duhet të falënderoj vëllezërit e mi që morën pjesë në realizimin e kësaj pune kolosale e në mënyrë të veçantë vëllain Ferit Hafizi dhe vëllain Muhamad Munavar e Muhamad Ajub, të cilët e kontrotIuan dorëshkrimin herë pas here, me këmbëngulje e me durim të madh. Allahu i Plotfuqishëm ua shpërbleftë punën e tyre sa më mirë në këtë botë dhe në Botën e Pastajme.
Dr. Muhamed Muhsin Khan, biri i Muhi-ud-Din bin Ahmed Ak-Isa El-Khoashki El-Xhamaudi El-Afgani ka lindur në vitin 1345 Hixhrij në qytetin Kasur, në Panxhab të Pakistanit.
Gjyshët e tij u shpëmgulën nga Afghanistani për t'u shpëtuar luftërave dhe hasmërive fisnore. Doktor Muhmed Muhsini i takon fisit të shquar Afgan EI-Khoashk i El-Xhamaudi. Fisi i tij banonte në luginën Arghastan në juglindje të qytetit Kandhar (Afganistan).
Ai kreu shumicën e studimeve në atë qytet, pastaj i vazhdoi deri sa fitoi Gradën në Mjekësi dhe Kirurgji nga Universiteti i Panxhabit në Lahorë. Pastaj Punoi në Spitalin e Universitetit në Lahorë dhe më pas udhëtoi për në Angli ku qëndroi rreth katër vjet, nga ku mori edhe Diplomën për sëmundjet e kraharorit nga Universiteti i Uellsit. Më pas punoi në Ministrinë e Shëndetësisë në Mbretërinë e Arabisë Saudite, ku erdhi gjatë kohës së të ndjerit Mbretit Abdul Aziz Al-Saud. Qëndroi në Ministrinë e Shëndetësisë për rreth 15 vjet; shumicën e kësaj kohe ai qëndroi në Taif ku punoi si Drejtor i Spitalit EI-Sadad. Pas kësaj ai kaloi në Medine si Drejtor i Pavionit të Sëmundjeve të Kraharorit në Spitalin e Mbretit. Më në fund, ai punoi si Drejtor i Spitalit të Universitetit Islamik të Medines.
Lavdi Allahut i Cili e ndihmoi atë të bashkëpunojë me Dr. Muhamed Teki-ud-Din El-Hilali në përkthimin e kuptimeve të Haditheve të Librit Sahih El-Bukhari të Librit vel-Menchan dhe të p'erkthimit të shpjegimit të kuptimeve të Kur'anit në gjuhën Angleze.
1. Gjithë lavdërimet dhe falënderimet janë për Allahun, Zotin e Alemin-it (Zoti i të gjitha botëve, i gjithësisë dhe i gjithçkaje që gjindet në të, gjithçka që ka krijuar Allahu, Zoti i njerëzve dhe i xhindeve).
2. I Gjithëmëshirshmi, Mëshirëploti.
3. I Vetmi Zotërues (dhe i Vetmi Gjithëgjykues-Mbisundues) i Ditës së Shpërblimit (Ditës së Ringjalljes).
4. Vetëm Ty të adhurojmë dhe vetëm Ty të mbështetemi e të kërkojmë ndihmë (kudo, në çdo kohë dhe për çdo gjë).
5. Përforcona (drejtona) në Rrugën e Drejtë.
6. Në Rrugën e atyre të cilëve Ti u ke dhuruar Mëshirën Tënde,
7. Jo në (rrugë) të atyre që e merituan Zemërimin Tënd mbi vete dhe as në (rrugë) të atyre të cilët e humbën veten. (Amin).
1. Elif, Lam, Mim. (Këto shkronja janë një nga mrekullitë e Kur’anit dhe vetëm Allahu e di kuptimin e tyre, e askush tjetër).
2. Ky është Libri (Kur’ani) mbi të cilin nuk ka asnjë dyshim, udhëheqje për El-Muttekunët (që janë njerëz të përkushtuar dhe besimtarë të drejtë të cilët i frikësohen shumë Allahut; të cilët përmbahen nga të gjitha llojet e gjynaheve dhe veprave të ulëta të cilat Ai i ka ndaluar dhe të cilët e duan shumë Allahun; të cilët veprojnë dhe zbatojnë të gjitha llojet e punëve të mira që Ai i ka urdhëruar; të përkushtuarit në Besimin e Pastër Islam në Një Zot të Vetëm).
3. Të cilët besojnë në Ghaib (të fshehtën e të panjohurën), kryejnë edhe faljen, dhe shpenzojnë nga gjithçka me të cilat Ne i kemi furnizuar (d.m.th. japin Zekat, shpenzojnë për veten e tyre, për prindërit, për fëmijët, për gratë e tyre, japin edhe sadaka - lëmoshë për të varfrit, japin për Xhihad - në luftën për Çështjen e Allahut, etj).
4. Dhe të cilët besojnë në atë (Kur’an dhe në Sunnet) që të është zbritur ty (O Muhammed) dhe në çfarë janë zbritur para teje (Librat e Parë si Teurati, Inxhili etj), si dhe që besojnë me bindje në Botën e Përtejme (Ringjalljen, shpërblimin për veprat e mira e të këqia, Xhennetin dhe Xhehenemin etj).
5. Ata udhëhiqen në Rrugë të Vërtetë nga Zoti i tyre dhe ata janë më të suksesshmit.
6. Në të vërtetë, për ata që nuk besojnë është njësoj nëse ti (O Muhammed) i këshillon apo nuk i këshillon, ata nuk do të besojnë.
7. Allahu ka vulosur zemrat dhe dëgjimin e tyre (kështu që ata janë të përjashtuar për të pranuar udhëzimin e Allahut) dhe në sy kanë perde (e nuk shohin). Për ta do të ketë ndëshkim të madh.
8. Ndërsa ka edhe njerëz (hipokritë me dy fytyra) të cilët thonë: “Ne besojmë në Allahun dhe në Ditën e Fundit”, ndërsa në të vërtetë ata nuk besojnë.
9. Ata mendojnë të mashtrojnë Allahun dhe ata që besojnë, ndërsa në të vërtetë ata vetëm se mashtrojnë vetveten dhe nuk e marrin vesh.
10. Në zemrat e tyre ka sëmundje (dyshimi dhe hipokrizie), ndërkohë që Allahu ua ka shtuar edhe më shumë sëmundjen. Për ta do të ketë ndëshkim të dhimbshëm për shkak të asaj që gjithnjë gënjenin.
11. Dhe kur atyre u thuhet: “Mos bëni djallëzi në tokë”, ata thonë: “Ne jemi vetëm pajtues.”
12. Në të vërtetë janë pikërisht ata të cilët sjellin trazira, por ata nuk e marrin vesh.
13. Dhe kur u thuhet këtyre (hipokritëve): “Besoni siç kanë besuar edhe njerëzit e tjerë (pasuesit e Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem.)”, ata thonë: “A të besojmë siç kanë besuar mendjelehtët?” Në të vërtetë, këta vetë janë mendjelehtët, por nuk e dinë.
14. Ndërsa kur takohen me ata që besojnë, u thonë: “Ne besojmë”, por kur janë vetëm me Shejtanët e tyre (shejtanët - politeistët, mosbesimtarët, paganët, hipokritët), thonë: “Në të vërtetë ne jemi me ju, në të vërtetë ne vetëm talleshim.”
15. Allahu i përqesh ata dhe vetëm ua shton më shumë të këqiat që të sorollaten verbërisht.
16. Këta janë të cilët shkëmbyen udhëheqjen me të gabuarën, kështu që tregtia e tyre qe pa përfitim dhe nuk u drejtuan.
17. Kjo ngjason si me atë që ndezi zjarrin dhe pasi ai ndriçoi gjithandej rreth tij, Allahu ua mori dritën dhe i la në errësirë. (Kështu që) ata nuk mund të shihnin.
18. Ata janë të shurdhër, memecë e të verbër, kështu që ata nuk kthehen (në Rrugën e Drejtë).
19. Ose si një shtërngatë nga qielli me errësirë, vetëtimë e bubullimë. Ata i rrasin gishtërinjtë në veshë për të mos dëgjuar ushtimën tmerruese nga frika e vdekjes. Por Allahu gjithnjë i rrethon mosbesimtarët.
20. Vetëtima pothuajse ua merr sytë; sa herë që u flakëron, ata ecin (në ndriçimin e saj), ndërsa kur i mbulon errësira, mbesin në vend. Dhe po të donte Allahu, do t’ua kishte marrë dëgjimin dhe shikimin. Vërtet që Allahu është i Zoti për të bërë gjithçka.
21. O njerëz! Adhuroni Allahun, Zotin tuaj, i Cili ju krijoi ju dhe ata që ishin para jush, që të mund të bëheni të përkushtuar (Et-Muttekunë).
22. I Cili e ka bërë tokën vend pushimi për ju dhe qiellin me kupë si mbulesë duke dërguar që andej ujë për të prodhuar fruta si furnizim për ju. Atëherë pra, mos i vini shokë Allahut (në adhurim) kur ju e dini (se vetëm Ai ka të drejtë të adhurohet e askush tjetër).
23. Dhe nëse ju (o njerëz) dyshoni për atë (Kur’anin) që Ne i kemi zbritur robit tonë (Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem.), atëherë bëni edhe ju një Sure (pjesë të Kur’anit) të ngjashme si ajo dhe thirrni dëshmitarët tuaj (mbrojtësit dhe ndihmësit tuaj, të adhuruarit tuaj) përveç Allahut, nëse jeni të drejtë (dhe shihni nëse dyshimet tuaja janë të vërteta).
24. Por nëse nuk e bëni dot atë dhe ju kurrë nuk mund ta bëni atë, atëherë kini frikë Zjarrin (Xhehenemin), lënda djegëse e të cilit janë njerëzit dhe gurët, i përgatitur për mosbesimtarët.
25. Dhe përgëzoi ata që besojnë dhe punojnë mirësi e drejtësi (sipas këtij besimi), se për ta do të ketë Kopshte të Begatë (të Xhennetit) nën të cilët rrjedhin lumenj. Çdo herë që do t’u shërbehet me fruta të tij, ata do të thonë: “Këta janë nga ç’na është shërbyer më parë”, e atyre do t’u jepen gjëra të ngjashme (në formë por me shije të ndryshme); atje do të kenë bashkëshorte të pastra (Ezuaxhun Mutah-haratun - pa të përmuajshme, pa nevoja etj) dhe atje do të qëndrojnë përgjithmonë.
26. Sigurisht që Allahu nuk ngurron që të sjellë shembull qoftë edhe për një mushkonjë, apo diçka edhe më të imët se ajo. Sa për ata që besojnë, ata e dinë se ajo (çdo gjë që tregon Allahu) është e Vërteta nga Zoti i tyre, por sa për ata që nuk besojnë, do të thonë: “Çfarë don të na thotë Allahu me këtë si shembull?” Me këtë Ai humb shumë, ndërsa shumë të tjerë i udhëheq. Kështu Allahu i humb vetëm ata që janë të panënshtruar ndaj Tij.
27. Ata që thyejnë besën e dhënë Allahut pasi e pranojnë marrëveshjen me Të dhe ndërpresin çfarë Allahu ka urdhëruar për të bërë (në lidhje me Besimin e Pastër Islam, të zbatojnë ligjet e Tij në tokë) dhe kryejnë vepra të ulëta e poshtërsi në tokë. Mu këta janë të humburit.
28. Si e mohoni e nuk e besoni Allahun? Duke parë se ishit të vdekur dhe Ai ju dha jetë, pastaj Ai do t’ju vdesë dhe Ai përsëri do t’ju sjellë në jetë (në Ditën e Ringjalljes) e atëherë Atij do t’i ktheheni.
29. Ai është i Cili krijoi për ju gjithçka në tokë pastaj Ai Isteva ila (u ngrit lart drejt) qiellit, duke i bërë ata shtatë qiej. Dhe Ai është i Gjithëdituri për çdo gjë.
30. Dhe (kujto) kur Zoti yt u tha melekëve: “Me të vërtetë që Unë do të çoj në tokë zëvendësues (njerëzimin brez pas brezi).” Ata i thanë: “A do të vendosësh atje ata të cilët bëjnë zullume e do të derdhin gjak, - ndërsa ne të madhërojmë Ty me lavdërime dhe falënderime dhe të shenjtërojmë (të pastrojmë nga gjithçka që ata të shoqërojnë Ty).” Ai (Allahu) u tha: “S’ka dyshim se Unë di atë që ju nuk e dini.”
31. Dhe Ai ia mësoi Ademit emrat e të gjitha gjërave, pastaj ua paraqiti ato melekëve dhe u tha: “Më thoni Mua emrat e tyre nëse jeni të drejtë.”
32. Melekët thanë: “Lavdi të qoftë Ty! Ne nuk dimë asgjë më tepër nga ç’na ke mësuar Ti. Vërtet që vetëm Ti je i Gjithëdituri, më i Urti Gjithëgjykues.”
33. Ai tha: “O Adem! Tregoju atyre emrat e tyre (e gjërave)” dhe kur ai ua tregoi melekëve emërtimet e të gjitha gjërave, Ai tha: “A nuk ju thashë Unë juve se, Unë di të fshehtën (Ghabin) në qiej dhe në tokë dhe se Unë di çfarë ju shfaqni dhe çfarë ju keni mbajtur të fshehur?”
34. Dhe (kujto) kur Ne u thamë melekëve: “Bini ju në sexhde para Ademit.” Dhe ata ranë në sexhde përveç Shejtanit (Iblisit) që nuk pranoi dhe ishte kryelartë dhe qe një prej mosbesimtarëve (prej të panënshtruarve ndaj Allahut).
35. Dhe Ne thamë: “O Adem! Bano ti dhe bashkëshortja yte në Xhennet dhe hani të dy me kënaqësi dhe gëzim nga gjërat që ka atje ku të doni, por mos iu afroni kësaj peme, se përndryshe do të jeni prej Dhalimunëve (prej keqbërësve).”
36. Pastaj Shejtani i bëri ata të rrëshqasin që atje (prej Xhennetit) dhe i nxorri ata prej atje ku ishin. Ne thamë: “Zbritni poshtë të gjithë ju me armiqësi mes jush! Në tokë do të jetë banesa dhe jetesa juaj e përkohshme.”
37. Pastaj Ademi mori Fjalë nga Zoti i tij. Dhe Allahu e fali atë (duke e pranuar pendimin e tij). Sigurisht që Allahu është Ai i Cili gjithnjë pranon pendimin (e robëve të Tij), Mëshirëploti.
38. Ne u thamë: “Zbritni ju të gjithë nga ky vend (Xhenneti), pastaj kurdo që t’ju vijë Udhëzim nga Unë dhe kushdo që ndjek Udhëzimin Tim, nuk do të ketë aspak frikë për ta dhe as nuk do të pikëllohen.”
39. Por ata që nuk besojnë dhe përgënjeshtrojnë Ajetet Tona (provat, treguesit, dëshmitë, shenjat, Shpalljet nga Ne), të këtillët janë banorët e Zjarrit. Atje ata do të mbeten e do të banojnë përgjithmonë.
40. O Bijtë e Israilit! Përkujtoni Mirësinë Time që derdha mbi ju dhe përmbushni (detyrimet tuaja në) Marrëveshjen Time (me ju), kështu që pastaj Unë të përmbush (Detyrimet e Mia në) marrëveshjen tuaj (me Mua) dhe vetëm Mua m’u frikësoni.
41. Dhe besoni në atë që kam zbritur (këtë Kur’an) duke vërtetuar atë që është me ju (Teuratin dhe Inxhilin) dhe mos jini të parët që e mohoni atë dhe mos bleni (fitoni) me Vargjet e Mia (Teuratin dhe Inxhilin) çmim të ulët (duke fituar fare pak nga shitja e Vargjeve të Mia) dhe m’u frikësoni Mua dhe vetëm Mua. (Tefsir At-Tabari).
42. Dhe mos e përzieni të vërtetën me gënjeshtrën dhe mos e fshihni të vërtetën (se Muhammedi sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem. është i Dërguari i Allahut dhe cilësitë e tij janë të shkruara në Librat tuaj, në Teurat dhe në Inxhil e ju e fshihni atë) në një kohë kur ju e dini (atë).
43. Dhe falni namazin, dhe jepni Zekatin, dhe Irka’ (përkuluni në ruku në falje, apo nënshtrojani veten tuaj me bindje Allahut) bashkë me Er-Rakiunët (ata që përkulen kësisoj).
44. Ju urdhëroni El-Birr (përkushtim e drejtësi dhe të gjitha veprat e tjera të nënshtrimit ndaj Allahut) për njerëzit dhe harroni t’i zbatoni ato vetë, ndërsa e lexoni Librin (Teuratin)! A nuk mendoni pra?
45. Dhe kërkoni ndihmë me durim dhe me falje (të namazit), e është e vërtet se kjo është tejet e rëndë dhe e vështirë përveç (për) Al-Khashiunët (për besimtarët që vërtetë besojnë Allahun, duke iu nënshtruar Atij plotësisht, që kanë shumë frikë nga Ndëshkimi i Tij dhe që besojnë në Premtimin e Tij).
46. Ata janë prej atyre të cilët janë të bindur se do të takohen me Zotin e tyre dhe se vetëm Atij do t’i kthehen.
47. O Bijtë e Israilit! Përkujtoni Mirësinë Time që derdha mbi ju duke ju përzgjedhur përmbi gjithë Alemin (njerëzimin dhe xhindet, në kohët e para).
48. Dhe kini frikë nga një Ditë (të Gjykimit) kur askush nuk do t’i bëjë dobi tjetrit, as nuk do të pranohet ndërmjetësim prej ndokujt, as nuk do t’i hiqet gjë ndokujt nga shpërblimi i tij e as nuk do të ndihmohen.
49. Kujtoni edhe kohën kur Ne ju çliruam ju prej Faraonit i cili po ju sillte juve vuajtje të tmerrshme, duke ju vrarë bijt tuaj e duke i lënë të gjalla gratë dhe vërtet që në të kishte një provë tepër të madhe nga Zoti juaj.
50. Kujtoni edhe kohën kur Ne e ndamë detin për ju dhe ju shpëtuam, ndërsa ithtarët e Faraonit i fundosëm para syve tuaj (e ju e shihnit se si i mbuloi ata uji i detit).
51. Kujtoni edhe kohën kur Ne caktuam për Musain dyzet netë (që t’i japim Teuratin), ndërsa në mungesën e tij ju pastaj adhuruat viçin, duke qenë kështu Dhalimunë (politeistë, keqbërës).
52. Dhe pas kësaj Ne ju falëm, ashtu që të falënderoni.
53. Kujtoni edhe kohën kur Ne i dhamë Musait Librin (Teuratin) dhe Kriterin (e përcaktimit të së drejtës dhe të gabuarës), që kështu të mund të drejtoheshit në të drejtën.
54. Kujtoni edhe kohën kur Musai i tha popullit të vet: “O populli im! Me të vërtetë që ju i bëtë padrejtësi vetes suaj duke adhuruar viçin. Kthehuni pra, me pendim te Krijuesi i juaj dhe vrisni veten tuaj (të drejtit le të vrasin keqbërësit nga mesi juaj). Kjo do të jetë më mirë për ju para Krijuesit tuaj.” Pastaj Ai e pranoi pendimin tuaj. Sigurisht që Ai është i Cili gjithnjë pranon pendimin (e robëve të Tij), Mëshirëploti.
55. Kujtoni edhe kohën kur ju thatë: “O Musa! Ne kurrë nuk do të të besojmë ty, derisa ta shohim Allahun qartë me sytë tanë.” Por ju u goditët papritur si me shkrepëtimë rrufeje ndërsa po vështronit.
56. Pastaj Ne ju ngritëm ju nga vdekja që të mund të falënderonit.
57. Ne ju bëmë hije me re dhe dërguam mbi ju El-Menna (rrëshirë të ëmbël) dhe Es-Selva (shkurtëzat, duke ju thënë): “Hani nga gjërat e mira e të lejuara me të cilat Ne ju kemi furnizuar,” (por ata kundërshtuan). Dhe ata nuk na bënë aspak keq Neve, por ata vetëm i bënë keq vetvetes së tyre.
58. Kujtoni edhe kohën kur Ne thamë: “Hyni në këtë qytet (Jerusalem) dhe hani sa të doni nga bollëku që keni atje me kënaqësi dhe me gëzim kudo që të dëshironi dhe hyni te porta duke rënë në sexhde (apo të përkuleni me nënshtrim) dhe thoni: ‘Falna ne’, ndërsa Ne do t’ju falim gjynahet tuaja dhe do ta shtojmë shpërblimin për mirëpunuesit.”
59. Por ata që punuan keq e ndryshuan fjalën që iu tha për një fjalë tjetër, kështu që Ne dërguam përmbi keqbërësit Rixhzen (ndëshkim) nga qielli për shkak të ngritjes krye në vend të nënshtrimit ndaj Allahut. (Tefsir At-Tabari).
60. Kujtoni edhe kohën kur Musai kërkoi ujë për popullin e tij dhe Ne i thamë: “Bjeri gurit me shkopin tënd.” Pastaj që andej u derdhën me vrull dymbëdhjetë burime ku secili grup e dinte vendin e tij për ujë. “Hani dhe pini nga ato që ju ka furnizuar Allahu dhe mos punoni të këqia duke bërë ligësi në tokë.”
61. Kujtoni edhe kohën kur ju thatë, “O Musa! Ne nuk mund të durojmë vetëm me një lloj ushqimi. Lutju pra Zotit tënd për ne që të na nxjerrë neve çfarë rrit toka: bimët e saj të ngrënshme, trangujt, Fum-in (grurin apo hudhrat), thjerëzat dhe qepët e saj.” Ai u tha: “A do ta ndërroni atë që është më e mirë për ju me atë që është më e keqe? Zbritni në çfarëdo qyteti dhe atje do të gjeni ato që dëshironi!” Dhe kështu ata u mbuluan me poshtërim dhe mjerim dhe tërhoqën mbi veten e tyre edhe Zemërimin e Allahut. Kjo ngaqë ata vazhduan të mos besojnë Ajetet e Allahut (provat, treguesit, shpalljet e Tij) dhe mbytën Pejgamberët e Allahut pa asnjë të drejtë. Kjo ngaqë nuk u bindën dhe vazhduan të tejkalojnë kufinjtë në mosnënshtrim (ndaj Allahut duke bërë krime e mëkate).
62. Me të vërtetë se ata që besuan qofshin jehudi, të krishterë, sabijanë (komb që banonte në Irak dhe që thoshin La ilahe ilallah dhe që lexonin Zeburin e tyre dhe ata nuk ishin as jehudi e as të krishterë) e kushdo tjetër që besoi në Allahun dhe Ditën e Fundit dhe që punoi drejtësi e mirësi, do të kenë shpërblimin që u takon te Zoti i tyre (Allahu) dhe për ta nuk do të ketë as frikë e as nuk do të hidhërohen. (Ibn Abasi radijAllahu ‘anhu. në Tefsir At-Tabari thotë se kushti i këtij vargu është shfuqizuar nga Verseti 3:85).
63. Dhe (O Bijtë e Israelit, kujtoni) kohën kur Ne morëm besën tuaj dhe Ne e ngritëm mbi ju Turin (Sinain) duke ju thënë: “Mbahuni fort pas asaj që Ne jua sollëm dhe kujtoni çfarë thuhet në të, që të mund të bëheni prej Muttekunëve (prej të përkushtuarve në Besimin e Pastër Islam).
64. Pas kësaj ju u tërhoqët dhe po të mos kishte qenë Mirësia dhe Mëshira e Allahut mbi ju, me të vërtetë që ju do të kishit qenë prej të humburve.
65. Dhe në të vërtetë ju i njihnit ata nga mesi i juaj të cilët i tejkaluan kufinjtë në çështjen e Sabbath-it (të së Shtunës). Ne u thamë atyre: “Bëhuni ju majmunë, të përbuzur e të flakur.”
66. Kështu pra, Ne e bëmë këtë ndëshkim shembull për vetë ata dhe për brezat pas tyre, si dhe një mësim për Muttekunët (të përkushtuarit ndaj Allahut në Besimin e Pastër Islam).
67. Kujtoni edhe kohën kur Musai i tha popullit të tij: “Vërtet që Allahu ju urdhëron të therrni një lopë”, (ndërsa ata i) thanë: “A dëshiron të tallesh me ne?” (Por ai u) tha: “I mbështetem Allahut të më mbrojë që të mos jem prej Xhahilunëve (prej të paditurve apo prej atyre që s’marrin vesh).”
68. Ata i thanë: “Lutju Zotit tënd për ne që ta bëjë mirë të qartë se ç’është ajo (që na kërkohet)!” Musai u tha: “Allahu thotë, ‘Ajo është vërtet një lopë, as shumë e vjetër e as shumë e re, por të jetë mes dy anëve’, zbatoni pra atë që jeni urdhëruar për ta bërë.”
69. Ata i thanë (përsëri): “Lutju Zotit tënd për ne të na e bëjë mirë të qartë ngjyrën saj.” Ai u tha atyre: “Ai thotë, ‘Të jetë lopë në ngjyrë të verdhë të ndezur që i kënaq ata që e shohin.’”
70. (Përsëri) ata i thanë: “Lutju Zotit tënd për ne të na e bëjë mirë të qartë se çfarë lloji është, sepse në të vërtetë për ne të gjitha lopët janë njësoj dhe sigurisht, nëse don Allahu, ne do të udhëzohemi drejt.”
71. Ai (Musai) tha: “Ai thotë, ‘Të jetë lopë e paushtruar për të punuar tokën apo për të ujitur fushat, e shëndoshë dhe të jetë vetëm në ngjyrë të verdhë të ndezur.” Ata i thanë: “Tash na e solle të vërtetën.” Kështu që ata e therrën atë dhe nuk e kishin ndërmend ta bënin (dhe ishin fare pranë moskryerjes së këtij urdhëri).
72. Kujtoni edhe kohën kur ju vratë një njeri dhe u grindët mes jush për krimin. Dhe Allahu është i Cili e nxori në shesh atë që ju e fshihnit.
73. Kështu Ne thamë: “Prekeni atë (të vdekurin) me një copë (mishi) prej saj (lopës).” Kështu Allahu sjell në jetë të vdekurit duke ju treguar juve kësisoj Ajetet e Tij (provat, treguesit, shpalljet), me qëllim që të mund të merrni vesh.
74. Pas kësaj zemrat tuaja u forcuan e u bënë gur apo edhe më keq. Dhe vërtet që ka shkëmbenj prej të cilëve rrjedhin lumenj; dhe vërtet që ka prej tyre që çahen dhe kështu prej tyre del ujë; dhe prej tyre ka që dridhen nga frika e Allahut. Dhe Allahu nuk është i pavetëdijshëm për çfarë ju punoni.
75. A lakmoni ju (besimtarë) që ata do të besojnë në fenë tuaj edhe pse një grup prej tyre (udhëheqësit fetarë jehudi) gjithnjë e dëgjuan Fjalën e Allahut (Teuratin), pastaj ata vetë e ndryshuan atë vazhdimisht me dije të plotë pasiqë e kishin kuptuar atë?
76. Dhe kur ata (jehuditë) takohen me ata që besojnë (me muslimanët) thonë: “Ne besojmë”, por kur takohen vetëm me njëri-tjetrin, thonë: “A do t’u tregoni ju (jehudi muslimanëve) atë që Allahu ju ka shpallur juve (jehudive, për përshkrimin dhe cilësitë e të Dërguarit të Allahut, Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem. që janë të shkruara në Teurat) dhe kësisoj muslimanët mund të hahen me ju (jehudi) dhe të sjellin prova para Zotit tuaj?” (O ju jehudi) a nuk kuptoni pra?
77. Po a nuk e dinë ata (jehuditë) se Allahu e di atë që ata e fshehin dhe atë që e shprehin hapur?
78. Ndërsa ka nga ata (jehuditë) njerëz të paditur që nuk e njohin Librin (Teuratin), por u besojnë dëshirave të rreme dhe vetëm si t’u thotë hamendja.
79. Atëherë mallkimi qoftë mbi ata që e shkruajnë Librin (Teuratin) me duart e tyre dhe më pas thonë: “Ky është Libër prej Allahut”, për të bërë tregti me të për një çmim qesharak! Mallkimi qoftë mbi ata për atë çfarë kanë shkruar duart e tyre dhe mallkimi qoftë mbi ta për çfarë ata fitojnë nga kjo punë e tyre.
80. Dhe thonë (jehuditë): “Zjarri (Zjarri i Xhehenemit) nuk do të na prekë ne, veçse për pak ditë.” Thuaju (atyre o Muhammed): “A mos vallë keni marrë ndonjë premtim nga Allahu e kështu Allahu nuk do ta thyejë Premtimin e Tij? Apo është (e vërteta tjetër) se ju flisni për Allahun atë për të cilën ju nuk dini asgjë?”
81. Po, është e vërtetë! Kushdo që e fiton të keqen dhe e ka mbërthyer mëkati, këta janë banorë të Zjarrit; atje do të mbeten përgjithmonë.
82. Ndërsa ata të cilët besojnë (në Njësinë e Allahut, në Islam) dhe punojnë mirësi e drejtësi, të tillët janë banorë të Kopshteve të Begatë të Xhennetit; atje ata do të rrinë përgjithmonë.
83. Kujtoni edhe kohën kur Ne morëm premtimin nga Bijtë e Israilit (duke thënë): Mos adhuroni tjetër përveç Allahut, edhe jini të dëgjueshëm e dashamirë me prindërit tuaj, me të afërmit tuaj, me jetimët dhe me të varfërit (El-Miskin - Tefsir Et-Tabari), dhe u flisni mirë njerëzve, edhe përmbushni faljen e rregullt të namazit, edhe jepni Zekatin. Por pastaj ju rrëshqitët përsëri përveç një pakice prej jush, ndërkohë që ju jeni të rrëshqitur (e po rrëshqitni vazhdimisht nga e drejta në të gabuarën). (Tefsir El-Kurtubi).
84. Kujtoni edhe kohën kur Ne morëm premtimin tuaj (kur ju thamë): “Mos derdhni gjakun tuaj, as mos nxirrni veten tuaj (njëri-tjetrin) nga shtëpitë tuaja?” Pastaj ju e pranuat atë dhe për të ju jeni dëshmitarë.
85. Pas kësaj, ju jeni ata që vrisni vetveten tuaj (njëri-tjetrin) dhe nxirrni vetveten (njëri-tjetrin) nga shtëpitë tuaja, u ndihmoni (armiqve tuaj) kundër vetvetes (njëri-tjetrit) në mëkat dhe duke kaluar çdo cak. Edhe në qoftë se ata kthehen te ju si robër, ju u kërkoni atyre para për t’i liruar, megjithëse dëbimi i tyre ishte i ndaluar për ju. A e besoni ju vetëm në një pjesë të Librit (Teuratit) dhe mohoni pjesën tjetrën? Atëherë, cili është shpërblimi për ata nga mesi juaj që veprojnë kështu, përveç turpërimit në jetën e kësaj bote, ndërsa në Ditën e Kijametit t’i dorëzohen ndëshkimit më të tmerrshëm? Dhe Allahu nuk është i pavetëdijshëm për çfarë ju veproni.
86. Këta janë të cilët kanë blerë jetën e kësaj bote me çmimin e Botës së Pastajme. Këtyre as mundimet nuk do t’u lehtësohen dhe as nuk do të ndihmohen.
87. Dhe vërtet, Ne i dhamë Musait Librin (Teuratin) dhe pas tij çuam një varg të Dërguarish. Edhe Isait, birit të Merjemes Ne i dhamë shenja të qarta dhe e mbështetëm atë edhe me Ruhul-Kudus-in (Melekun Xhibril ‘alejhis–selam). A mos është se, sa herë që ju vinte juve një i Dërguar me ato (Shpallje) të cilat ju aspak nuk i dëshironit, juve ju shtohej kryeneçësia? Disa ju i mohuat dhe disa ju i vratë.
88. Dhe thonë, “Zemrat tona janë të mbështjella (nuk dëgjojnë as nuk kuptojnë Fjalën e Allahut).” Jo, përkundrazi, Allahu i ka mallkuar ata për shkak të mohimit të tyre, kështu që fare pak është ajo që ata besojnë.
89. Dhe kur erdhi tek ata (jehuditë) Libër nga Allahu (Kur’ani) duke përforcuar atë (Teuratin) i cili është me ta, edhe pse një kohë ata e kishin lutur Allahun (për sjelljen e Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem.) me qëllim që të fitonin përmbi ata që nuk besuan, atëherë kur tek ata erdhi ajo që ata e kishin dalluar, ata e mohuan atë. Le të bjerë pra Mallkimi i Allahut përmbi mosbesimtarët.
90. Sa i keq është (ai çmim) për të cilin ata kanë shitur veten e tyre, që ata të mohojnë atë (Kur’anin) të cilin Allahu e ka shpallur, me pakënaqësinë se Allahu shpall nga Mëshira e Tij mbi kë të dojë Ai nga robët e Vet. Kësisoj ata kanë tërhequr mbi vete zemërim pas zemërimi. Dhe për mohuesit ka ndëshkim poshtërues.
91. Dhe kur u thuhet atyre (jehudive), “Besoni në atë që ka dërguar Allahu,” ata thonë: “Ne besojmë në atë që na është dërguar neve.” Dhe në këtë mënyrë ata nuk besojnë në çfarë erdhi më pas, ndërsa ajo është e vërteta që përforcon atë që gjindet në duart e tyre. Thuaju (atyre O Muhammed): “Përse atëherë ju i keni vrarë Pejgamberët e Allahut në kohët e mëparshme, nëse me të vërtetë keni qenë besimtarë?”
92. Pastaj në të vërtetë juve ju erdhi Musai me shenja të qarta, megjithatë ju adhuruat viçin pasi ai u largua prej jush duke u bërë kështu Dhalimunë (politeistë e keqbërës).
93. Dhe kujtoni kohën kur Ne morëm besën tuaj dhe Ne ngritëm mbi ju Turi Sinanë duke ju thënë: “Mbahuni fort pas asaj që Ne jua kemi dërguar dhe ia vini mirë veshin.” Ata thanë: “Dëgjuam dhe kundërshtuam.” Dhe kështu zemrat e tyre gëlltitën adhurimin e viçit për shkak të mosbesimit të tyre. Thuaju: “Sa e keqe vërtet është ajo që urdhëron besimi juaj, nëse jeni besimtarë.”
94. Thuaju (atyre): “Nëse banesa e Botës së Pastajme me Allahun është vërtet vetëm për ju dhe jo për njerëzit e tjerë, atëherë dëshirojeni vdekjen, nëse jeni të vërtetë.”
95. Por ata kurrë nuk do ta dëshirojnë atë, për shkak të atyre veprave që kanë dërguar atje duart e tyre para se të shkojnë atje vetë. Dhe Allahu është i Gjithëditur për Dhalimunët (politeistët, keqbërësit për gjithfarë ata bëjnë).
96. Dhe në të vërtetë ju do të shihni se ata (jehuditë) janë më të eturit nga të gjithë njerëzit për këtë jetë, madje akoma më të etur edhe se ata që adhurojnë të tjerë në vend të Allahut apo duke i vënë Atij shokë (si mexhusët, paganët, politeistët, mohuesit etj). Çdonjëri prej tyre (jehudive) do të donte që të mund t’i jepej një jetë mijëvjeçare, por edhe dhurimi i një jete të tillë nuk do ta shpëtonte atë aspak nga ndëshkimi i merituar. Dhe Allahu është Gjithëvëzhgues për gjithçka që ata veprojnë.
97. Thuaj (O Muhammed): “Kushdo që është armik i Xhibrilit (le të vdesë në zemërimin e tij), sepse në të vërtetë ai e ka sjellë këtë (Kur’an) në zemrën tënde me Vullnetin dhe Lejen e Allahut duke përforcuar çfarë ka ardhur më parë, që është në duart e tyre (Teurati dhe Inxhili) dhe si udhëzim e përgëzim për besimtarët.
98. Kushdo që është armik i Allahut, i Melekëve të Tij, i të Dërguarve të Tij, i Xhibrilit dhe i Mikailit, atëherë vërtet që Allahu është armik për mosbesimtarët.”
99. Dhe vërtet që Ne të kemi zbritur ty Ajete të qarta (këto Vargje të Kur’anit që njoftojnë me imtësi për ndodhitë e jehudive dhe për qëllimet e tyre) dhe askush nuk i mohon ato përveçse Fasikunët (ata që ngrenë krye kundër Urdhërit të Allahut).
100. A nuk është e vërtetë se, çdo herë që ata lidhin ndonjë marrëveshje, njëra palë prej tyre e hedh atë menjëherë? Por për më tepër, e vërtetë është se shumica e tyre nuk besojnë.
101. Dhe kur atyre u erdhi një i Dërguar nga Allahu (Muhammedi sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem.) duke vërtetuar atë që ata e kishin në dorë (në Teurat), një palë prej atyre që u është dhënë Teurati, e hodhën tej pas shpine Librin e Allahut si të ishte diçka që nuk e dinin!
102. Ata ndoqën atë që shejtanët e nxorrën (në mënyrë të rreme nga magjia) në kohën e sundimit të Sulejmanit. Nuk mohoi Sulejmani por shejtanët mohuan (nuk besuan), duke u mësuar njerëzve magjinë dhe gjëra të tilla që zbritën në Babiloni prej dy melekëve, Harut dhe Marut, por në të vërtetë asnjëri prej tyre nuk i mësoi ndokujt gjëra të tilla, veç pasi ata thanë: “Ne jemi vetëm sprovë, kështu që mos u bëni mosbesimtarë (duke mësuar magjinë prej nesh).” Dhe nga këta melekë njerëzit mësuan atë që shkaktonte ndarjen e burrit nga bashkëshortja e tij, por ata nuk mund të dëmtonin ndokënd përveçse me Vullnetin dhe Lejen e Allahut. Dhe ata mësuan atë gjë që i dëmtonte dhe nuk u sillte përfitim. E në të vërtetë ata e dinin se blerësit e saj (të magjisë) nuk do të kishin aspak pjesë nga Bota e Pastajme. Dhe vërtet, sa e keqe ishte ajo për të cilën ata shitën veten e tyre, veç sikur ta dinin!
103. Dhe sikur të kishin besuar, ata do të kishin mbrojtur veten e tyre nga e keqja dhe do të kishin plotësuar detyrimet ndaj Allahut, atëherë akoma më i madh do të ishte shpërblimi prej Allahut, veç sikur ta dinin!
104. O ju që keni besuar! Mos i thoni (të Dërguarit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem.) Ra’ina, por thoni Undhurna (Bëna dhe na mëso të kuptojmë) dhe dëgjoni, sepse për mosbesimtarët do të ketë dënim të dhimbshëm.
105. As ata që nuk besojnë nga ithtarët e Librave të Parë (jehudi e të krishterë), as Mushrikët (idhujtarët, politeistët, mohuesit e Njësisë së Allahut) nuk duan që juve t’ju zbritet ndonjë e mirë nga Zoti juaj, por Allahu zgjedh për Mëshirën e Tij atë që Ai do. E Allahu është Zotëruesi e Dhuruesi i Mirësive të Mëdha.
106. Çfarëdo vargu që Ne e shfuqizojmë ose e bëjmë që të harrohet, po Ne, sjellim një tjetër më të mirë se ai apo si ai. A nuk e din se Allahu është i Zoti për të bërë çdo gjë?
107. A nuk e din se është Allahu i Cili zotëron mbisundimin e qiejve dhe të tokës? E përveç Allahut ju nuk keni ndonjë Vali (ruajtës a mbrojtës) e as edhe ndonjë ndihmues tjetër.
108. Apo mos doni t’i bëni pyetje të Dërguarit tuaj (Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem.), siç e pyetën Musain kohë më parë (siç i thanë Musait, - na e trego hapur ta shohim Zotin tënd)? Dhe ai që e zëvendëson Besimin me mosbesimin, vërtet që ai e ka humbur Rrugën e Drejtë.
109. Shumë nga ithtarët e Librave të Parë dëshirojnë që si e si të mund t’ju tërheqin tek jobesimtarët pasi të keni besuar, nga zilia që kanë në shpirtin e tyre, madje edhe pasi e vërteta (se Muhammedi sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem. është i Dërguari i Allahut) u është bërë e qartë, por falni dhe mos ua veni re, derisa Allahu të sjellë Urdhërin e Tij. Vërtet që Allahu është i Zoti për të bërë gjithçka.
110. Dhe vazhdoni të kryeni faljen e namazit (Ekimu-Es-Salat) dhe të jepni Zekatin dhe çdo vepër të mirë (që e don Allahu) të cilën e keni bërë më parë për veten tuaj, do ta gjeni atë tek Allahu. Vërtet që Allahu është Gjithëvëzhgues për çdo gjë që ju bëni.
111. Ndërsa ata thonë: “Askush nuk do të hyjë në Xhennet, përveçse kush është jehudi apo i krishterë.” Këto janë vetëm dëshirat e tyre. Thuaju (O Muhammed): “Sillni provën tuaj nëse jeni që flisni të drejtën.”
112. Sigurisht, kushdo që ia nënshtron fytyrën (veten) e tij Allahut (duke ndjekur fenë e Tij, Islamin) dhe është Muhsin (mirëpunues), atëherë shpërblimi për ta është te Zoti i tyre (Allahu) dhe për ta as nuk do të ketë frikë dhe as nuk do të pikëllohen (në Ditën e Gjykimit). (Tefsir Ibn Kethir).
113. Jehuditë thanë se të krishterët nuk ndjekin asgjë (e nuk janë në fenë e drejtë); edhe të krishterët thanë se jehuditë nuk ndjekin asgjë (e nuk janë në fenë e drejtë); megjithëse të dy palët lexojnë Shpalljet e Para. Mu si këto fjalë thanë edhe ata (paganët) që s’dinë asgjë. Allahu do të gjykojë mes tyre në Ditën e Gjykimit për çfarë ata kishin mosmarrëveshje.
114. Dhe kush është më i padrejtë se ata që ndalojnë nga përmendja sa më shumë e Emrit të Allahut (në falje, dua etj) në xhamitë e Allahut, madje edhe luftojnë për shkatërrimin e tyre? Nuk shkonte që të tillë njerëz të hynin vetë në to veçse me frikë. Për ta ka vetëm turp në këtë botë, ndërsa në Botën e Pastajme, ndëshkim të madh.
115. Të Allahut janë Lindja dhe Perëndimi, kështu që, ngado që të drejtoheni apo të ktheni fytyrat, atje është Fytyra e Allahut (dhe Ai është Lartë, lart mbi Arshin e Tij). Allahu është i Gjithëmjaftueshëm për të përmbushur nevojat e krijesave të Tij, i Gjithëditur.
116. Dhe ata (jehuditë, të krishterët, paganët) thonë: “Allahu ka të lindur (bir, bija, madje pasardhës). Lavdi i qoftë Atij (I Lartësuar qoftë Ai nga çfarë ata i mveshin apo ia ngjisin Atij)! Jo! Përkundrazi Atij i takon gjithë ç’është në qiej dhe në tokë dhe gjithçka i nënshtrohet Atij me bindje në adhurim ndaj Tij.
117. Nismëtari Krijues i qiejve dhe i tokës. Kur Ai vendos për një gjë, Ai vetëm se i thotë: “Bëhu!” - dhe ajo është e bërë.
118. Dhe ata që s’kanë asnjë dije thonë: “Pse Allahu nuk na flet neve drejtpërdrejt, ose pse nuk na vjen neve ndonjë shenjë treguese prej Tij!” Tamam kështu thanë ata (popujt) para tyre, tamam si fjalët e këtyre. Zemrat e tyre janë njësoj, (ndërkohë) Ne padyshim që i kemi bërë të qartë treguesit për njerëzit që bindshëm besojnë.
119. Vërtet, Ne të dërguam ty (O Muhammed) me të vërtetën (Islamin), përgëzues (për ata që besojnë në atë që përcjell ti e që do të hyjnë në Xhennet) dhe paralajmërues (për ata që nuk besojnë në atë që përcjell ti e që do të hyjnë në Xhehenem), por ti nuk do të pyetesh për banorët e Zjarrit flakërues.
120. Kurrë, as jehuditë dhe as të krishterët nuk do të jenë të kënaqur me ty (O Muhammed), derisa ti të ndjekësh fenë e tyre. Thuaju: “Vërtet që Udhëzimi i Allahut (Islami, Besimi i tillë në Një Zot të Vetëm), ky është Udhëzim i vetëm.” Dhe nëse ti (O Muhammed) do të ndiqje dëshirat e tyre pas asaj që ti ke marrë nga Dija e Lartë (Kur’ani), atëherë nuk do të kishe ndaj Allahut as Vali (ruajtës a mbrojtës), as ndihmues.
121. Ata (të cilët përqafuan Islamin nga Beni Israilët) të cilëve Ne u dhamë Librin (Teuratin), e të cilët e lexojnë atë (u binden urdhrave të tij dhe e ndjekin atë) drejt siç është për ta lexuar (e ndjekur), këta janë ata të cilët vërtet besojnë në të (në Kur’an). Dhe kushdo që e mohon atë, këta janë të humburit. (Tefsir El-Kurtubi).
122. O Bijtë e Israilit! Përkujtoni Mirësinë Time që derdha mbi ju duke ju përzgjedhur përmbi gjithë Alemin (njerëzimin dhe xhindet, në kohët e para).
123. Dhe kini frikë Ditën (e Gjykimit), kur asnjë nuk do t’i bëjë dobi tjetrit, as shpërblimi nuk do t’i pranohet, as ndërmjetësimi nuk do t’i vlejë dhe as nuk do të ndihmohet.
124. Kujtoni edhe kohën kur Zoti i Ibrahimit (Allahu) e provoi atë me disa Urdhërime të cilat ai i përmbushi. Allahu i tha atij: “Vërtet Unë po të bëj ty prijës (Pejgamber) të njerëzimit.” Ibrahimi i tha: “Edhe nga pasardhësit e mi (sill Udhëheqës?).” (Allahu) i tha: “Premtimi Im (për të dërguar Pejgamberë etj) nuk i përfshin Dhalimunët (politeistët, keqbërësit).”
125. Kujtoni edhe kohën kur Ne e bëmë Shtëpinë (Kabën në Mekë) vend për vizitë (Haxhin) për njerëzimin dhe vend sigurie; dhe zgjidhni ju (njerëz besimtarë vizitorë) Mekamin e Ibrahimit (vendi ku është guri në të cilin ka qëndruar Ibrahimi ‘alejhis–selam. kur ndërtonte Kabën) si vend falje (për disa raste si dy Rekatet pas Tavafit, sjelljes rreth Kabës). Dhe Ne urdhëruam Ibrahimin dhe Ismailin që ata ta pastronin Shtëpinë Time (Kabën) për ata që sillen rreth saj (duke bërë tavaf), (për ata) që rrinë atje e ngujohen (në Itikaf), (për ata) që përkulen (në ruku për Allahun) e që bien me fytyrë në tokë (në sexhde atje për Allahun gjatë faljes).
126. Kujtoni edhe kohën kur Ibrahimi tha: “Zoti im, bëje këtë qytet (Mekën) vend sigurie dhe furnizoji banorët e tij me fruta, ata të cilët besojnë në Allahun dhe në Ditën e Fundit.” Allahu iu përgjigj: “Sa për atë që nuk beson, Unë do ta lë atë në një kënaqësi të përkohshme, pastaj do ta shtrëngoj në vuajtjet e Zjarrit, dhe vërtet i keq është ai vend i përcaktuar!”
127. Kujtoni edhe kohën kur Ibrahimi dhe (i biri i tij) Ismaili po ngritnin themelet e Shtëpisë (Kabës në Mekë) duke thënë: “Zoti ynë! Pranoje (këtë shërbim) prej nesh. Vërtet, Ti je Gjithëdëgjuesi, i Gjithëdituri.
128. Zoti ynë! Bëna ne të nënshtruar ndaj Teje (bëna muslimanë) edhe pasardhësit tanë një popull musliman (të nënshtruar ndaj Teje); tregona edhe Menasikun (gjithë veprimet dhe mënyrën e vizitës së Shtëpisë, Kabës në Mekë, Haxhin, Umren etj) dhe na e prano pendimin tonë. Vërtet Ti je Ai i Cili e pranon pendimin (e robëve të Tu), Mëshirëploti.
129. Zoti ynë! Dërgo nga mesi i tyre një të Dërguar (dhe vërtet Allahu iu përgjigj lutjes së tyre duke dërguar Muhammedin sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem.) i cili do t’u sjellë atyre Fjalët e Tua dhe drejtoji ata me Libër (Allahu e dërgoi Kur’anin) dhe Hikmeh (dijen e plotë mbi Fenë e Allahut, ligjet e Islamit, gjykimin e drejtë, urtësinë, Pejgamberinë) dhe pastroji ata. Vërtet që Ti je i Gjithëfuqishmi, më i Urti Gjithëgjykues.”
130. Dhe kush i kthen shpinën fesë së Ibrahimit (Besimit të Pastër Islam në Një Zot), përveç atij i cili e mashtron dhe e poshtëron shpirtin e vet? Vërtet që Ne e zgjodhëm atë (Ibrahimin) në këtë botë dhe po kështu edhe në Botën e Pastajme ai do të jetë në radhët e të drejtëve.
131. Kur Zoti i tij (Allahu) i tha: “Nënshtrohu (ndaj Meje, bëhu musliman)!” edhe ai iu përgjigj, ‘E kam nënshtruar veten time (si musliman) ndaj Zotit të Gjithësisë.’”
132. Dhe këtë (fe, nënshtrim ndaj Allahut si muslimanë në Islam) e porositi Ibrahimi edhe për bijtë e tij, edhe Jakubi (duke thënë): “O bijtë e mi! Allahu ka zgjedhur për ju fenë e vërtetë, kështu që mos vdisni ndryshe përveç se në Besimin Islam, si muslimanë.”
133. A ishit ju dëshmitarë kur Jakubit iu afrua vdekja? Kur ai u tha bijve të tij: “Çfarë do të adhuroni ju pas meje?”, ata i thanë: “Ne do të adhurojmë Ilah-un tënd, të Adhuruarin tënd (Allahun Një), të Adhuruarin e baballarëve (paraardhësve të tu), të Ibrahimit, Ismailit, Is’hakut, Një të Adhuruar (Ilah), Një e të Vetëm dhe vetëm Atij i nënshtrohemi si muslimanë në Islam.”
134. Ai popull tashmë ka kaluar. Ata do të marrin shpërblimin për çfarë fituan, dhe ju do të shpërbleheni për çfarë ju do të fitoni dhe ju nuk do të pyeteni për çfarë ata punuan (d.m.th. nga çështjet themelore të Islamit është se askush nuk mund të kërkojë e të përgjigjet me meritat dhe vlerat e tjetrit, të varet e të shpresojë prej tij, nuk do të japë llogari për fajet dhe gjynahet e tjetërkujt kushdo qoftë, por secili për veten e tij).
135. Dhe thonë: “Bëhuni jehudi ose të krishterë që të udhëhiqeni drejt.” Thuaju (atyre o Muhammed), “Përkundrazi, Feja e Ibrahimit (që ne ndjekim) është El-Hanif (Besimi i Pastër Islam në Një Zot të Vetëm) dhe ai nuk ishte prej Mushrikëve (që të adhuronte të tjerë në vend të Allahut apo përkrah Tij).”
136. Ju (muslimanë) thuani: “Ne besojmë Allahun dhe atë që na është dërguar neve dhe në atë që i është zbritur Ibrahimit, edhe Ismailit, edhe Is’hakut, edhe Jakubit edhe El-Esbat (dymbëdhjetë bijve të tij), edhe në atë që i është dhënë Musait, edhe Isait, edhe në çfarë u është dhënë të gjithë Pejgamberëve nga Zoti i tyre. Ne nuk bëjmë asnjë dallim mes tyre dhe Vetëm Atij (Zotit që ata adhuronin) ne i jemi nënshtruar si muslimanë në Islam.”
137. Kështu pra, nëse ata besojnë kësisoj, ashtu siç besoni ju, atëherë ata janë të udhëzuar (në Rrugë të Drejtë), por nëse ata shmangen, atëherë ata janë në kundërshtim me të vërtetën e të shmangur prej saj. Kështu që juve ju mjafton vetëm Allahu për kundër tyre (dhe Ai është mbështetja më e sigurt). Dhe Ai është Gjithëdëgjuesi, i Gjithëdituri.
138. (Feja e Besimi ynë, Sibgati ynë) është Sibgati i Allahut (Feja e Tij, Islami) dhe cila fe (besim, Sibgah) mund të jetë më e mirë se e Allahut? Dhe ne jemi vetëm lutësit, të nënshtruarit, adhuruesit, robët e Tij. (Tefsir Ibn Kethir).
139. Thuaju (jehudive dhe të krishterëve, O Muhammed): “A na kundërshtoni për Allahun, ndëkohë që Ai është Zoti ynë dhe Zoti juaj? Ndërsa ne jemi përgjegjës dhe do të shpërblehemi për veprat tona dhe ju për veprat tuaja. Dhe ne jemi të çiltër ndaj Tij në adhurim dhe nënshtrim.”
140. Apo siç thoni ju se Ibrahimi, Ismaili, Is’haku, Jakubi dhe El-Esbat (dymbëdhjetë bijt e tij) ishin jehudi apo të krishterë? Thuaju: “A ju e dini më mirë apo Allahu? Atëherë kush është më i padrejtë se ai që fsheh dëshminë (për të besuar Pejgamberin Muhammed sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem. kur të vijë, të shkruar në Librat e tyre) që ai ka nga Allahu? Dhe Allahu nuk është i pavetëdijshëm për çfarë ju veproni.”
141. Ai është një popull që tashmë ka kaluar. Ata do të marrin shpërblimin për çfarë ata fituan dhe ju do të shpërbleheni për çfarë ju do të fitoni. Dhe ju nuk do të pyeteni për çfarë ata punuan.
142. Të marrët (paganët, hipokritët dhe jehuditë) nga njerëzit do të thonë, “Çfarë i ktheu ata (muslimanët) nga Kiblah (drejtimi i parë i faljes drejt Jerusalemit, sepse Kabah në Mekë ishte e mbuluar me idhuj) drejt së cilës ata faleshin?” Thuaju (O Muhammed): “Të Allahut janë edhe lindja edhe perëndimi. Ai udhëzon kë të dojë në Rrugë të Drejtë.”
143. Kështu pra, Ne ju kemi bërë ju (muslimanëve, besimtarëve të vërtetë në Islam dhe ndjekësve të Pejgamberit Muhammed sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem.) komb të drejtë (dhe më të mirin) që ju të dëshmoni përmbi njerëzimin dhe i Dërguari (Muhammedi sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem.) të jetë dëshmues për ju. Dhe Ne e bëmë Kiblen (drejtimin e faljes drejt Jeruzalemit) drejt së cilës ju faleshi, vetëm sa për të provuar ndjekësit e të Dërguarit (Muhammed sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem.) nga ata të cilët menjëherë e braktisën rrugën (duke mos iu bindur të Dërguarit). Vërtet kjo ishte gjë e madhe (dhe e rëndë) përveçse për ata të cilët i drejtoi Allahu. Dhe Allahu kurrë nuk do t’ua humbasë besimin. Vërtet që Allahu është Dhurues i Mirësive, Mëshirëplotë ndaj njerëzimit.
144. Vërtet që Ne tashmë e kemi parë kthimin e fytyrës tënde (O Muhammed) drejt qiellit. Sigurisht që Ne do të të drejtojmë ty drejt një Kibleh (drejtim faljeje) që do të të kënaqë ty; kështu pra ktheje fytyrën tënde në drejtim të Mesxhidil-Haramit (Xhamisë së Shenjtë në Mekë). Dhe kudo që të jeni ju, o njerëz, ktheni fytyrat tuaja në falje në këtë drejtim. Padyshim, atyre që u janë dhënë Librat e Parë (jehuditë e të krishterët) e dinë mirë këtë gjë, se (kthimi juaj drejt Kabës në Mekë gjatë faljeve) është e vërteta nga Zoti i tyre. Dhe Allahu nuk është i pavetëdijshëm për çfarë ata veprojnë.
145. Edhe sikur t’u sillni ithtarëve të Librave të Parë (jehudive dhe të krishterëve) gjithë Ajetet (provat, treguesit, Shpalljet) ata nuk do të ndiqnin Kiblen tuaj, as ju nuk do të ndiqni Kiblen (drejtimin) e tyre. Ata nuk do të ndjekin as edhe Kiblen e njëri-tjetrit. Vërtet sikur të ndiqje dëshirat e tyre pas asaj dije që ke marrë (nga Allahu), atëherë padyshim që do të ishe prej Dhalimunëve (politeistëve, keqbërësve, të gabuarve).
146. Ata të cilëve Ne u dhamë Librat e Parë (jehuditë dhe të krishterët) e njohin mjaft mirë atë (Muhammedin sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem.), ashtu siç i njohin bijtë e tyre. Por në të vërtetë një grup prej tyre e fshehin të vërtetën duke e ditur atë (d.m.th. cilësitë e Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem. të shkruara më parë në Teurat dhe Inxhil).
147. Kjo është e vërteta nga Zoti yt. Kështu pra, mos ji prej atyre që dyshojnë.
148. Për çdo komb ka një drejtim të caktuar drejt të cilit ata kthehen. Kësisoj vraponi pra, drejt gjithçkaje që është mirësi. Kudo që të jeni, Allahu do t’ju grumbullojë të gjithëve (Ditën e Ringjalljes). Vërtet që Allahu është i Zoti për të bërë gjithçka.
149. Dhe prej ngado që të nisni faljen, ktheni fytyrën nga Xhamija e Shenjtë (Mesxhidi Haram, Kabah në Mekë). Dhe padyshim, kjo është e vërteta nga Zoti yt. Dhe Allahu nuk është i pavetëdijshëm për çfarë ju veproni.
150. Dhe prej ngado që të nisni (faljen), ktheni fytyrën nga Xhamia e Shenjtë (Mesxhidi Haram, Kabah në Mekë) dhe kudo që të ndodheni, ktheni fytyrën drejt saj, kështu që njerëzit të mos kenë asnjë të dhënë kundër jush përveç atyre të cilët janë keqbërës, kështu që mos iu frikësoni atyre, por m’u frikësoni vetëm Mua! - me qëllim që Unë të mund të plotësoj Mirësitë e Mia mbi ju dhe që ju të mund të drejtoheni.
151. Po kështu (për të plotësuar Mirësitë e Mia mbi ju) Ne ju kemi sjellë në mesin tuaj një të Dërguar (Muhammedin sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem.) nga vetë ju duke ju shpallur Vargjet Tona (Kur’anin), duke ju pastruar ju, duke ju mësuar ju Librin (Kur’anin) dhe Hikmetin (Sunnetin, rrugën e Pejgamberit, Ligjin dhe Drejtësinë Islame), duke ju mësuar juve atë që nuk e dinit.
152. Kështu pra, më kujtoni Mua (me falje, lavdërime etj), (që) Unë t’ju kujtoj ju dhe jini falënderues ndaj Meje (për Mirësitë e Mia të panumërta mbi ju) dhe kurrë mos u bëni mosmirënjohës ndaj Meje e mohues.
153. O ju që keni besuar! Kërkoni ndihmë me durim dhe Es-Salat (falje të namazit). Padyshim që Allahu është me Es-Sabirin (të duruarit).
154. Dhe mos thoni për ata që janë vrarë në Rrugën e Allahut: “Ata kanë vdekur.“ Përkundrazi, ata janë të gjallë, por ju nuk e ndjeni.
155. Dhe sigurisht që Ne do t’ju provojmë ju me gjëra të tilla si frikë, uri, humbje të pasurisë, të jetës, të frutave, por përgëzimet janë për të duruarit,
156. Të cilët thonë kur u bie fatkeqësi, “Vërtet të Allahut jemi dhe padyshim që tek Ai do të kthehemi.”
157. Ata janë mbi të cilët derdhen Salavatet (bekimet, faljet) nga Zoti i tyre dhe këta janë ata mbi të cilët derdhet Mëshira e Tij, (dhe) mu këta janë të drejtuarit.
158. Padyshim që Es-Safa dhe El-Merva (dy male pranë Kabës në Mekë) janë nga shenjat e Allahut. Kështu nuk është gjynah për atë i cili kryen Haxhin apo Umren (viziton Shtëpinë e Shenjtë, Kaben në Mekë), të kryejë edhe Sa’jin (ecjen në këmbë mes këtyre dy maleve). Dhe kushdo që bën mirë me vullnetin e tij, atëherë padyshim që Allahu është Vlerësues për gjithçka, i Gjithëditur.
159. Sigurisht se ata që fshehin provat e qarta, dëshmitë dhe udhëzimet të cilat Ne i kemi dërguar, pasi Ne i kemi bërë të qarta në Libër për gjithë njerëzit, sigurisht të tillët janë të mallkuar nga Allahu dhe të mallkuar nga mallkuesit.
160. Përveç atyre që pendohen dhe punojnë mirësi e drejtësi dhe e shpallin hapur të vërtetën që e mbanin fshehur. Këtyre Unë do t’ua pranoj pendimin dhe Unë padyshim jam Ai i Cili e pranon pendimin (e robëve të Mi), Mëshirëploti.
161. Sigurisht se ata që nuk besojnë dhe vdesin duke qenë mosbesimtarë, mbi këta është Mallkimi i Allahut dhe i melekëve dhe i njerëzve bashkë.
162. Ata do të banojnë atje (në Xhehenem), as nuk do t’u lehtësohet dënimi, as nuk do t’u shtyhet (dënimi).
163. Dhe Ilahu (Zoti, i Adhuruari) juaj është Një i Adhuruar i Vetëm (Ilahun Vahidun - Një Zot - Allahu), La ilahe il-la Huve (nuk ka të adhuruar tjetër të merituar veç Atij), i Gjithëmëshirshmi, Mëshirëploti.
164. Padyshim se në krijimin e qiejve dhe të tokës, në këmbimin me radhë të ditës dhe të natës, në anijet që lundrojnë përmes detit me çfarë është e vlefshme për njerëzimin, në ujin që Allahu derdh nga qielli duke e bërë tokën pas tij të gjallë, pas vdekjes së saj, në lëvizjen e të gjitha krijesave të cilat Ai i ka shpërndarë gjithandej, në ndryshimin e drejtimit të erërave dhe të reve që mbahen mes qiellit dhe tokës: të gjitha këto janë me të vërtetë Ajete (prova, dëshmi, tregues) për popullin që ka mend.
165. Dhe ka prej njerëzve të cilët zgjedhin (për adhurim) të tjerë përveç Allahut, si shokë e të barabartë (me Allahun). Ata i duan këta të adhuruar të tjerë si Allahun, por ata që besojnë, e duan Allahun më shumë (se gjithçka tjetër). Veç sikur të mund të shihnin ata të cilët veprojnë të keqen, kur ta shohin dënimin, se gjithë fuqia i takon vetëm Allahut dhe se Allahu është i Rreptë në ndëshkim.
166. Kur (ata) të cilët u ndoqën (në adhurim nga njerëzit), do t’i mohojnë (e ta shpallin veten të pafajshëm nga) ata të cilët i adhuruan dhe ata të shohin dënimin, atëherë të gjitha lidhjet e tyre do t’u shkëputen atyre.
167. Ndërsa ata që i ndoqën do të thonë: “Ah, sikur të kishim një rast të ktheheshim (në dynja), do t’i mohonim ata të adhuruarit tanë, siç na mohuan ata ne dhe e shpallën veten të pafajshëm ndaj nesh.” Kështu Allahu do t’ua tregojë atyre veprat e tyre si dëshpërim për ta. Dhe ata nuk do të dalin kurrë prej Zjarrit.
168. O njerëz! Hani nga çfarë është e ligjshme dhe e mirë në tokë dhe mos ndiqni gjurmët e shejtanit. Padyshim që ai është për ju armik i hapur.
169. Shejtani ju urdhëron ju vetëm të keqen dhe Fahsha (ç’është gjynah dhe e dënueshme), (si) dhe që ju të thoni kundër Allahut çfarë ju nuk dini.
170. Kur u thuhet atyre: “Ndiqni atë që ka zbritur Allahu”, ata thonë: “Jo! Më mirë ne do të ndjekim çfarë gjetëm nga baballarët tanë.” Edhe pse baballarët e tyre nuk kuptonin gjë dhe nuk ishin të drejtuar?”
171. Dhe shembulli i atyre që nuk besojnë është si puna e atij (bariut) që u thërret atyre (tufës së deleve) që nuk dëgjojnë gjë, por ai thërret e bërtet. (Ata janë) të shurdhër, memecë, të verbër, kështu që ata nuk kuptojnë. (Tefsir Al-Kurtubi).
172. O ju që keni besuar (Allahun Një në Besimin e Pastër Islam)! Hani nga gjërat e lejuara me të cilat Ne ju kemi furnizuar dhe bëhuni falënderues e mirënjohës ndaj Allahut, nëse me të vërtetë është Ai të Cilin ju e adhuroni.
173. Ai ju ka ndaluar juve vetëm kafshët e ngordhura, gjakun, mishin e derrit dhe mishin e kafshëve të bëra kurban për të tjerë e jo për Allahun. Por nëse dikush shtrëngohet nga nevoja pa mosbindje të paramenduar (që me qëllim të veprojë kundër Urdhrit të Allahut) dhe pa i kaluar kufijtë e caktuar, atëherë nuk përbën gjynah për të. Vërtet që Allahu është gjithnjë Falës i Madh, Mëshirëplotë.
174. Sigurisht se ata të cilët fshehin atë që Allahu ka zbritur nga Libri dhe fitojnë një vlerë të vogël nga kjo tregti e tyre (nga gjërat e kësaj bote), ata nuk mbushin barkun e tyre me gjë tjetër veç Zjarrit. Allahu nuk do t’u flasë atyre Ditën e Ringjalljes, as nuk do t’i pastrojë ata dhe për ta do të jetë ndëshkim i dhimbshëm.
175. Ata janë të cilët kanë blerë të gabuarën me çmimin e Udhëzimit dhe ndëshkimin me çmimin e Faljes. E pra, sa të guximshëm janë ata (për t’i bërë veprat e poshtra të cilat do t’i shtyjnë ata) në Zjarr.
176. Kjo është kështu, sepse Allahu ka zbritur Librin (Kur’anin) me të vërtetën. Dhe sigurisht se ata që kundërshtuan në lidhje me Librin, janë në kundërshti tepër të largët.
177. Nuk është El-Bir (përkushtim, drejtësi dhe çdo lloj veprimi tjetër në bindje ndaj Allahut) se ju e ktheni fytyrën tuaj drejt lindjes dhe (apo) perëndimit (në falje), por El-Bir është (cilësi e atij) i cili beson në Allahun, në Ditën e Fundit, në Melekët, në Librin, në Pejgambrët dhe u jep pasurinë e tij, pavarësisht nga dashuria për të, të afërmve, jetimëve, të varfërve, endacakut dhe kujtdo që kërkon, (e jep edhe) për të liruar robët, kryen faljen e namazit dhe jep Zekatin, të cilët përmbushin premtimin kur e japin atë, të cilët janë të duruar në varfëri të thellë, në sëmundje, si edhe në kohën e luftimit (në fushën e betejës). Këta janë njerëzit e së vërtetës dhe këta janë El-Muttekunët (të përkushtuarit në Besimin e Pastër Islam).
178. O ju që keni besuar! Ju është detyruar Kisasi (Ligji i Barazisë në ndëshkim) në rast vrasje: të lirin për të lirin, robin për robin dhe femrën për femrën. Por nëse vrasësi falet nga vëllai (ose të afërmit e tij) i viktimës kundrejt pagesës (si shlyerje) së gjakut, atëherë duke iu përmbajtur kësaj me ndershmëri, edhe pagesa e shlyerjes së gjakut trashëguesit të viktimës duhet të bëhet me ndershmëri. Ky është një lehtësim dhe mëshirë nga Zoti juaj. Kësisoj, kushdo që i kalon kufinjtë këtej e tutje (d.m.th. vret vrasësin pasi ka marrë prej tij pagesën e gjakut), do të ketë dënim të dhimbshëm (prej Allahut).
179. Dhe për ju ka (shpëtim) jetë në Kisas, o njerëz me mend, që të mund të bëheni El-Muttekunë (të përkushtuar në Besimin e Pastër Islam).
180. Ju është urdhëruar juve, nëse ndonjërit prej jush i afrohet vdekja dhe nëse ai lë pas pasuri, që ai të bëjë testamentin e trashëgimisë prindërve dhe të afërmve sipas rregullave të arsyeshme. (Kjo është) detyrë ndaj El-Muttekunëve (të përkushtuarve në Besimin e Pastër Islam).
181. Pas kësaj, kushdo që ndryshon testamentin e trashëgimit pasi e dëgjon atë, gjynahi do të jetë mbi ata që e bëjnë ndryshimin. Padyshim që Allahu është Gjithëdëgjues, i Gjithëditur.
182. Por ai që ka frikë nga trashëgimlënësi për ndonjë veprim të padrejtë ose të gabuar dhe ai vendos marrëveshje mes palëve të përfshira në të, atëherë për të nuk ka gjynah. Vërtet që Allahu është gjithnjë Falës i Madh, Mëshirëplotë.
183. O ju që keni besuar! Ju është urdhëruar juve edhe Es-Seum (agjërimi) siç u qe urdhëruar edhe atyre përpara jush me qëllim që të mund të bëheni El-Muttekunë (të përkushtuar).
184. (Për t’u agjëruar janë) një numër i përcaktuar ditësh, por nëse ndonjëri prej jush është i sëmurë ose në udhëtim, atëherë (po aq ditë) duhet të plotësohen nga ditët e mëvonshme. Ndërsa, sa u përket atyre të cilët e kanë të vështirë agjërimin (p.sh. të sëmurët, të moshuarit etj), ata kanë të drejtë zgjedhje: ose të agjërojnë, ose të ushqejnë një të varfër për çdo ditë, por kushdo që i bën mirë vetes së vet me vullnetin e tij (jep më tepër), është akoma më mirë për të. Pra, nëse agjëroni, kjo është akoma më mirë për ju, veç sikur ta dinit.
185. Muaji i Ramazanit në të cilin u zbrit Kur’ani: udhëzim për njerëzimin, provë e qartë për udhëheqje dhe kriter (dallues i qartë për të drejtën dhe të gabuarën). Kështu pra, kushdo prej jush që dallon (hënën e re të natës së parë) të muajit (të Ramazanit), ai duhet ta agjërojë këtë muaj; ndërsa kushdo që është i sëmurë ose në udhëtim, i njëjti numër (i ditëve të cilat ai nuk i agjëroi në kohën e tyre, duhet të plotësohen) nga ditët e tjera (të pastajme). Allahu ju dëshiron juve të lehtën dhe Ai nuk don që t’i vështirësojë gjërat për ju. (Ai don që ju) duhet të plotësoni të njëjtin numër (ditësh) dhe që ju duhet të lartësoni Allahun për atë që Ai ju ka udhëzuar juve drejt, me qëllim që ju të jeni shumë mirënjohës e falënderues ndaj Tij.
186. Dhe kur robët e Mi të pyesin ty (O Muhammed) për Mua, atëherë (përgjigju atyre): “Vërtet Unë jam pranë (tyre me Dijen Time), Unë i përgjigjem duave (lutjeve) të lutësit kur ai më drejtohet Mua me lutje (pa ndërmjetësues apo ndërlidhës). Kështu pra, ata le të më binden Mua dhe le të më besojnë Mua, që në këtë mënyrë të mund të udhëhiqen drejt.
187. Ju është bërë e ligjshme që ju të keni marrëdhënie me gratë tuaja natën e agjërimit (gjatë Ramazanit nga koha e prishjes së agjërimit në mbrëmje deri në fillimin e agjërimit për ditën pasardhëse në agim). Ato janë Libas (mbështellje, mbështetje, vend prehje - Sakan - d.m.th., ju ndjeni kënaqësi të jetoni bashkë, ndjeni qetësim e kënaqësi në bashkëjetesën tuaj.- Tefsir At-Tabari) për ju, ashtu siç jeni edhe ju Libas për ato. Allahu e di mirë se ju gënjenit vetveten, kështu që Ai u kthye drejt jush (e pranoi pendimin tuaj) dhe ju fali. Tash pra, afrojuni atyre dhe kërkoni atë që Allahu ka përcaktuar për ju (fëmijët, pasardhësit) dhe hani e pini derisa të dallohet peri i (drita e) bardhë në agim qartë nga peri i zi (errësira e natës), pastaj plotësoni agjërimin tuaj deri në rënien e natës (pasardhëse). Dhe mos iu afroni atyre, kur ju jeni në Itikaf (qëndrimi në dhjetë ditët e fundit të Ramazanit në Xhami në lutje e përkushtim në adhurim ndaj Allahut në kërkim për të takuar Natën e Madhe të Kadrit) në Xhami. Këta janë kufinjtë e përcaktuar nga Allahu, kështu që mos iu afroni atyre. Kësisoj Allahu i bën të qarta Ajetet (provat, treguesit, shpalljet, ligjet, lejimet dhe ndalimet, kufinjtë e përcaktuar, urdhërimet) e tij për njerëzit. me qëllim që ata të mund të bëhen prej El-Muttekunëve (të përkushtuarve në Besimin e Pastër Islam).
188. Dhe mos hani nga pasuria e njëri-tjetrit padrejtësisht (në çfarëdo rrugë të paligjshme, me vjedhje, grabitje, mashtrime etj), as mos u jepni ryshfet drejtuesve, me qëllim që me vetëdije të gllabëroni pjesë nga pasuria e të tjerëve duke bërë kështu gjynah të madh.
189. Të pyesin ty (O Muhammed) për daljen e hënës së re. Thuaj: “Këto janë shenja për të treguar kohë të përcaktuara për njerëzimin dhe për Haxhin. Nuk është El-Birr (përkushtim, drejtësi e tjer në fe) ajo që të hyni në shtëpitë tuaja nga prapa, por El-Birr (përkushtim) është që t’i frikësohesh Allahut. Kështu pra, hyni në shtëpitë tuaja nga dyert e tyre dhe kini frikë Allahun që të mund të jeni të fituar.
190. Dhe luftoni në rrugën e Allahut ata që ju luftojnë ju, por mos i kaloni kufijtë. Vërtet Allahu nuk i do ata që i kalojnë kufijtë.
191. I vrisni kudo që t’i gjeni dhe i nxirrni jasht nga çfarë ata ju kanë përzënë ju. Dhe El-Fitneh (mohimi i Allahut dhe adhurimi i të tjerëve përkrah Tij) është më e keqe se vrasja. Po kështu mos luftoni me ta në Xhaminë e Shenjtë (El-Mesxhidi-el-Haram në Mekë), derisa ata t’ju luftojnë ju atje të parët, por nëse ju sulmojnë, atëherë i vrisni ata. Ky është shpërblimi për jobesimtarët.
192. Por nëse ata ndalen, atëherë Allahu është gjithnjë Falës i Madh, Mëshirëplotë.
193. Dhe i luftoni ata derisa të mos ketë më Fitneh (mohim dhe adhurim të të tjerëve përkrah Allahut) pasi adhurimi është vetëm për Allahun. Por nëse ata ndalen, le të mos ketë pra tejkalim përveçse kundër Dhalimunëve (politeistëve, keqbërësve).
194. Muaji i shenjtë është për muajin e shenjtë, ndërsa për veprat e ndaluara është Ligji i Barazisë (Kisasi). Atëherë kushdo që i kalon kufinjtë ndaj jush, po kështu edhe ju i tejkaloni ata ndaj tij. Kini pra frikë Allahun dhe dijeni se Allahu është me El-Muttekunët (të përkushtuarit në Besimin e Pastër Islam).
195. Dhe shpenzoni në Çështjen e Allahut (në të gjitha llojet e Xhihadit e në çdo gjë tjetër për hir të Allahut) dhe mos e shkatërroni vetveten (duke mos e shpenzuar pasurinë në Çështjen e Allahut) dhe bëni mirësi. Vërtet Allahu i do shumë El-Muhsinunët (që kryejnë vepra të mira vetëm për hir të Allahut).
196. Dhe i kryeni me përpikmëri (të gjitha veprimet sipas mënyrës së Pejgamberit Muhammed sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem.) Haxhin dhe Umren (vizitën në Mekë) për Allahun. Por nëse keni pengesa për t’i plotësuar ato, atëherë preni kurban sa të mund të përballoni dhe mos i rruani kokat tuaja derisa kurbani të mbërrijë në vendin e caktuar për t’u therrë. Ndërsa kushdo që është i sëmurë ose ka plagë në kokë (e cila duhet të rruhet), atëherë ai duhet të paguajë shpërblesë (Fidjeh), ose me agjërim (tri ditë), ose duke dhënë Sadaka (lëmoshë, të ushqejë gjashtë të varfër), ose duke prerë kurban (një dele). Ndërsa në qoftë se jeni shëndosh, për këdo që kryen Umren në muajt e Haxhit para Haxhit (Haxhi-Tamattu apo Kiran) gjithsecili duhet të bëjë kurban aq sa të ketë mundësi, por në qoftë se nuk ka, atëherë duhet të agjërojë tri ditë gjatë Haxhit dhe shtatë ditë pas kthimit në shtëpi, duke i bërë kështu ato gjithsejt dhjetë ditë. Kjo mënyrë është për atë të cilit nuk i ndodhet familjen brenda kufinjve të Xhamisë së Shenjtë (i cili nuk është banor i Mekës). Dhe kijeni shumë frikë Allahun dhe dijeni se Allahu është i ashpër në ndëshkim.
197. Haxhi është në muajt e mirënjohur (sipas muajve hënor: i dhjeti, i njëmbëdhjeti dhe dhjetë ditët e para të muajit të dymbëdhjetë të kalendarit Islam). Në këtë mënyrë, kushdo që don të kryejë Haxhin (duke kaluar në gjendje të Ihramit), nuk duhet të kryejë marrëdhënie me gruan, nuk duhet të bëjë vepra të cilat çojnë në gjynahe dhe as të mos sillet me padrejtësi gjatë kryerjes së Haxhit. Dhe çfarëdo vepre të mirë që të bëni, Allahu ka dijeni për të. Dhe parapërgatituni për udhëtim, por përgatitja më e mirë është Takvaja (përkushtimi, drejtësia etj). Kështu pra, m’u frikësoni Mua, o ju (njerëz) që keni mend e kuptoni!
198. Nuk ka asnjë gjynah për ju nëse kërkoni nga Mirësitë e Zotit tuaj (gjatë Haxhit, si marrja me tregti etj). Pastaj, kur të zbritni nga Arafati, kujtojeni Allahun (duke i lavdëruar e duke i madhëruar Lavditë e Tij me falje, me përkujtim, me dua etj) tek Mash’ar-il-Haram (Muzdelife). Dhe kujtojeni Atë (duke iu lutur Allahut për gjithë mirësitë etj) ashtu siç ju ka udhëzuar Ai. E padyshim, edhe ju më parë ishit (prej atyre) në rrugë të gabuar.
199. Pastaj largohuni nga ky vend, kur largohen gjithë njerëzit dhe kërkoni nga Allahu Faljen e Tij. Vërtet Allahu është gjithnjë Falës i Madh, Mëshirëplotë.
200. Kësisoj, kur të keni përfunduar Manasikun, kujtoni Allahun siç kujtoni prindërit tuaj apo edhe më tepër. Por nga njerëzit ka disa që thonë: “Zoti ynë! Na jep nga Begatitë e Tua në këtë botë!” E për të këtillët nuk ka më hise në Botën e Pastajme.
201. Por prej tyre ka edhe që thonë: “Zoti ynë! Na jep në këtë botë çfarë është e mirë dhe në Botën Tjetër çfarë është e mirë dhe na ruaj nga ndëshkimi i Zjarrit!”
202. Për këta do të përcaktohet një pjesë për çfarë ata kanë fituar. Dhe Allahu është më i Shpejti në llogari.
203. Dhe kujtoni Allahun gjatë ditëve të përcaktuara, por kushdo që nxiton të largohet për dy ditë, atëherë kjo nuk përbën gjynah për të dhe kushdo që qëndron (edhe për një ditë), po kështu nuk është gjynah për të, në qoftë se ai ka për qëllim mirësinë dhe t’i bindet Allahut (ta ketë frikë Atë); dhe dijeni se padyshim një Ditë ju do të mblidheni tek Ai.
204. Dhe nga njerëzit është edhe ai, fjala e të cilit mund të të kënaq ty (O Muhammed) në jetën e kësaj bote dhe i cili e lut Allahun të dëshmojë për çfarë ai ka në zemër, megjithatë ai është më grindaveci nga kundërshtarët.
205. Ndërsa kur largohet prej teje (O Muhammed), përpjekja e tij në tokë është të bëjë Fesad (dëme, shkatërrime, djallëzi) në të dhe të shkatërrojë prodhimet dhe bagëtitë; e Allahu nuk e do Fesadin (shkatërrimin).
206. Dhe kur i thuhet atij: “Kije frikë Allahun”, ai udhëhiqet nga arroganca (krenaria, mospërfillja) në krime të mëtejshme. Kështu, për të është i mjaftueshëm Xhehenemi dhe vërtet ai është vendi më i keq për të ndenjur!
207. Dhe nga njerëzit është edhe ai i cili e shet veten e vet (e mohon vetveten) duke kërkuar Kënaqësinë e Allahut. Dhe Allahu është plot mirësi ndaj robëve (të Tij).
208. O ju besimtarë! Hyni në mënyrë të përkryer në Islam (duke iu nënshtruar të gjitha ligjeve dhe rregullave të fesë Islame) dhe mos ndiçni gjurmët e shejtanit. Padyshim që ai është për ju armik i hapur.
209. Por në qoftë se rrëshqisni prapa pasi ju kanë ardhur treguesit e qartë (Pejgamberi Muhammed sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem., Kur’ani dhe Islami), atëherë dijeni mirë se Allahu është i Gjithëfuqishmi, më i Urti Gjithëgjykues.
210. A mos presin atëherë për ndonjë gjë tjetër veçse t’u vijë Allahu në hijen e reve dhe melekët? (Atëherë) çështja do të ishte që më parë e përfunduar. Dhe Allahut i kthehen të gjitha çështjet (për gjykim).
211. Pyetni Bijtë e Israilit sa shumë Ajete (prova, tregues, shpallje) të qarta u kemi dhënë Ne atyre. Dhe kushdo që e ndryshon Mirësinë e Allahut pasi ajo i ka ardhur atij (d.m.th., mohon e braktis Fenë e Allahut që është vetëm Islami dhe pranon Kufrin - mohimin), atëherë padyshim që Allahu është i Ashpër në ndëshkim.
212. Vërtet e zbukuruar është jeta e kësaj bote për ata që nuk besojnë dhe që tallen me ata që besojnë. Por ata të cilët u binden Urdhrave të Allahut dhe përmbahen nga ato gjëra që Ai i ka ndaluar, do të jenë tepër lart atyre në Ditën e Ringjalljes. Dhe Allahu derdh (nga Mirësia, Bekimet, Dashamirësia, Nderimet e Tij në Ditën e Ringjalljes) pa kufi mbi këdo që Ai do.
213. Njerëzimi ishte një bashkësi dhe Allahu dërgoi Pejgamberë përgëzues dhe këshillues dhe bashkë me ta Ai zbriti Shkrime (Librin) me të vërtetën për të gjykuar mes njerëzve në çështjet e tyre për të cilat ata kishin mendime të ndryshme. Dhe vetëm ata të cilëve u erdhën Shkrimet ndryshuan mes tyre për të, me urrejtje mes njëri-tjetrit, pasi u kishin ardhur provat e qarta. Pastaj Allahu me Vullnetin dhe Autoritetin e Tij i udhëheqi ata të cilët besuan në të vërtetën për të cilën ata kishin ndryshuar. Dhe Allahu udhëzon atë të cilin Ai do në Rrugën e Drejtë.
214. Apo mendoni se do të hyni në Xhennet pa sprovime të atilla të cilat u erdhën edhe atyre të cilët kanë kaluar para jush? Ata u goditën me varfëri të thellë e me mjerime dhe u tronditën aq shumë, saqë edhe i Dërguari mes tyre dhe ata që besonin me të thanë: “Kur do të vijë Ndihma e Allahut?!” Po! Padyshim Ndihma e Allahut është afër!
215. Të pyesin ty (O Muhammed) çfarë duhet të shpenzojnë. Thuaju: “Çfarëdo që të shpenzoni nga mirësitë duhet të jetë për prindërit, për farefisin, për jetimët, për të varfrit dhe për endacakun; dhe çfarëdo që të bëni nga mirësitë , s’ka dyshim se Allahu është i Gjithëditur për të.”
216. Xhihadi (Lufta e Shenjtë për Çështjen e Allahut) është bërë detyrim për ju (muslimanët), megjithëse ju nuk e pëlqeni atë. E, ndodh që ju mund të mos e pëlqeni një gjë që është në të vërtetë e mirë për ju dhe të pëlqeni një gjë tjetër që është e keqe për ju. Allahu e di, por ju nuk e dini.
217. Të pyesin ty (O Muhammed) për luftën në muajt e shenjtë (muaji i 1-rë, i 7-të, i 11-të dhe i 12-të i kalendarit Islam). Thuaj: “Lufta në këta muaj është një tejkalim i madh i kufijve, por tejkalim akoma më i madh i kufijve për Allahun është të pengosh njerëzimin të ndjekë Rrugën e Allahut, është të mohosh Atë, është të pengosh hyrjen në Mesxhid El-Haram (në Mekë) dhe të dëbojnë prej andej banorët e saj dhe El-Fitnah është më keq se vrasja. Dhe ata kurrë nuk do të pushojnë së luftuari juve, derisa t’ju kthejnë juve prapa nga feja e juaj (Besimi Islam), nëse kanë mundësi. Dhe kushdo qoftë prej jush që kthehet prapa nga feja e tij (Islami) dhe vdes si jobesimtar, atëherë veprat e tij do t’i humbasin në këtë botë dhe në Botën e Pastajme dhe do të jetë prej banorëve të Zjarrit. Aty do të banojnë përgjithmonë.”
218. Vërtet, ata që kanë besuar dhe ata që janë shpërngulur (për Fenë e Allahut) dhe janë përpjekur e kanë luftuar shumë në Rrugën e Allahut, të gjithë këta shpresojnë për Mëshirën e Allahut. Dhe Allahu është gjithnjë Falës i Madh, Mëshirëplotë.
219. Të pyesin ty (O Muhammed) për pijet alkoolike dhe për bixhozin. Thuaj: “Në to ka gjynah të madh dhe pak përfitim për njerëzit, por gjynahi është shumë më i madh se përfitimi.” Të pyesin edhe se çfarë duhet të shpenzojnë. Thuaj: “Atë që është mbi nevojat tuaja.” Kështu Allahu jua bën të qartë juve Ligjet e Tij me qëllim që të mendoni dhe të vlerësoni,
220. Për jetën e dynjasë dhe për Botën Tjetër. Të pyesin edhe për jetimët. Thuaj: “Gjëja më e mirë është të punoni me ndershmëri me pasurinë e tyre, ndërsa në qoftë se ju i bashkoni punët tuaja me punët e tyre, atëherë ata janë vëllezërit tuaj. Dhe Allahu e njeh atë që ka qëllim djallëzinë nga ai që ka qëllim mirësinë. Dhe, po të kishte dashur Allahu, Ai mund t’ju kishte vënë në vështirësi. Vërtet Allahu është i Gjithëfuqishëm, më i Urti Gjithëgjykues.”
221. Dhe mos u martoni me mushriket (femra idhujtare, mohuese), deri sa ato të besojnë (të adhurojnë vetëm Allahun). Dhe nuk ka dyshim se një robëreshë besimtare është më e mirë se një mushrike (idhujtare e lirë), edhe pse ajo mund t’ju mahnisë ju. Dhe mos ua jepni (bijat tuaja) për martesë mushrikëve (idhujtarëve), deri sa ata të besojnë (e të adhurojnë vetëm Allahun). E nuk ka dyshim se një rob besimtar është më i mirë se një mushrik (idhujtari i lirë), edhe pse ai mund t’ju mahnisë ju. Ata (mushrikët) ju ftojnë ju në Zjarr, e Allahu ju fton në Xhennet dhe Falje me Vullnetin e Vet dhe i bën të qarta Ajetet (provat, treguesit, shpalljet) e Tij për njerëzimin, që ata të mund të përkujtojnë.
222. Të pyesin për të përmuajshmet (zakonet e grave). Thuaj: “Kjo gjendje është Adha (gjë e dëmshme për burrin të bëjë marrëdhënie me to në këtë gjendje), kështu që u qëndroni larg bashkëshorteve (për marrëdhënie, por mund të shijoni trupin e saj) gjatë periudhave të tyre dhe mos u afroni (të bëni marrëdhënie) me to derisa të pastrohen (të pastrohen prej të përmuajshmeve dhe të bëjnë Gusel - larje të të gjithë trupit). Dhe kur të jenë pastruar, atëherë shkoni pranë tyre siç ka urdhëruar Allahu për ju (të kryeni marrëdhënie në çfarëdo mënyre përderisa marrëdhënia të kryhet vetëm në vendin ku lind fëmija). Vërtet Allahu i don shumë ata të cilët i kthehen Atij me pendim; dhe Ai i don ata të cilët e pastrojnë vetveten (duke u larë e duke i pastruar pjesët e trupit dhe gjithë trupin për të qenë të pastruar për të kryer faljet etj).
223. Gratë tuaja janë burim i vazhdimësisë suaj, kështu që afrojuni këtij burimi kur dhe si të doni dhe dërgoni (vepra të mira, lutjuni Allahut t’ju dhurojë juve pasardhës të përkushtuar) para jush për veten tuaj. Dhe kini frikë Allahun dhe dijeni se do ta takoni Atë (në Botën e Përtejme). Dhe përgëzoi besimtarët.
224. Dhe mos e bëni Emrin e Allahut shfajësim në betimet tuaja, në vend që të bëni vepra të mira, të silleni me përkushtim dhe të vini paqë mes njerëzve. Dhe Allahu është Gjithëdëgjues, i Gjithëditur. (Mos u betoni shumë dhe nëse jeni betuar për të mos kryer ndonjë punë që në të vërtetë është e mirë, atëherë jepni shpagim (sadaka) për betimin dhe bëni mirësi).
225. Allahu nuk do t’ju marrë në llogari për atë që është e paqëllimshme (pa paramendim) në betimet tuaja, por Ai do t’ju kërkojë llogari për çfarë kanë fituar zemrat tuaja (për qëllimet në zemrat tuaja). Dhe Allahu është gjithnjë Falës i Madh, më i Duruari.
226. Ata që betohen se nuk do t’u afrohen grave të tyre për marrëdhënie, duhet të presin katër muaj, pastaj nëse ndërrojnë mendje, padyshim Allahu është gjithnjë Falës i Madh, Mëshirëplotë.
227. Dhe nëse vendosin për ndarje përfundimtare (divorc), atëherë Allahu është Gjithëdëgjues, i Gjithëditur.
228. Ndërsa gratë e ndara duhet të presin (për t’u rimartuar) për tri periudha të tyre (të menstruacioneve) dhe nuk është e ligjshme për to që të fshehin çfarë ka krijuar Allahu në brendësi të tyre, në mitrat e tyre, nëse ato besojnë në Allahun dhe në Ditën e Fundit. Dhe burrat e tyre kanë të drejtën e parë për t’i rimarrë ato gjatë kësaj kohe, nëse dëshirojnë pajtim. Dhe ato kanë të drejta (mbi burrat e tyre për shpenzimet, për jetesën, për pasurinë etj) të barabarta (me të drejtat e burrave) mbi ta (edhe për bindje, respekt etj) në atë shkallë që është e arsyeshme, por burrat kanë një shkallë më tepër (përgjegjësie) mbi to. Dhe Allahu është i Gjithëfuqishëm, më i Urti Gjithëgjykues.
229. Divorci është për dy herë. Pas kësaj, ose ju mbajeni atë me marrëdhënie të arsyeshme, ose lirojeni atë me dashamirësi dhe nuk është e ligjshme për ju burra t’u merrni atyre ndonjë gjë nga Mahri (të holla, shpërblim i martesës që burri i jep nuses kur martohet) që jua keni dhënë atyre, përveçse kur të dy palët kanë frikë se nuk do të jenë në gjëndje t’u ruhen kufijve të urdhëruar nga Allahu. Prandaj, në qoftë se keni frikë se ato nuk do të jenë në gjendje t’u ruhen kufijve të urdhëruar nga Allahu, atëherë nuk është gjynah për asnjërën palë nëse ajo e kthen prapë (Mahrin, ose një pjesë të tij) për Khulin (ndarjen e gruas nga burri duke i dhënë atij një shpërblim të caktuar) e saj. Këta janë kufijtë e urdhëruar nga Allahu, kështu që mos i kaloni ata. Dhe kushdo që i kalon kufijtë e urdhëruar nga Allahu, atëherë këta janë Dhalimunë (keqbërës).
230. Dhe nëse ai e ka ndarë atë (për herë të tretë), atëherë që këtej e mbrapa ajo nuk është më e ligjshme për të derisa ajo të martohet me burrë tjetër. Pastaj, nëse burri tjetër e ndan atë, nuk është gjynah për asnjërin prej të dyve që të ribashkohen, me kusht që t’u përmbahen kufijve të përcaktuar nga Allahu. Këta janë kufijtë e Allahut të cilët Ai i bën të qartë për njerëzit që kanë dije e mësojnë.
231. Dhe kur t’i keni ndarë gratë dhe ato të kenë mbushur periudhën e tyre të përcaktuar, ose i rimerrni ato mbi baza të arsyeshme, ose i leni të lira po mbi baza të arsyeshme, por mos i merrni (prapë) për t’i lënduar. Dhe kushdo që e bën këtë gjë, ai i ka bërë dëm vetvetes. Dhe mos i merrni Vargjet (Ligjet) e Allahut si shaka, por përkujtoni Mirësitë e Allahut mbi ju dhe çfarë Ai ju ka zbritur juve nga Libri (Kur’ani) dhe El-Hikmeh (Sunneti i të Dërguarit të Tij, zbatimi në jetë, ligjet, drejtësia Islame etj) nëpërmjet të cilave Ai ju udhëzon ju. Dhe kini frikë Allahun dhe mësojeni se Allahu është i Gjithëdituri për çdo gjë.
232. Dhe kur t’i keni ndarë gratë dhe ato ta kenë mbushur kohën e përcaktuar, mos i ndaloni që të martohen me burrat e mëparshëm, në qoftë se ata, në mënyrë të ndërsjellë, të dy palët pajtohen mbi baza të arsyeshme. Ky (udhëzim) është këshillim për çdonjërin prej jush i cili beson Allahun dhe Ditën e Fundit. Kjo është më e ndershme dhe më e pastër për ju. Dhe Allahu di e ju nuk dini.
233. Nënat do t’u japin gji foshnjave të tyre për dy vjet të plota. (Kjo është) për ata prindër që dëshirojnë ta plotësojnë kohën e gjidhënies, por babai i fëmijës do të mbajë përsipër ushqimin dhe veshjen e nënës së fëmijës mbi baza të arsyeshme. Askush nuk do të ketë mbi vete barrë më tepër sesa mundet të mbajë. Asnjë nënë nuk do të trajtohet padrejtësisht për shkak të fëmijës së saj, as edhe babai për shkak të fëmijës së tij; dhe mbi trashëgimtarin është e detyrueshme njësoj (si edhe çfarë ishte e detyrueshme mbi babain). Nëse të dy prindërit vendosin për fëmijën (për ushqimin me gji), me pëlqim të ndërsjellë dhe pasi të këshillohen edhe midis tyre, këtu nuk ka gjynah për ta. Dhe po të vendosni për birëzim të fëmijëve tuaj për t’u dhënë qumësht një nënë tjetër, nuk është gjynah për ju, me kusht që ju t’i paguani nënës (qumështdhënëses) çfarë ju vendosët bashkarisht (t’i jepni asaj) në baza të arsyeshme. Dhe kini frikë Allahun dhe dijeni se Allahu vërtet është Gjithëvëzhguesi për gjithçka që ju veproni.
234. Dhe ata prej jush të cilët vdesin dhe lënë bashkëshorte pas, ato duhet të presin (për martesë tjetër) katër muaj e dhjetë ditë. Pastaj, kur të kenë mbushur periudhën e përcaktuar, nuk përbën gjynah për to nëse ato e dorëzojnë veten në mënyrë të drejtë dhe të ndershme (dhe kësisoj pra, ato mund të martohen). Dhe Allahu është i Mirënjohur për gjithçka që ju veproni.
235. Dhe nuk është gjynah për ju, nëse mundoheni tërthorazi për ndonjë rast për fejesë ose nëse e fshihni në vetvete. Allahu e di se ju do t’i kujtoni ato, por mos bëni premtim për lidhje me to në fshehtësi, vetëm nëse u flisni ndonjë fjalë të ndershme sipas drejtësisë Islame. Dhe mos e përfundoni martesën (e të kryeni marrëdhënie me to) derisa të plotësohet koha e duhur. Dhe dijeni se Allahu e di se çfarë keni në mendje, kështu që kijeni frikë Atë dhe dijeni se Allahu është gjithnjë Falës i Madh, tepër Durimtar.
236. Nuk ka gjynah mbi ju, në qoftë se i ndani gratë kur akoma nuk i keni prekur ato (për të bërë marrëdhënie me to) dhe nuk u keni përcaktuar Mahrin, por u jepni atyre (një dhuratë të përshtatshme); i pasuri sipas pasurisë së tij dhe i varfri sipas pasurisë së tij, e një dhuratë me një vlerë të arsyeshme është detyrë për ata që bëjnë vepra të mira.
237. Dhe në qoftë se i ndani ato para se t’i keni prekur (për të bërë marrëdhënie me to) dhe ua keni përcaktuar Mahrin, atëherë u jepni gjysmën e shumës nëse ato (gratë) nuk e falin atë; ose nëse ai, në dorë të të cilit është lidhja e martesës, dëshiron (që t’ia falë gjysmën tjetër të tij, le) t’ia japë asaj plotësisht shumën e parapërcaktuar. Dhe të falni e t’i dhuroni (asaj vlerën e plotë të Mahrit) është më afër Takvasë (përkushtimit, drejtësisë e mirësisë). Dhe mos e harroni bujarinë mes jush. Vërtet Allahu është Gjithëvëzhgues për gjithçka që ju bëni.
238. Ndiqni rreptësisht faljen (pesë kohët e detyruara) e sidomos faljen e mesit (faljen më të mirë që është falja e pasditës, Asri). Dhe qëndroni para Allahut me bindje e përkushtim.
239. Dhe nëse keni frikë (armikun), faluni në këmbë ose në mjetet e udhëtimit. Ndërsa, kur të jeni të sigurtë, falni namazin dhe përkujtoni Allahun, ashtu siç ju ka mësuar Ai, gjë të cilën ju nuk e dinit.
240. Dhe ata që prej jush vdesin dhe lënë pas gra, duhet të lënë trashëgim për gratë e tyre mjete jetese dhe banesë për një vit duke mos i nxjerrë ato jashtë, por në qoftë se ato largohen, për ju nuk ka asnjë gjynah për çfarë ato bëjnë vetë me kusht që largimi të jetë i ndershëm (p.sh. martesë e ligjshme etj). Dhe Allahu është i Gjithëfuqishmi, më i Urti Gjithëgjykues.
241. Dhe për gratë e ndara, mbajtja me mjete jetese (duhet të sigurohet e) të jetë në një shkallë të arsyeshme. Kjo është detyrë për El-Muttekunët (të përkushtuarit në Besimin e Pastër Islam).
242. Kështu Allahu jua bën të qarta Ajetet (Ligjet) e Tij me qëllim që ju të mund të kuptoni.
243. A nuk ke menduar ti (O Muhammed) për ata mijëra që lanë shtëpitë e tyre, duke pasur frikë vdekjen? Allahu u tha atyre: “Vdisni”, dhe pastaj Ai i ktheu ata përsëri në jetë. Vërtet Allahu është Dhuruesi i Madh i shumë mirësive për njerëzit, por shumica e tyre nuk falënderojnë.
244. Dhe luftoni në Rrugën e Allahut dhe dijeni se Allahu është Gjithëdëgjues, i Gjithëditur.
245. Kush është ai që dëshiron të lërë tek Allahu një hua të mirë, ashtu që Ai të mund t’ia shumëfishojë atë atij disa herë? Dhe është Allahu Ai i Cili shton apo pakëson (Rizkun - furnizimin e mirësive tuaja) dhe tek Ai është kthimi juaj.
246. A nuk keni menduar për atë grup nga Bijtë e Israilit pas kohës së Musait? Kur ata i thanë njërit prej Pejgamberëve të tyre: “Na zgjidh neve një mbret dhe ne të luftojmë në Rrugën e Allahut.” Ai u tha: “A do të tërhiqeshit nga lufta, nëse ajo do t’ju detyrohej juve?” Ata thanë: “Pse të mos luftonim në Rrugën e Allahut, në kohën kur ne jemi përzënë nga shtëpitë tona dhe fëmijët (familjet na janë marrë robër)?” Por kur atyre iu urdhërua lufta, ata u shmangën të gjithë përveç një grupi të vogël. Dhe Allahu është i Gjithëditur për Dhalimunët (jobesimtarët, për keqbërësit).
247. Dhe kur Pejgamberi i tyre (Samueli ‘alejhis–selam.) u tha: “Vërtet Allahu ka zgjedhur për ju Talutin si mbret.” Ata thanë: “Si mund të jetë ai mbret mbi ne kur ne jemi më të përshtatshëm se ai për mbretëri dhe se atij nuk i është dhënë mjaft pasuri.” Ai tha: “Me të vërtetë, Allahu e ka zgjedhur atë mbi ju dhe ia ka shtuar atij shumë dijen dhe ia ka rritur shtatin; dhe Allahu ia dhuron Mbretërinë atij që Ai do. Dhe Allahu është i Gjithëmjaftueshëm për të përmbushur nevojat e krijesave të Tij, i Gjithëditur.”
248. Dhe Pejgamberi i tyre (Samueli ‘alejhis–selam.) u tha: “Vërtet! Shenja e Mbretërisë së Tij është se do të vijë te ju Et-Tabut (arkë druri) në të cilën ndodhet Sakinah (paqë dhe siguri) nga Zoti juaj dhe diçka e mbetur nga ato gjëra që lanë pas tyre Musai dhe Haruni, e mbajtur nga melekët. Padyshim, në këtë ka tregues për ju, nëse vërtet jeni besimtarë.”
249. Pastaj, kur Taluti u nis me ushtrinë e tij, ai u tha: “Vërtet Allahu do t’ju provojë ju me një lumë. Kështu pra, kushdo që pi prej tij ai nuk është me mua, ndërsa kush nuk e shijon, ai është me mua, përveç atij që pi vetëm një grusht.” Por megjithatë ata të gjithë pinë (prej tij), përveç një pakice prej tyre. Kështu kur ai e kishte kaluar atë, ai dhe ata që besuan bashkë me të, ata (të tjerët) që kishin pirë thanë: “Ne nuk kemi fare fuqi sot kundër Xhalutit dhe hordhive të tij.” Por ata që e dinin se me siguri ata do të takoheshin me Allahun, thanë: “Sa shpesh një grup i vogël ka mundur një hordhi të fuqishme me Vullnetin dhe Lejen e Allahut?” Dhe Allahu është me durimtarët.
250. Dhe kur ata marshuan për t’u takuar me Xhalutin dhe forcat e tij, ata thanë (iu lutën Allahut): “Zoti ynë! Derdh mbi ne durim dhe na nxirr fitimtarë mbi popullin jobesimtar.”
251. Kështu ata i shpartalluan ata (mosbesimtarët) me Vullnetin dhe Lejen e Allahut dhe Daudi e vrau Xhalutin. Dhe Allahu i dha atij mbretërinë (pas vdekjes së Talutit dhe Samuelit ‘alejhis–selam.) dhe Hikmetin (gradën e Pejgamberisë) dhe i mësoi atij nga çfarë Ai deshi. Dhe nëse Allahu nuk do t’i provonte një grup njerëzish me anë të një grupi tjetër, toka sigurisht që do të ishte e mbushur plot djallëzi e pabesi. Por Allahu është Dhuruesi i Madh i shumë mirësive për gjithë Alemin (për njerëzit, xhindet dhe gjithë ç’është).
252. Këto janë Vargjet e Allahut dhe Ne t’i lexojmë ato ty (O Muhammed) me vërtetësi. Dhe sigurisht që ti je nga të Dërguarit (e Allahut).
253. Ata të Dërguar! Ne parapëlqyem disa mbi disa të tjerë; disave Allahu u foli drejtpërdrejt; të tjerë Ai i ngriti në shkallë të larta nderi; dhe Isait, birit të Merjemes Ne i dhamë prova dhe dëshmi të qarta dhe e mbështetëm atë në Ruhul-Kudusin (Xhibrilin ‘alejhis–selam.). Po të kishte dashur Allahu, breza të tërë njëri pas tjetrit nuk do të kishin luftuar me njëri-tjetrin pas ardhjes së Vargjeve të qarta të Allahut tek ata, por ata ndryshuan - disa prej tyre besuan dhe të tjerët nuk besuan. Po të kishte dashur Allahu, ata nuk do të kishin luftuar kundër njëri-tjetrit, por Allahu bën çfarë Ai dëshiron.
254. O ju që keni besuar! Shpenzoni nga ajo me të cilën Ne ju kemi furnizuar, para se të vijë një Ditë kur nuk do të ketë as marrëveshje, as shoqëri dhe as ndërhyrje. E janë mosbesimtarët ata që janë Dhalimunë (keqbërës, mohues).
255. Allah! La ilahe il-la Huve (askush nuk ka të drejtë, nuk meriton dhe nuk duhet të adhurohet përveç Atij), El-Haj-ju El-Kaj-jum (i Përjetshmi, i Pafillim dhe i Pambarim, Mbajtësi dhe Mbrojtësi i gjithçkaje që ekziston). Atë nuk e kap as kotje e as gjumë. Atij i përkasin gjithë ç’është në qiej e gjithë ç’është në tokë. E kush është ai që mund të ndërhyjë tek Ai përveç se me Lejen e Tij? Ai di se çfarë u ndodh krijesave të Tij në këtë botë, dhe çfarë do t’u ndodhë atyre në Botën Tjetër, dhe ata kurrë nuk do të marrin me mend ndonjë gjë nga Dija e Tij, përveç asaj që Ai do (nga Vullneti i Tij). El-Kursija e Tij (dija, sundimi, mbikqyrja) shtrihet mbi qiej dhe tokë dhe Ai nuk ndjen aspak lodhje në ruajtjen dhe mbrojtjen e tyre. Dhe Ai është më i Larti, më Madhështori (ky ajet njihet edhe me emrin Ajeti Kursije).
256. Nuk ka asnjë detyrim në fe. Vërtet, Rruga e Drejtë është bërë e qartë nga rruga e gabuar. Kushdo që mohon Taghutin (çdo gjë tjetër që adhurohet përveç ose krahas Allahut) dhe beson në Allahun, atëherë ai është kapur për mbajtësin më të sigurt që nuk thyhet kurrë. Dhe Allahu është Gjithëdëgjuesi, i Gjithëdituri.
257. Allahu është Valiu (Mbrojtësi, Ruajtësi) i atyre që e besojnë Atë. Ai i nxjerr ata nga errësira në dritë, por sa për ata që nuk besojnë, Eulija (mbështetës, ndihmues) të tyre janë Taghutët: këta i nxjerrin nga drita dhe i zhysin në errësirë. Këta janë banorët e Zjarrit dhe atje do të banojnë përgjithmonë.
258. A nuk e ke parë atë që kundërshtoi Ibrahimin për Zotin e tij (Allahun), sepse Allahu i kishte dhënë atij mbretërinë? Kur Ibrahimi i tha atij: “Zoti im (Allahu) është Ai që jep jetë dhe sjell vdekje.” Ai tha: “(Edhe) unë ngjall dhe vdes.” Ibrahimi i tha: “Allahu e sjell diellin nga lindja; atëherë sille ti atë nga perëndimi.” Në këtë mënyrë mosbesimtari u mund plotësisht. Dhe Allahu nuk e drejton atë popull që është Dhalimun (keqbërës, jobesimtar).
259. Apo si puna e atij që kaloi pranë një qyteti i cili ishte i tëri i rrënuar në themel e çati. Ai tha: “Oh! Si do të mundë Allahu ta sjellë këtë ndonjëherë në jetë pas shkatërrimit të tij?” Kështu Allahu e bëri atë (Uzejrin) të vdesë për njëqind vjet, pastaj e zgjoi përsëri. (Allahu) i tha: “Sa kohë ke qëndruar (si i vdekur)?” Ai iu përgjigj: “Ndoshta kam qëndruar një ditë ose një pjesë të saj.” (Allahu i) tha: “Aspak! Ke mbetur aty (i vdekur) për njëqind vjet; shiko tek ushqimet dhe pijet; ato nuk tregojnë asnjë ndryshim; shiko edhe gomarin tënd (si iu kanë shkapërderdhur eshtrat)! Dhe kështu Ne të bëmë ty një tregues për njerëzit. Shiko te eshtrat se si Ne i mbledhim bashkë dhe i veshim ato me mish.” Kur kjo iu shfaq qartë atij, ai tha: “Tash unë e di se Allahu është i Zoti të bëjë gjithçka.”
260. Kujto edhe Ibrahimin kur ai tha: “Zoti im! Më shfaq mua se si Ti i ngjall të vdekurit.” Allahu iu përgjigj: “A nuk beson?” Ibrahimi i tha: “Po, besoj, por dua të më qetësohet zemra (e të kem besim të fortë).” Allahu i tha: “Zgjidh katër zogj, pastaj ndilli drejt teje (pastaj therri ata) dhe vendosi copa-copa në çdo kodër, e pastaj thirri ata dhe (ata) do të lëshohen me shpejtësi drejt teje. Dhe dije se Allahu është i Gjithëfuqishëm, më i Urti Gjithëgjykues.”
261. Shembulli i atyre të cilët e shpenzojnë pasurinë e tyre në Rrugë të Allahut është si ngjashmëria e kokrrës së grurit; ajo rrit shtatë kallinj dhe çdo kalli ka njëqind kokrra. Allahu ia shton shumëfish kujtdo që Ai dëshiron. Dhe Allahu është i Gjithëmjaftueshëm për të përmbushur nevojat e krijesave të Tij, i Gjithëditur.
262. Ata të cilët shpenzojnë pasurinë e tyre në Çështjen e Allahut dhe nuk i ndjekin nga pas dhuratat e tyre me njoftime për të treguar bujarinë apo me lëndim, shpërblimi i tyre është te Zoti i tyre. Për ta nuk do të ketë as frikë dhe as nuk do të pikëllohen.
263. Fjalët e dashura dhe falja e gabimeve janë më e mirë se sa Sadakaja (lëmosha) e ndjekur me lëndim. Dhe Allahu është më i Pasuri (i Lirë nga çdo nevojë), tepër Durimtar.
264. O ju që keni besuar! Mos e jepni Sadakanë (lëmoshën) duke e ndjekur me njoftime për të treguar bujarinë apo me lëndime, si ai që e shpenzon pasurinë e tij për t’u parë nga njerëzit; dhe ai nuk beson në Allahun, as edhe në Ditën e Fundit. Shembulli i tij është si një gur i lëmuar mbi të cilin ka fare pak pluhur; mbi të bie një shi i rrëmbyer që e lan atë dhe nuk mbetet gjurmë pluhuri në të. Ata (formalistët) nuk janë në gjendje të bëjnë asgjë me atë që ata kanë fituar. Dhe Allahu nuk e drejton popullin jobesimtar.
265. Dhe ngjashmëria e atyre të cilët e shpenzojnë pasurinë e tyre për të kërkuar Kënaqësinë e Allahut, ndërsa thellë në veten e tyre janë të sigurt dhe të bindur se Allahu do t’i shpërblejë ata (për shpenzimin në Çështjen e Tij), është si i një kopshti të begatshëm: bie një shi i mirë dhe ai e dyfishon prodhimin. Edhe nëse nuk i bie ndonjë shi i mirë, një shi i lehtë i mjafton. Dhe Allahu është Gjithëvëzhgues për gjithçka që ju veproni.
266. A do të dëshironte ndonjë nga ju të kishte një kopsht me hurma dhe rrush, me lumenj që rrjedhin poshtë tij dhe me gjithë llojet e frutave për të, ndërsa atë e kap mosha e thyer ndërsa ka fëmijë të dobët (jo në gjendje të kujdesen për vete), pastaj kopshti goditet me një stuhi të zjarrtë dhe kështu ai digjet? Kështu Allahu jua bën të qarta Ajetet (provat, treguesit, vargjet), me qëllim që ju të mendoni.
267. O ju që keni besuar! Shpenzoni nga gjërat e mira që ju i keni fituar (në mënyrë të drejtë) dhe nga ajo që Ne e kemi prodhuar nga toka për ju dhe mos e keni mendjen tek ajo që është e keqe për ta shpenzuar, megjithëse ju nuk do ta pranonit atë, vetëm nëse do t’i mbyllnit sytë dhe do të tregoheshi dorëlëshuar. Dhe dijeni se Allahu është më i Pasuri (i Lirë nga çdo nevojë) dhe Zotëruesi i të gjitha lavdërimeve.
268. Shejtani ju frikëson ju me varfëri dhe ju urdhëron ju për të vepruar Fahsha (vepra të ulëta, marrëdhënie të paligjshme e gjynahe të tjera), ndërsa Allahu ju premton juve Falje nga Vetë Ai dhe Mirësi të pafund; dhe Allahu është i Gjithëmjaftueshëm për të përmbushur nevojat e krijesave të Tij, i Gjithëditur.
269. Ai i dhuron Hikmah (urtësinë, Pejgamberinë) atij që Ai dëshiron, dhe atij të cilit i është dhënë Hikmeti, vërtet që i është dhuruar mirësi e madhe. Por askush nuk përkujton përveç njerëzve të brumosur me mendje të shëndoshë.
270. Dhe çfarëdo që të jepni për shpenzimet (p.sh., për Sadaka - lëmoshë për Çështjen e Allahut etj), apo për çfarëdo që të betoheni, të jeni të bindur se vërtet Allahu e di plotësisht. Dhe për Dhalimunët (keqbërësit, mosbesimtarët) nuk ka asnjë ndihmues.
271. Në qoftë se ju i jepni hapur Sadakatë (lëmoshat), kjo është mirë, por nëse i fshehni ato dhe ua jepni të varfërve, kjo është akoma më mirë për ju; Allahu do t’ju falë juve (shumë) nga gjynahet tuaja. Dhe Allahu është i Mirënjohur për gjithçka që ju punoni.
272. Nuk është i yti (O Muhammed) drejtimi i tyre, por Allahu i udhëzon ata që Ai do. Dhe çfarëdo që ju të shpenzoni në mirësi, ajo është për veten tuaj, kur ju e shpenzoni jo për qëllim tjetër, por vetëm për Fytyrë të Allahut. Dhe çfarëdo që ju e shpenzoni në mirësi, ajo do t’ju rikthehet juve plotësisht dhe nuk do t’ju bëhet asnjë padrejtësi.
273. Sadakaja (lëmosha) është për Fukaratë (të varfrit) të cilët nga Urdhëri i Allahut janë të kufizuar dhe nuk mund të ecin lart e poshtë (për punë e për tregti). Ai që nuk i njeh ata, mendon se ata janë të pasur për shkak të modestisë së tyre. Ju mund t’i njihni këta nga shenja dalluese e tyre: ata nuk lypin aspak prej njerëzve. Dhe çfarëdo që të shpenzoni në mirësi, padyshim që Allahu e di mirë atë.
274. Ata që e shpenzojnë pasurinë e tyre në Çështjen e Allahut natën e ditën, fshehurazi e hapur, këta do ta kenë shpërblimin te Zoti i tyre dhe për ta nuk do të ketë as frikë dhe as nuk do të pikëllohen.
275. Ata që hanë Riba (kamatë, fajde) nuk do të vijnë ndryshe (në Ditën e Ringjalljes), veçse si një i rrahur nga shejtani që e tërheq atë drejt marrëzive. Kjo ngaqë ata thanë: “Tregtia është krejt si kamata”, ndërsa Allahu ka lejuar tregtinë dhe ka ndaluar kamatën. Prandaj kushdo që merr një thirrje (udhëzim) nga Zoti i tij dhe ndalon marrjen e kamatës, nuk do të dënohet për të shkuarën dhe rasti i tij është në gjykim të Allahut, por kushdo që i kthehet asaj, të tillët janë banorë të Zjarrit - ata atje do të banojnë.
276. Allahu do të shkatërrojë Ribanë (kamatën) dhe do të shtojë Sadakanë (veprat bëmirëse, lëmoshën). Dhe Allahu nuk i do aspak mosbesimtarët, ata që veprojnë gjynahe.
277. Vërtet, ata që besojnë dhe bëjnë vepra të drejta, falen rregullisht, japin Zekatin, të tillët do ta kenë shpërblimin te Zoti i tyre dhe për ta nuk do të ketë as frikë, as edhe nuk do të pikëllohen.
278. O ju që keni besuar! Kini frikë Allahun dhe ndërprisni çfarë ju ka mbetur nga kamata (këtej e tutje), në qoftë se jeni me të vërtetë besimtarë.
279. Dhe në qoftë se nuk e bëni këtë, atëherë merrni njoftimin për luftë nga Allahu dhe i Dërguarin i Tij, por nëse pendoheni, atëherë ju do të keni vlerën tuaj. Mos bëni padrejtësi (duke kërkuar më tepër se vlera juaj) që edhe juve të mos ju bëhet padrejtësi (që të mos merrni më pak nga vlera juaj).
280. Dhe në qoftë se borxhliu është në vështirësi, atëherë i lini kohë atij derisa t’i lehtësohet mundësia për t’i kthyer detyrimet, por nëse ju ia falni në shenjë mirësie, kjo është shumë më mirë për ju, vetëm sikur ta dinit.
281. Dhe kini frikë Ditën kur të ktheheni përsëri tek Allahu. Atëherë çdokush do të paguhet për çfarë ka fituar dhe askujt nuk do t’i bëhet padrejtësi.
282. O ju që keni besuar! Kur të lidheni për një borxh për në kohë të caktuar, shkruajeni atë. Le të jetë një shkrues që të shkruajë me drejtësi mes jush. Le të mos kundërshtojë shkruesi të shkruajë ashtu siç e ka mësuar Allahu. Kështu le të shkruajë pra dhe le të diktojë ai (borxhliu) i cili merr mbi vete përgjegjësinë për të diktuar dhe ai duhet të ketë frikë Allahun, Zotin e tij, e të mos pakësojë asgjë nga detyrimi i tij. Por nëse borxhliu është i paaftë mentalisht, apo i mitur, apo nuk është në gjendje të diktojë (flasë) vetë, atëherë le të diktojë kujdestari i tij me drejtësi. Dhe merrni dy dëshmitarë nga njerëzit tuaj dhe nëse nuk gjinden dy burra, atëherë merrni një burrë e dy gra, të atilla që ju t’i pranoni si dëshmitarë, kështu që nëse njëra harron, tjetra ia kujton. Dhe dëshmitarët nuk duhet të refuzojnë kur thirren për të dëshmuar. Nuk duhet të lodheni, as të mërziteni duke shkruar (marrëveshjen tuaj) nëse është e gjatë apo e shkurtër për kohën e ardhshme të afatit të saj. Kjo është më e drejtë tek Allahu, më e qëndrueshme si dëshmi dhe më bindëse për të parandaluar dyshimet mes jush. Por kur keni të bëni me tregti të çastit që ju e zhvilloni ndërmjet jush, nuk përbën gjynah për ju në qoftë se nuk e shkruani, por merrni dëshmitarë sa herë që të bëni ndonjë marrëveshje tregtie. Dhe të mos vuajë as shkruesi dhe as dëshmitari asnjë pasojë, dhe nëse u shkaktoni atyre (pasoja), kjo do të ishte poshtërsi nga ana juaj. Dhe ia kini frikën Allahut; dhe Allahu ju mëson ju. Dhe Allahu është i Gjithëdituri për çdo gjë.
283. Dhe nëse jeni në udhëtim dhe nuk mundeni të gjeni dot shkrues, atëherë merrni ose leni peng diçka. Më pas, në qoftë se njëri i beson tjetrit, atëherë ai të cilit i është dhënë besimi, ta shkarkojë besimin e dhënë me besnikëri dhe le të ketë frikë Allahun, Zotin e tij. Dhe mos e fshihni dëshminë, sepse ai që e fsheh atë, sigurisht që zemra e tij është gjynahqare. Dhe Allahu është i Gjithëditur për çfarë veproni ju.
284. Të Allahut janë gjithë ç’ka në qiej dhe gjithë ç’ka në tokë. Edhe nëse e shprehni çfarë keni në veten tuaj, edhe nëse e fshihni, Allahu do t’ju marrë në llogari për të. Pastaj Ai fal atë që Ai do dhe ndëshkon atë që Ai do. Dhe Allahu është i Zoti të bëjë çdo gjë.
285. I Dërguari (Muhammedi sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem.) beson në çfarë i është zbritur atij nga Zoti i tij dhe po kështu edhe besimtarët (besojnë bashkë me të). Gjithësecili prej tyre beson në Allahun, në Melekët e Tij, në Librat e Tij, në të Dërguarit e Tij. (Ata thanë): “Ne nuk bëjmë asnjë dallim mes njëri-tjetrit prej të Dërguarve të Tij” - dhe po kështu thanë: “Ne dëgjuam dhe u bindëm. (Ne kërkojmë) Faljen Tënde, Zoti ynë dhe tek Ti është kthimi i fundit.”
286. Allahu nuk e rëndon askënd mbi mundësitë që ai ka. Secili merr shpërblim për atë (të mirë) që ka fituar dhe (po kështu) secili merr dënim për atë (të keqe) që ka fituar. “Zoti ynë! Mos na ndëshko në qoftë se harrojmë, apo biem në gabime; - Zoti ynë! Mos na ngarko me barrën e atyre të cilët i detyrove para nesh (jehuditë dhe të krishterët); Zoti ynë! Mos na ngarko me barrë më të rëndë se sa kemi mundësi për të (që ta mbajmë). Na fal ne, dhe na liro nga gjynahet dhe kij Mëshirë për ne. Ti je Maula (Zoti, Mbrojtësi, Ruajtësi) ynë; pra, na ndihmo dhe na jep fitore përmbi popullin Kafir (mohues, mosbesimtar).”
1. Elif, Lam, Mim.
2. All-llah! La ilahe il-la Huve (askush nuk ka të drejtë, nuk meriton e nuk duhet të adhurohet përveç Atij), El-Haj-ju El-Kaj-jum (I Përjetshmi, i Pafillim dhe i Pambarim, Mbajtësi dhe Mbrojtësi i gjithçkaje që ekziston).
3. Është Ai i Cili të ka zbritur ty (O Muhammed) Librin (Kur’anin) me të vërtetën, duke vërtetuar çfarë ka zbritur para tij. Dhe Ai ka zbritur edhe Teuratin dhe Inxhilin,
4. Kohë më parë, si udhëheqje për njerëzimin. Dhe Ai zbriti edhe Kriterin (e gjykimit mes të mirës dhe të keqes (Kur’anin). Vërtet, ata që mohojnë Ajetet e Allahut, për ta ka ndëshkim të ashpër. Dhe Allahu është i Gjithëfuqishëm, Gjithëzotërues për shpagim.)
5. Vërtet asgjë nuk i fshihet Allahut, as në tokë dhe as në qiej.
6. Ai është i Cili ju formëson në mitra ashtu siç Ai dëshiron. La ilahe il-la Huve (nuk ka të adhuruar tjetër të merituar përveç Atij), i Gjithëfuqishmi, më i Urti Gjithëgjykues.
7. Është Ai i Cili të ka zbritur ty (O Muhammed) Librin (Kur’anin). Në të ka Vargje plotësisht të qarta të cilat janë themelet e Librit (këto janë Vargjet e Ahkamit - urdhërat etj; të Faraidit - detyrat e detyrimet: Hududet - ligjet për ndëshkimet e vjedhësve, imoralëve etj); dhe të tjera jo krejt të qarta (për t’u kuptuar nga njerëzit). Kështu, sa për ata, në zemrat e të cilëve ka largim nga e vërteta, ata ndjekin atë që nuk është plotësisht e qartë, në këtë mënyrë duke kërkuar Fitneh (mosbesim, sprovime, trazira, fatkeqësi etj) dhe duke kërkuar për kuptimet e fshehta, por askush nuk i di kuptimet e fshehta përveç Allahut. Dhe ata që janë plotësisht të vendosur në dije, thonë: “Ne besojmë në të, i tëri (Ajete të qarta e të paqarta) është nga Zoti ynë.” Dhe nuk marrin mësim, veçse ata që janë të brumosur me mendje të shëndoshë. (Tefsir At-Tabari).
8. (Ata thanë): “Zoti ynë! Mos na i lër zemrat tona që të shmangen nga e vërteta pasi Ti na ke udhëzuar, dhe na dhuro mëshirë nga Mëshira Jote. Vërtet, Ti je Dhuruesi i Madh.
9. Zoti ynë! Vërtet Ti je Ai i Cili do të grumbullojë të gjithë njerëzit bashkë, në Ditën për të cilën nuk ka pikë dyshimi. Vërtet Allahu kurrë nuk e then Premtimin e Tij.”
10. Vërtet, atyre që nuk besojnë, as pasuria e tyre, as fëmijët e tyre nuk do t’u vlejnë asgjë ndaj Allahut dhe të tillët do të jenë lënda djegëse e Zjarrit (të Xhehenemit).
11. Si sjellja e popullit të Faraonit dhe e atyre para tyre; ata i mohuan Ajetet Tona (provat, treguesit, shpalljet) kështu që Allahu i mbërtheu (me shkatërrim) për mëkatet e tyre. Dhe Allahu është i Ashpër në ndëshkim.
12. Thuaju (O Muhammed) atyre që mohojnë: “Ju do të shkatërroheni dhe do të grumbulloheni bashkë në Xhehenem dhe vërtet, sa i keq është ai vend për pushim!”
13. Tashmë sapo kaloi një shenjë për ju (jehudi) në të dy ushtritë që u takuan (në betejë mes tyre, bëhet fjalë për Luftën e Bedrit): Njëra luftonte për Çështjen e Allahut, ndërsa tjetra ishin mohues. Ata (besimtarët) i panë ata (jobesimtarët) me sytë e tyre sa dyfishi i tyre (megjithëse, jobesimtarët ishin sa trefishi i besimtarëve). Dhe Allahu mbështet me Fitoren e Tij atë që Ai dëshiron. Dhe këtu ka një mësim për ata që janë të brumosur me shikim të thellë. (Tefsir At-Tabari).
14. Vërtet e zbukuruar është për njerëzit dashuria për gjërat që ata i lakmojnë: gratë, fëmijët, sa më shumë ar e argjend (pasuri), kuaj të mirë e të fortë, bagëti dhe toka pjellore. Kjo është kënaqësia e jetës së kësaj bote, por Allahu ka me Vete kthim të shkëlqyer (Xhennetin).
15. Thuaj (O Muhammed): “A t’ju tregoj juve për gjëra shumë më të mira se këto?” Për Muttekinët (të përkushtuarit në Besimin e Pastër Islam) ka Kopshte të Begatë të Xhennetit nën të cilin rrjedhin lumenj me Zotin e tyre atje. Atje do të rrinë përjetësisht, atje do të kenë edhe Ezvaxhun Muttaharatun - bashkëshorte të dëlira (pa të përmuajshme, pa papastërti të tjera si në këtë botë, etj), edhe Kënaqësinë prej Allahut. Dhe Allahu është Gjithëvëzhgues i robëve të Tij.
16. Ata që thonë: “Zoti ynë! Ne vërtet kemi besuar, kështu pra, falna neve gjynahet tona dhe na shpëto ne nga ndëshkimi i Zjarrit.”
17. (Këta janë) ata të cilët janë të durueshëm, ata të cilët janë të vërtetë (në besim, në fjalë e në vepra) dhe të bindur me përkushtim të çiltër në adhurimin ndaj Allahut, ata që shpenzojnë (japin Zekat dhe Sadaka në Rrugë të Allahut) dhe ata që luten dhe kërkojnë Faljen e Allahut në orët e fundit të natës.
18. Allahu dëshmon se La Ilahe il-la Huve (nuk ka të adhuruar tjetër me të drejtë përveç Atij); (dëshmojnë) edhe melekët, edhe ata që kanë mend e që dinë; Ai e mban Krijimin e Tij në Drejtësi të plotë. La Ilahe il-la Huve (askush nuk ka të drejtë, nuk meriton e nuk duhet të adhurohet përveç Atij), i Gjithëfuqishmi, më i Urti Gjithëgjykues.
19. Padyshim se feja (e vërtetë dhe e pranuar) tek Allahu është Islami. Edhe atyre që u janë dhënë Librat (jehuditë dhe të krishterët) nuk ndryshuan, veçse pasi atyre u erdhi dija nga Allahu, nga xhelozia mes njëri-tjetrit. Dhe kushdo që mohon Ajetet e Allahut, atëherë sigurisht që Allahu është më i Shpejti në marrjen në llogari.
20. Kështu, në qoftë se ata të kundërshtojnë ty (O Muhammed), thuaju: “Unë ia kam nënshtruar veten plotësisht Allahut (në Islam), dhe po kështu edhe ata që më ndjekin mua.” Dhe thuaju atyre të cilëve u janë dhënë Librat më parë (jehudive dhe të krishterëve) dhe atyre që janë analfabetë (paganëve arabë): “A e nënshtroni edhe ju veten (ndaj Allahut në Islam)?” Në qoftë se ata e bëjnë këtë, atëherë, ata janë të drejtuar nga e mbara, por nëse ata i largohen, detyra jote është vetëm që ta bësh të njohur Mesazhin. Dhe Allahu është Gjithëvëzhgues i robëve të Tij.
21. Vërtet, ata të cilët mohojnë Ajetet e Allahut, vrasin padrejtësisht Pejgamberët, vrasin edhe ata njerëz të cilët urdhërojnë punë të drejta, atëherë bëju të qartë atyre ndëshkim të dhimbshëm (që i pret).
22. Këta janë ata, veprat e të cilëve do të humbasin në këtë botë dhe në Botën e Pastajme dhe ata nuk do të kenë asnjë ndihmues.
23. A nuk i keni parë ata të cilëve u është dhënë një pjesë nga Libri? Ata po ftohen tek Libri i Allahut për të zgjidhur mosmarrëveshjet mes tyre, por më pas një grup prej tyre shmangen nga e drejta duke qenë kështu të humbur.
24. Kjo ngaqë ata thonë: “Zjarri nuk do të na prekë neve, veçse për pak ditë.” Dhe ajo që ata trilluan për fenë e tyre, i ka mashtruar ata.
25. Si do të jetë gjendja e tyre kur Ne do t’i grumbullojmë së bashku në Ditën e Madhe për të cilën nuk ka pikë dyshimi (Dita e Ringjalljes) dhe secilit do t’i paguhet saktësisht çfarë ai ka fituar? Dhe atyre nuk do t’u bëhet padrejtësi.
26. Thuaj: “O Allah! Zotërues i Mbretërimit! Ti ia jep mbretërimin atij që Ti do dhe Ti ia merr mbretërimin atij që Ti do. Ti e mvesh me nder atë që Ti do dhe Ti e poshtëron atë që Ti do. Në Dorën Tënde është mirësia. Vërtet, Ti je i Zoti për të bërë gjithçka.
27. Ti e bën natën të hyjë te dita dhe Ti e bën ditën të hyjë te nata (shton dhe pakëson orët e ditës dhe të natës gjatë ndryshimit të stinëve, bën rrotullimin e tokës), Ti e sjell të gjallën nga e vdekura dhe Ti e sjell të vdekurën nga e gjalla, Ti i jep begati e mirësi atij që Ti do pa masë e pa kufi.”
28. Besimtarët mos t’i marrin mohuesit si Eulija (ndihmues, mbështetës) në vend se t’i marrin besimtarët. Dhe kushdo që e bën këtë, ai kurrë nuk do të ndihmohet nga Allahu në asnjë lloj mënyre; mund t’u mbështeteni vetëm në qoftë se vërtet ndjeni rrezik prej tyre. Dhe Allahu ju këshillon ju përkundër Vetes së Tij (ndaj Ndëshkimit të Tij). Dhe kthimi i fundit është tek Allahu.
29. Thuaj (O Muhammed): “Edhe nëse e fshihni çfarë keni në gjokse (apo) edhe nëse e shprehni atë, Allahu e di atë dhe Ai di se çfarë ka në qiej e çfarë ka në tokë. Dhe Allahu është i Zoti për të bërë çdo gjë.”
30. Ditën kur gjithësecilit do t’i vihen përpara gjithë mirësitë që ka bërë dhe gjithë të këqiat që ka bërë, atëherë ai do të dëshironte t’i kishte sa më larg veprat e tij të ulëta. Kështu Allahu ju këshillon përkundër Vetes së Tij (ndaj Ndëshkimit të Tij) dhe Allahu është Dhurues i mirësive ndaj robëve të Tij.
31. Thuaj (O Muhammed): “Nëse vërtet e doni Allahun, atëherë më ndiqni mua (pranoni Islamin, ndiqni Kur’anin dhe Sunetin), Allahu do t’ju dojë ju dhe do t’ju falë juve gjynahet tuaja. Dhe Allahu është gjithnjë Falës i Madh, Mëshirëplotë.”
32. Thuaj: “Bindjuni Allahut dhe të Dërguarit (Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem.).” Por në qoftë se ata shmangen, atëherë Allahu nuk i do mohuesit.”
33. Allahu zgjodhi Ademin, Nuhun, familjen e Ibrahimit dhe familjen e Imranit përmbi gjithë Aleminin (njerëzimin, xhindet dhe gjithçka që ekziston, në kohët e tyre);
34. Pasardhës një pas një dhe Allahu është Gjithëdëgjues, i Gjithëditur.
35. (Përkujto) kur bashkëshortja e Imranit tha: “Zoti im! Të jam betuar Ty për (fëmijën) që është në barkun tim, të jetë i përkushtuar për shërbimet e Tua (i shkëputur nga çdo punë e kësaj bote për t’i shërbyer Vendit Tënd të adhurimit), kështu pra, ma prano këtë mua. Padyshim që Ti je vërtet Gjithëdëgjuesi, i Gjithëdituri.
36. Pastaj kur ajo lindi (fëmijën e saj, Merjemen), tha: “Zoti im! Kam lindur vajzë” - dhe Allahu e dinte më mirë se ç’kishte lindur ajo – “dhe djali nuk është si vajza e unë e quajta atë Mejrem dhe kërkoj mbështetjen Tënde për të dhe për pasardhësit e saj nga shejtani i mallkuar.”
37. Kështu Zoti i saj (Allahu) e pranoi atë me shumë mirësi. Ai e bëri atë të rritet në rrugë të mirë dhe e la nën kujdesin e Zekerijes. Sa herë që ai (Zekerija) hynte në Mihrabin (dhomë) për ta parë, gjithnjë e gjente me mirësi e me ushqime. Ai i thoshte: “Oj Merjem! Nga e ke marrë këtë?” Ajo i përgjigjej: “Kjo është nga Allahu. Vërtet Allahu i jep begati e mirësi atij që Ai do, pa masë e pa kufi!”
38. Atë kohë Zekerija iu lut Zotit të tij duke thënë: “Zoti im! Më siguro mua nga ana Jote një pasardhës të mirë. Ti me të vërtetë je Gjithëdëgjuesi i Duave (lutjeve).”
39. Pastaj atë e thirrën melekët, ndërsa po falej në Mihrab (duke i thënë): “Allahu të përgëzon ty me Jahjanë për të vërtetuar Fjalën e Allahut (krijimin e Isait ‘alejhis–selam. si urdhër nga Allahu: “Bëhu”- dhe ai u bë!), fisnik, të dëlirë, Pejgamber nga të drejtët.”
40. Ai (Zekerija) tha: “Zoti im! Si mund të kem fëmijë kur unë jam shumë i thyer në moshë e gruaja ime është që nuk lind?!“ Allahu tha: “Në këtë mënyrë Allahu bën çfarë Ai don.”
41. Ai tha: “Zoti im! Më jep një shenjë (që ta kuptoj).” Allahu i tha: “Shenja për ty do të jetë se ti nuk do t’u flasësh njerëzve për tri ditë përveçse me shenja dhe kujtoje Zotin tënd (sa më shumë me lavdërime) dhe madhëroje Atë pasdite dhe në mëngjes.” (Tefsir El-Kurtubi).
42. (Përkujto) edhe kur melekët i thanë: “O Merjem! Allahu të ka veçuar ty, të ka pastruar ty (nga besimet e kota e mosbesimi, të ka bërë ty të dëlirë) dhe të ka zgjedhur e të ka vendosur përmbi gratë e Alemit.
43. O Merjeme! Nënshtroju me bindje Zotit tënd (Allahut) dhe bjer në sexhde (lëshimi e vendosja me fytyrë në tokë gjatë faljes së namazit) dhe përkulu bashkë me ata që i përkulen (e që i falen Allahut).”
44. Kjo është pjesë nga njoftimet për Ghabin (për të panjohurën, njoftime për ndodhitë e shkuara për të cilat nuk ke asnjë njohuri) me të cilat Ne të frymëzojmë ty (O Muhammed). Ti nuk ke qenë me ta kur ata hodhën short me penat e tyre të shkrimit se cili duhej të ngarkohej për t’u kujdesur për Merjemen, nuk ishe me ta as edhe kur ata u kundërshtuan mes veti.
45. (Përkujto) kur mekekët thanë: “O Merjem! Vërtet Allahu të sjell përgëzimet e një Fjale (Bëhu!) nga Ai, emri i tij do të jetë Mesihu Isa i biri i Merjemes, i nderuar në këtë botë dhe në Botën e Pastajme dhe do të jetë një prej atyre që janë më afër Allahut.
46. Ai do t’u flasë njerëzve në djep dhe në burrëri dhe do të jetë prej të drejtëve.”
47. Ajo tha: “Zoti im! Si do të lind birin tim, kur mua nuk më ka prekur asnjë njeri?” Ai i tha: “Kështu (do të bëhet), pasi Allahu krijon çfarë Ai don.” Kur Ai vendos për diçka, Ai vetëm i thotë : “Bëhu!” - dhe ajo është e bërë.
48. Dhe Ai (Allahu) do t’i mësojë atij (Isait ‘alejhis–selam.) Librin dhe Hikmetin (do t’i japë Sunnetin – rrugën e zbatimit, urtësinë), edhe Teuratin, edhe Inxhilin.
49. Dhe do ta bëjë atë (Isain) të Dërguar te Bijtë e Israilit (e do t’u thotë): “Kam ardhur te ju me një shenjë nga Zoti juaj: do të bëj me baltë formën e një zogu, do t’i fryj atij dhe ai me Lejen dhe Urdhërin e Allahut do të bëhet zog; do ta shëroj atë që ka lindur i verbër dhe atë që vuan nga lebra dhe do të ngjall të vdekurit me Vullnetin dhe Urdhërin e Allahut; dhe do t’ju tregoj se çfarë hani dhe çfarë ruani në shtëpitë tuaja. Padyshim që këtu ka dëshmi për ju nëse besoni.
50. Dhe unë kam ardhur të përforcoj atë që ka qenë para meje nga Teurati, të bëj të ligjshme për ju disa nga ato gjëra që kanë qenë të ndaluara për ju. Dhe kam ardhur tek ju me provë nga Zoti juaj. Kështu pra, kini frikë Allahun dhe m’u bindni mua.
51. Vërtet Allahu është Zoti im dhe Zoti juaj, adhuroni pra Vetëm Atë. Kjo është Udha e Drejtë.”
52. Atëherë kur e kuptoi Isai vendosmërinë e tyre në mosbesim, tha: “Cilët do të jenë ndihmuesit e mi në Çështjen e Allahut?” Havarijunët (nxënësit, besimtarët) e tij thanë: “Ne jemi ndihmësit e Allahut; ne besojmë Allahun dhe dëshmo se vërtetë jemi muslimanë (të nënshtruar ndaj Vullnetit të Allahut).
53. Zoti ynë! Ne besojmë në atë çfarë Ti na ke dërguar dhe ndjekim të Dërguarin Tënd (Isain). Na shkruaj pra prej dëshmuesve (të së vërtetës - La ilahe il-Allah - Nuk ka të adhuruar tjetër të merituar përveç Allahut).”
54. Dhe ata (që nuk i besuan atij) thurën komplot (për të vrarë Isain sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem). Edhe Allahu thuri komplot. Dhe Allahu është më i Miri i atyre që thurin komplot.
55. (Përkujto) Kur Allahu i tha: “O Isa! Unë do të të marr ty dhe do të të ngre lart pranë Meje dhe do të të pastroj ty prej atyre që nuk besojnë dhe do t’i bëj ata që të ndjekin ty (besimtarët e vërtetë të Njësisë së Allahut) përmbi ata që mohojnë (Njësinë e Allahut, që mohojnë Pejgamberët e Allahut, si disa që mohojnë Musain ose Isain ose Muhammedin sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) deri në Ditën e Ringjalljes. Pastaj ju do të ktheheni tek Unë dhe Unë do të gjykoj mes jush për çështjet që ju u kundërshtuat.
56. Sa për ata që nuk besojnë, Unë do t’i ndëshkoj ata me dënim të ashpër në këtë botë dhe në Botën Tjetër dhe ata nuk do të kenë asnjë që t’i ndihmojë.”
57. Dhe sa për ata që besojnë (në Njësinë e Allahut) dhe që punojnë mirësi e drejtësi, atyre Allahu do t’ua paguajë plotësisht shpërblimin. Dhe Allahu nuk i do Dhalimunët (mosbesimtarët, keqbërësit).
58. Këto janë çfarë Ne po t’i lexojmë ty (O Muhammed), nga Ajetet (Vargjet) dhe nga Përkujtuesi më i Urtë (nga Kur’ani).
59. Vërtet që shembulli i Isait tek Allahu është si shembulli i Ademit: Ai e krijoi atë prej dheu, pastaj Ai i tha atij: “Bëhu!” dhe ai u bë.
60. Kjo është e vërteta nga Zoti yt, kështu që ti mos u bëj prej atyre që dyshojnë.
61. Atëherë kushdo që të kundërshton ty për çështjen e atij (Isait), pas gjithë kësaj dije që të ka ardhur ty për të (Isain si rob i Allahut dhe pa asnjë pjesë në shenjtëri), thuaj: “Ejani, le të thërrasim bijtë tanë dhe bijtë tuaj, gratë tona dhe gratë tuaja, vetë ne dhe vetë ju - pastaj të falemi dhe të lutemi për Mallkimin e Allahut përmbi gënjeshtarët.”
62. Vërtetë ky është tregimi i saktë (për historinë e Isait) dhe - La i lahe il-Allah - nuk ka të adhuruar tjetër përveç Allahut. Dhe vërtet Allahu është i Gjithëfuqishmi, më i Urti Gjithëgjykues.
63. Dhe në qoftë se ata largohen (dhe nuk i pranojnë këto prova e dëshmi), atëherë sigurisht Allahu është plotësisht i Vetëdijshëm për ata që bëjnë djallëzi e poshtërsi.
64. Thuaj (O Muhammed): “O ithtarë të Librave të Parë! (jehudi e të krishterë): Ejani te një fjalë që është e drejtë dhe e përbashkët mes nesh dhe jush: që të mos adhurojmë askënd përveç Allahut, që të mos i vëmë shokë Atij në adhurim, dhe që asnjë prej nesh të mos marrë të tjerë për zot përveç Vetëm Allahut.” Pastaj në qoftë se ata largohen, thuaju: “Dëshmoni për ne se jemi muslimanë (besimdrejtë).”
65. O ithtarë të Librave të Parë! (jehudi e të krishterë): përse grindeni për Ibrahimin ndërkohë që Teurati dhe Inxhili nuk ishin shpallur deri vonë pas tij!? A nuk e kuptoni, pra (gënjeshtrën tuaj)?
66. Vërtet, ju jeni ata të cilët keni bërë fjalë për çfarë ju keni dije. Pse atëherë haheni për çështje për të cilën ju nuk keni asnjë dijeni? Është Allahu i Cili di, ndërsa ju nuk dini gjë.
67. Ibrahimi nuk ishte as jehudi e as i krishterë, por ai ishte vetëm musliman Hanifan (me besim të vërtetë e të pastër Islam vetëm në Allahun Një e të Vetëm) dhe nuk ishte prej Mushrikëve (prej idhujtarëve).
68. Vërtet, nga njerëzit që janë më me meritë për t’u thirrur në Ibrahimin, janë ata të cilët e ndoqën atë dhe këtë Pejgamber (Muhammedin sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) dhe ata të cilët kanë besuar. Dhe Allahu është Vali (Mbrojtësi, Ndihmuesi) i besimtarëve.
69. Një grup prej popujve të Librave të Parë duan që t’ju fusin në rrugë të gabuar, por ata nuk do të udhëheqin kënd në rrugën e tyre të shtrembër vetëm se veten e tyre, por ata nuk e ndjejnë.
70. O ithtarë të Librave të Parë! Përse i mohoni Ajetet e Allahut (Vargjet për Muhammedin sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem që janë në Teurat dhe Inxhil), ndërsa ju vetë dëshmoni (për vërtetësinë e tyre)?
71. O ithtarë të Librave të Parë! Përse, e përzieni të vërtetën me gënjeshtrën dhe e fshihni të vërtetën duke e ditur atë?
72. Dhe një parti e ithtarëve të Librave të Parë, thanë: “Besoni në mëngjes në çfarë u është shpallur besimtarëve (muslimanë) dhe mohojeni atë pasdite me qëllim që ata të mund të shmangen nga e vërteta e tyre.
73. Dhe mos i besoni askujt, përveç atij që ndjek fenë tuaj.” Thuaj (O Muhammed): “Padyshim se Udhëheqja më e Drejtë është Udhëheqja e Allahut” dhe mos beso se ndokush mund të marrë ndonjë gjë si ajo që ke marrë ti (nga Shpallja Hyjnore), se përndryshe ata mund të kërkojnë debat para Zotit tënd.” Thuaj: “Gjithë Mirësia është në Dorë të Allahut. Ai ia dhuron atij që Ai do. Dhe Allahu është i Gjithëmjaftueshëm për të përmbushur nevojat e krijesave të Tij, i Gjithëditur.”
74. Ai përzgjedh për të derdhur Mëshirën e Tij (Islamin, Pejgamberinë) atë që Ai dëshiron dhe Allahu është Zotëruesi dhe Dhuruesi i Mirësive të pafund.
75. Nga ithtarët e Librave të Parë është ai i cili nëse i besohet një Kintar (sasi e madhe pasurie), do ta shlyente atë shumë shpejt; por prej tyre është edhe ai i cili nëse i besohet një dinarë (vlerë fare e vogël), nuk ta kthen atë, po të mos ia kërkosh pa iu ndarë, sepse thonë: “Nuk është turp e gabim për ne të mashtrojmë dhe t’u marrim pasurinë analfabetëve.” Por ata flasin gënjeshtër ndaj Allahut duke e ditur atë (të vërtetën).
76. Padyshim se kushdo që përmbush premtimin edhe e çon në vend amanetin, edhe i frikësohet shumë Allahut, atëherë me të vërtetë që Allahu i do shumë ata që janë Muttekinë (të përkushtuar në Besimin e Pastër Islam).
77. Vërtet ata që shkëmbyen një vlerë të vogël duke humbur Premtimin e Allahut dhe betimet e tyre, këta nuk do të kenë aspak pjesë në Botën e Pastajme (në Xhennet). Allahu nuk do t’u flasë atyre, as nuk do t’u hedhë shikimin në Ditën e Ringjalljes dhe as nuk do t’i pastrojë, dhe për ta do të ketë ndëshkim të dhimbshëm.
78. Dhe vërtet, prej tyre është një parti të cilët e shtrembërojnë Librin me gojën e tyre (kur e lexojnë atë), që ju të mund të mendoni se është nga Libri, por çfarë lexojnë nuk është fare nga Libri dhe madje thonë: “Kjo është nga ana e Allahut”, por në të vërtetë nuk është nga Allahu, duke thënë kështu gënjeshtër ndaj Allahut e duke e ditur atë.
79. Nuk është e mundur për askënd të cilit Allahu i ka dhënë Librin, edhe El-Hukm (gjykimin,urtësinë dhe dijeninë e plotë të fesë), edhe Pejgamberinë që t’u thotë njerëzve: “Më mirë bëhuni adhuruesit e mi se sa të Allahut.” Përkundrazi, (ai duhet t’u thotë): “Jini Rabbanijunë (njerëz të ditur fetarë që zbatojnë çfarë dinë dhe i ftojnë edhe të tjerët), sepse ju po u mësoni Librin njerëzve dhe ju po e studioni atë.”
80. As nuk do t’ju urdhëronte të merrni melekët ose Pejgamberët për zota. A mos vallë do t’ju urdhëronte të mohonit pasi që ju t’i ishit nënshtruar Vullnetit të Allahut (si muslimanë)? (Tefsir At-Tabari).
81. Dhe (përkujto) kur Allahu mori premtimin e Pejgamberëve, duke u thënë: “Merrni gjithçka që Unë ju kam dhënë nga Libri dhe nga Hikmeti (dituria), se pas jush do të vijë ndër ju një i Dërguar (Muhammedi sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) që të vërtetojë çfarë keni ju në duar, (dhe atëherë) ju duhet ta besoni dhe duhet ta ndihmoni atë.” (Më pas Allahu u) tha: “A pajtoheni me këtë dhe a do ta përkrahni Premtimin Tim (të cilin Unë po e vendos me ju)?” Ata thanë: “Ne pajtohemi.” Ai u tha: “Atëherë dëshmoni ju, dhe Unë jam me ju prej dëshmuesve (për këtë).”
82. Atëherë kushdo që shmanget nga e vërteta pas kësaj, ata do të jenë Fasikunë (të pabindur, të panënshtruar, të cilët i largohen bindjes ndaj Allahut).
83. A mos kërkojnë fe tjetër në vend të fesë së Allahu (Islamit), ndërkohë që Atij iu nënshtruan gjithë krijesat në qiej dhe në tokë, me dëshirë e pa dëshirë. Dhe tek Ai do të kthehen të gjitha.
84. Thuaj: “Ne besojmë në Allahun dhe në çfarë na është dërguar neve, dhe në çfarë i është zbritur Ibrahimit, Ismailit, Is’hakut, Jakubit dhe Asbatëve (dymbëdhjetë bijve të tij), dhe në çfarë iu dha Musait, Isait dhe gjithë Pejgamberëve nga Zoti i tyre. Ne nuk bëjmë asnjë dallim mes njëri-tjetrit prej tyre dhe Atij (Allahut) i jemi nënshtruar (si muslimanë).”
85. Dhe kushdo që kërkon ndonjë fe tjetër përveç Islamit, ajo kurrë nuk do t’i pranohet atij dhe në Botën e Pastajme do të jetë prej të humburve.
86. Si do ta udhëzojë Allahu një popull i cili mohoi besimin pasi që kishte sjellë besim dhe pasi që dëshmuan se i Dërguari i Allahut (Muhammedi sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) është i vërtetë dhe pas ardhjes së argumenteve të qarta ndër ta? Allahu nuk e udhëzon popullin Dhalimun (mosbesimtar, keqbërës, të pabindur).
87. Ata janë të atillë, shpërblimi i të cilëve është se mbi ta mbetet Mallkimi i Allahu dhe i melekëve dhe i gjithë njerëzimit.
88. Ata do të banojnë atje (në Zjarr) dhe atyre as nuk do t’ju lehtësohet dënimi, as nuk do t’u vonohet, as nuk do t’u shtyhet për më pas.
89. Përveçse për ata të cilët pas kësaj pendohen dhe kryejnë vepra të drejta. Vërtet Allahu është gjithnjë Falës i Madh, Mëshirëplotë.
90. Vërtet, ata që mohuan pasi kishin besuar dhe pastaj vazhduan ta thellojnë mosbesimin e tyre, atyre kurrë nuk do t’u pranohet pendimi (sepse ata pendohen vetëm me gjuhë dhe jo nga zemra e tyre). Dhe të humbur janë ata.
91. Vërtet, ata që mohuan dhe vdiqën duke qenë mosbesimtarë, nuk do t’i pranohet asnjërit prej tyre edhe sikur të falnin ar sa faqja e dheut për t’u liruar. Ata janë të cilët do të kenë ndëshkim të dhimbshëm dhe nuk do të kenë asnjë ndihmues.
92. Në asnjë mënyrë nuk do të arrini Birr-in (përkushtimin ndaj Allahut dhe Shpërblimin e Tij), pa shpenzuar (në Çështjen e Allahut) nga gjërat më të shtrenjta që keni dhe çfarëdo të mirë që të shpenzoni, Allahu për të është i Gjithëditur.
93. Të gjitha llojet e ushqimeve ishin të ligjshme për Bijtë e Israilit, përveç çfarë vetë Israili (Jakubi) bëri të paligjshme për veten e tij para se të shpallej Teurati. Thuaj (O Muhammed): “Sillni këtu Teuratin dhe lexoni atë, nëse jeni të drejtë.”
94. Pas kësaj, kushdo që trillon gënjeshtër ndaj Allahut, atëherë të tillët vërtet do të jenë Dhalimunë (mosbesimtarë, keqbërës).
95. Thuaj: “Allahu ka thënë të vërtetën. Ndiqni pra fenë e Ibrahimit, Hanifan (Besimin e vërtetë të pastër Islam në Një Zot të Vetëm, Allahun) dhe ai nuk ishte Mushrik (idhujtar, politeist, pagan, mohues i Njësisë së Allahut).”
96. Me të vërtetë që, Shtëpia e parë (për adhurim e lutje) e caktuar për njerëzimin ishte ajo në Bekkah (Meke), gjithë bekime e mirësi dhe udhëzuese për gjithë Alemin (njerëzimin e xhindet).
97. Në të ka shenja të qarta, (si për shembull:) Mekami i Ibrahimit (vendqëndrimi i Ibrahimit); kushdo që hyn në të (Ka’abë) fiton sigurinë. Dhe Haxhi (Udhëtimi për të vizituar Ka’abën) është një detyrë që njerëzit i detyrohen Allahut për ta kryer, ata të cilët munden të përballojnë shpenzimet. Dhe kushdo që nuk beson (mohon Haxhin si shtyllë të Islamit), atëherë Allahu është më i Pasuri, nuk ka nevojë për askënd në Alemin (ndër njerëz, ndër xhinde, ose në mbarë gjithësinë. Ai është Krijuesi i saj).
98. Thuaj (O Muhammed): “O ithtarë të Librave të Parë! Përse nuk i pranoni Ajetet e Allahut ndërkohë që Allahu është Dëshmues për gjithçka që ju veproni?”
99. Thuaj: “O ithtarë të Librave të Parë! Përse i pengoni nga Rruga e Allahut ata që kanë besuar duke kërkuar ta paraqitni atë (Rrugën e Allahut) të shtrembër, ndërkohë që ju vetë jeni dëshmitarë (të Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem si i Dërguar i Allahut dhe përçues i Islamit)? Dhe Allahu nuk është i pavetëdijshëm për çfarë ju veproni.”
100. O ju që keni besuar! Nëse ju i besoni një grupi prej atyre të cilëve u janë zbritur Librat e Parë (jehudive apo të krishterëve), padyshim që ata do t’ju kthenin në mohues pasi jeni bërë besimatrë (të vërtetë).
101. Dhe si do të mohoni, ndërkohë që juve ju janë lexuar Ajetet (Vargjet) e Allahut dhe mes jush është i Dërguari i Tij (Muhammedi sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem)? Dhe kushdo që mbahet fort pas Allahut (ndjek Fenë e Tij, Islamin), atëherë me të vërtetë që ai është drejtuar në Rrugën e Drejtë.
102. O ju që keni besuar! Kini frikë Allahun ashtu siç duhet pasur frikë Ai dhe mos vdisni ndryshe veçse duke qenë muslimanë (besimdrejtë e plotësisht të nënshtruar ndaj Allahut).
103. Dhe mbahuni fort, të gjithë ju së bashku pas Litarit të Allahut (Kur’anit) dhe mos u përçani e mbani në mendje Përkujtimin e Allahut përmbi ju, pasi ju ishit armiq mes njëri-tjetrit, por Ai bëri bashkimin mes zemrave tuaja, kështu që me Mirësinë e Tij ju u bëtë vëllezër (në Besimin Islam); dhe ishit në buzë të greminës së Zjarrit, ndërsa Ai ju shpëtoi prej tij. Kësisoj Allahu jua bën të qarta Ajetet (provat, treguesit, shpalljet), që të mund të drejtoheni.
104. Le të dalë nga ju një grup njerëzish të përkushtuar që të ftojnë njerëzit te mirësia, të urdhërojnë El-Ma’ruf (të njohurën, Islamin dhe gjithë ç’përmban ai) dhe të ndalojnë El-Munker (mosbesimn, mohimin, besimin në shumë perëndi). Dhe me këta (njerëz) janë ata që janë të fituarit.
105. Dhe mos u bëni si ata të cilët u përçanë dhe u ndanë mes tyre pasi u patën ardhur prova të qarta. Dhe mu për këta do të ketë ndëshkim të madh.
106. Në Ditën (e Ringjalljes) kur disa fytyra do të zbardhen e kur disa fytyra do të nxihen; e sa për ata që do të nxihen (do t’u thuhet atyre): “A e flakët tej Besimin pasi e patët pranuar atë? Atëherë shijoni dënimin (në Zjarr) për braktisjen e Besimit (që patët).”
107. Ndërsa për ata që do t’u zbardhet fytyra, ata do të jenë në Mëshirën e Allahut (në Xhennete) dhe aty do të banojnë përgjithmonë.
108. Këto janë Vargjet e Allahut: Ne t’i lexojmë ato ty (O Muhammad) me të vërtetën, e Allahu nuk i dëshiron aspak padrejtësi Alemit (Krijimit të Tij, njerëzve dhe xhindeve).
109. Dhe të Allahut janë gjithë ç’ka në qiej dhe gjithë ç’ka në tokë dhe të gjitha çështjet i kthehen përsëri (për gjykim) Allahut.
110. Ju (besimtarë të vërtetë të Islamit dhe ndjekës të vërtetë të rrugës së Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) jeni njerëzit më të mirë të të gjitha kohëve të njerëzimit: Ju urdhëroni Ma’rufin (të njohurën, Islamin dhe gjithë çfarë përmban ai) dhe ndaloni Munkerin (mosbesimin, mohimin, besimin në shumë perëndi e tjer dhe gjithë çfarë ndalon Islami), dhe vërtet ju besoni në Allahun. Sikur të kishin besuar ithtarët e Librave të Parë, do të kishte qenë më mirë për ta; nga mesi i tyre ka disa që kanë besim, por shumica e tyre janë Fasikunë (të pabindur ndaj Allahut).
111. Ata nuk do t’ju dëmtojnë juve aspak, përveç një shqetësimi të parëndësishëm. Edhe nëse luftojnë kundër jush, ata do t’ju kthejnë shpinën dhe nuk do të kenë asnjë ndihmë.
112. Mbi ta është poshtërimi kudo që të jenë, përveç kur janë nën mbrojtje të Allahut ose nga njerëzit. Ata kanë tërhequr mbi veten e tyre Zemërimin e Allahut dhe mbi ta është vetëm shkatërrimi. Kjo ngaqë ata gjithnjë mohuan Ajetet e Allahut dhe vranë Pejgamberët padrejtësisht. Kjo ngaqë ata nuk iu bindën Allahut dhe gjithnjë tejkaluan kufijtë (në mosbindje ndaj Allahut, në krime e mëkate).
113. Ata nuk janë të gjithë njësoj: ka prej tyre nga popujt e Librave të Parë që janë për të drejtën, ata lexojnë Vargjet e Allahut gjatë orëve të natës dhe bien në sexhde (në falje e adhurim ndaj Allahut).
114. Ata besojnë në Allahun dhe në Ditën e Fundit; ata urdhërojnë Ma’rufin (Islamin dhe ndjekin Muhammedin sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem si i Dërguar i Allahut) dhe ndalojnë Munkerin (mosbesimin, mohimin dhe luftimin e Islamit) dhe shpejtojnë në të gjitha punët e mira dhe vërtet këta janë prej të drejtëve.
115. Dhe çfarëdo mirësie që ata të bëjnë, asgjë nuk do t’u mohohet. Dhe Allahu është i Gjithëditur për El-Muttekunët (të përkushtuarit në Besimin e Pastër Islam).
116. Sigurisht, atyre që mohojnë Besimin (Islamin dhe ligjet e tij), as pasuritë e tyre, as fëmijët e tyre nuk do t’u vlejnë aspak përkundër Allahut. Ata janë banorët e Zjarrit dhe ata atje do të banojnë. (Tefsir At-Tabari).
117. Ngjasimi i asaj çfarë ata shpenzojnë në këtë botë është tamam si ajo era që është shumë e ftohtë: ajo goditi të korrat e atij populli që i bëri padrejtësi vetes së tij dhe i shkatërroi ato. Atyre nuk u bëri padrejtësi Allahu, por vetë ata i bënë padrejtësi vetvetes së tyre.
118. O ju që keni besuar! Mos i merrni për Bitanah (ndihmues, këshillues, mbrojtës, shokë, miq etj) ata që janë jashtë fesë suaj, mbasi ata nuk do të lënë gjë pa bërë për t’ju prishur ju. Ata duan t’ju shkatërrojnë juve egërsisht. Urrejtja tashmë është dukur të dalë qartë nga goja e tyre, por ajo çfarë fshehin gjokset e tyre është akoma më e tmerrshme. Në të vërtetë, Ne i kemi bërë të qarta për ju Ajetet (shenjat, provat,treguesit), nëse jeni që kuptoni.
119. Hapni sytë! Ju jeni që i doni ata, por ata nuk ju duan. Ju i besoni të gjithë Librat e Parë (Teuratin, Inxhilin, etj, ndërsa ata mohojnë Librin tuaj, Kur’anin). Dhe kur ju takojnë, ju thonë: “Ne besojmë”, por kur janë vetëm, ata hanë thonjtë nga inati për ju. Thuaj: “Shkatërrohuni në tërbimin tuaj. Sigurisht Allahu është i Gjithëditur për (çfarë fshihet në) gjokset tuaj.”
120. Në qoftë se juve ju bien të mira, kjo i pikëllon ata, por nëse ju zë ndonjë e keqe, ata gëzohen për të. Por nëse ju qëndroni të duruar dhe bëheni Muttekinë (të përkushtuar ndaj Allahut), as dëmi më i vogël nuk do t’ju vijë nga dinakëria e tyre. Sigurisht, Allahu është Rrethues për gjithçka që ata bëjnë.
121. Dhe (kujto) kur ti (Muhammed) le shtëpinë tënde në mëngjes për të vendosur besimtarët në vendet e tyre për luftë (në Uhud). Dhe Allahu është Gjithëdëgjuesi, i Gjithëdituri.
122. Kur dy parti prej jush pothuaj e humbën kurajën, por Allahu ishte Valiu (Mbrojtësi dhe Siguruesi) i tyre. Dhe vetëm në Allahun duhet t’i varin shpresat e tyre besimtarët.
123. Dhe më parë Allahu ju nxori juve fitimtarë në Bedër, kur ju ishit një forcë e vogël dhe e dobët. Kështu që kijeni frikë Allahun që të jeni me të vërtetë falënderues.
124. (Përkujto) kur ti (O Muhammed) u tha besimtarëve: “A nuk është mjaft për ju, që Zoti juaj t’ju ndihmojë juve duke ju zbritur tre mijë melekë?
125. Sigurisht, nëse qëndroni me durim dhe me përkushtim, edhe nëse armiku vërshon e sulet mbi ju, Zoti juaj do t’ju ndihmojë me pesë mijë melekë me shenja të qarta që t’i dalloni.”
126. Allahu e bëri këtë vetëm e vetëm si mesazh përgëzues për ju dhe si qetësues për zemrat tuaja. Dhe nuk ka asnjë fitore vetëm se nga Allahu, i Gjithëfuqishmi, më i Urti Gjithëgjykues.
127. (U ndihmoi) që Ai të veçojë (e të ndajë) një pjesë të atyre që nuk besojnë, apo që t’i poshtërojë me turp që kështu të tërhiqen të shkatërruar.
128. Vendimi nuk është i yti (O Muhammed por i Allahut) nëse Ai kthehet me mëshirë ndaj tyre (dhe i fal) apo i ndëshkon, pasi ata në të vërtetë janë Dhalimunë (keqbërës, mohues e jobesimtarë).
129. Dhe të Allahut janë gjithë ç’ka në qiej dhe gjithë ç’ka në tokë. Ai ia fal atij që Ai do dhe ndëshkon atë që Ai do. Dhe Allahu është gjithnjë Falës i Madh, Mëshirëplotë.
130. O ju që keni besuar! Mos e hani Riba-në (kamatë, fajde) të dyfishuar, a të shumëfishuar, por kini frikë Allahun që të mund të jeni të fituar.
131. Dhe kini frikë Zjarrin i cili është i përgatitur për mohuesit.
132. Dhe bindjuni Allahut dhe të Dërguarit (Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) që të mund të mëshiroheni.
133. Dhe nxitoni në rrugën e faljes nga Zoti juaj dhe drejt Xhennetit të gjërë sa hapësira e qiejve dhe e tokës, i përgatitur për Muttekunët (të përkushtuarit në Besimin e Pastër Islam).
134. Ata që shpenzojnë (për Çështjen e Allahut) në kohë begatie e fatkeqësie; ata të cilët e përmbajnë zemërimin dhe ata të cilët e falin njëri-tjetrin; vërtet Allahu i do shumë Muhsinunët (mirëpunuesit në rrugë të Allahut).
135. Dhe ata të cilët kur kanë bërë Fahishah (shkelje të kurorës apo marrëdhënie imorale – zina) apo që e kanë njollosur veten me gjynah, e kujtojnë Allahun dhe kërkojnë falje për gjynahet e tyre - dhe kush mund t’i falë gjynahet përveç Allahut? - dhe nuk vazhdojnë në gabimin që kanë bërë, kur e dinë atë.
136. Për të tillët shpërblimi është Falja nga Zoti i tyre dhe Kopshte me lumenj që rrjedhin poshtë tyre për të banuar ndër to përgjithmonë. Sa i shkëlqyer është ky shpërblim për punuesit (e veprave të mira e të drejta sipas Urdhrave të Allahut).
137. Mjaft shembuj të ngjajshëm patën përballë kombet që kanë kaluar përpara jush (siç keni përballuar edhe ju në betejën e Uhudit). Udhëtoni pra nëpër botë dhe shihni fundin e atyre që mohuan.
138. Ky (Kur’an) është fjalë e qartë për njerëzimin, udhëheqje dhe këshillë për Muttekinët (të përkushtuarit në Besimin e Pastër Islam).
139. Kështu pra, as mos u ligështoni (kundër armikut tuaj), as mos u dëshpëroni dhe do të jeni fitimtarë, në qoftë se me të vërtetë jeni besimtarë.
140. Nëse ju prek ndonjë plagë (dhe fatkeqësi), të jeni të sigurt se e njëjta plagë (dhe fatkeqësi) ka prekur edhe të tjerët. Kështu janë edhe ditët (të mira dhe jo aq të mira), të cilat Ne ua çojmë njerëzve me radhë, që Allahu të mund t’i provojë ata që besojnë dhe që Ai të mund të marrë martirë nga mesi juaj. Dhe Allahu nuk i do Dhalimunët (mohuesit, keqbërësit, mosbesimtarët).
141. Dhe që Allahu të mund t’i pastrojë besimtarët (nga gjynahet) dhe t’i shkatërrojë mosbesimtarët.
142. A mos mendoni se do të hyni në Xhennet, para se Allahu t’i sprovojë ata të cilët luftuan nga mesi juaj (për Çështjen e Allahut) si edhe t’i sprovojë ata që janë të durueshëm?
143. Ju ishit ata që dëshironit vdekjen (për të rënë Shehidë) para se të ballafaqoheshit me të. Tash ju e keni parë qartë atë me sytë tuaj.
144. Muhammedi nuk është tjetër veçse i Dërguar. Tashmë shumë të Dërguar kanë kaluar para tij. Në qoftë se ai vdes ose vritet, atëherë a do të ktheheshit menjëherë prapa (si mosbesimtarë)? Dhe ai që kthehet përsëri prapa, as dëmin më të vogël nuk i shkakton Allahut. Dhe Allahu do t’i shpërblejë falënderuesit.
145. Dhe askush nuk mund të vdesë vetëm se me Lejen e Allahut dhe për një kohë të përcaktuar. Dhe kushdo që dëshiron shpërblim në këtë botë, Ne do t’i japim atij çfarë të dojë nga ajo dhe kushdo që dëshiron shpërblim në Botën e Pastajme, Ne do t’i japim atij nga ajo. Dhe Ne do t’i shpërblejmë falënderuesit.
146. Dhe shumë nga Pejgamberët luftuan (për Çështjen e Allahut) dhe bashkë me ta luftuan edhe grupe të mëdha njerëzish të ditur e fetarë, por ata kurrë nuk e humbën kurajën për çka pësuan në Rrugën e Allahut dhe as nuk u dobësuan, dhe as nuk e poshtëruan veten. Dhe Allahun i don durimtarët.
147. Dhe ata nuk thanë gjë tjetër vetëm: “Zoti ynë! Na i fal gjynahet tona dhe tejkalimet në punët tona, dhe bëna këmbëngulës e të vendosur (në luftë), dhe na ndihmo e na jep fitore mbi popullin mosbesimtar.”
148. Kështu Allahu ua dha atyre shpërblimin e kësaj bote dhe sihariqin e shkëlqyer për Jetën e Pastajme. Dhe Allahu i do shumë Muhsinunët (mirëpunuesit në Rrugë të Allahut).
149. O ju që keni besuar! Në qoftë se ju u bindeni atyre që nuk besojnë, ata shpejt do t’ju kthejnë prapa dhe po u kthyet prapa (nga besimi në mohim), do të ktheheni veçse si të humbur.
150. Por Allahu është Maula (Zoti, Mbrojtësi, Ndihmuesi, Mbështetësi) juaj dhe Ai është Ndihmësi më i Mirë.
151. Ne do t’i mbushim me tmerr zemrat e atyre që nuk besojnë, sepse ata i vunë shok në adhurim Allahut, gjë për të cilën Ai nuk ka sjellë asnjë provë dhe dëshmi mbështetëse. Vendbanimi i tyre do të jetë Zjarri dhe sa i keq është banimi i Dhalimunëve (keqbërësve, mohuesve, mosbesimtarëve)!
152. Dhe në të vërtetë Allahu e përmbushi Premtimin e Tij, kur ju po i asgjësonit ata (armiqtë tuaj) me Lejimin dhe Vullnetin e Tij, deri sa erdhi çasti që humbët durimin dhe filluat të haheni me njëri-tjetrin për rregullin, pastaj nuk e zbatuat atë, pasi Ai ju tregoi juve (plaçkën e luftës) atë që ju e donit. Nga mesi juaj ka disa që dëshirojnë këtë botë dhe disa që dëshirojnë Botën e Pastajme. Pastaj, Ai bëri që ju t’ia mbathni këmbëve prej tyre (armiqve tuaj), me qëllim që Ai të mund t’ju provonte ju. Por tashmë Ai sigurisht që ju fali dhe Allahu është Zotërues e Dhurues i mirësive të mëdha për besimtarët.
153. Dhe (përkujtoni) kur ju ikët (të tmerruar), madje pa i hedhur as edhe një shikim njëri-tjetrit dhe i Dërguari ishte mbrapa jush duke ju thirrur që të ktheheni. Atje vërtet Allahu ju dha juve brengë pas brenge duke ju shpërblyer me të mësuarit që të mos hidhëroheni për ato gjëra që ju kanë ikur dhe as për atë çfarë ju ka goditur. Dhe Allahu është i Mirënjohur për gjithçka që ju bëni.
154. Pastaj pas brengës, Ai zbriti për ju sigurinë. Një pjesë prej jush e kaploi gjumi, ndërsa një pjesë tjetër po mendonin për veten e tyre (se si të shpëtonin kokën e tyre duke mos përfillur të tjerët dhe Pejgamberin e tyre) dhe menduan keq edhe për Allahun - mendim paditurie. Ata thanë: “A kemi ne ndonjë pjesë në këtë çështje?” Thuaj (O Muhammed): “Në të vërtetë çështja i takon plotësisht Allahut.” Ata fshehin në veten e tyre çfarë ata nuk guxojnë të ta shprehin ty, duke thënë: “Në qoftë se ne do të kishim ndonjë lidhje me këtë çështje, atëherë askush prej nesh nuk do të ishte vrarë këtu.” Thuaju: “Edhe sikur ju të kishit ndenjur në shtëpitë tuaja, ata për të cilët ishte përcaktuar vdekja, padyshim që do të ishin drejtuar vetë për te vendi i caktuar për vdekjen e tyre”, por (kjo) vetëm që Allahu të mund të provonte çfarë ka në gjokset tuaj dhe që të dëlirte atë që kishit ju në zemra. Dhe Allahu është i Gjithëditur për (çfarë keni në) gjokset tuaj.
155. Ata prej jush që u kthyen prapa ditën kur u takuan dy ushtritë (beteja e Uhudit), ishte shejtani që i bëri ata të rrëshqisnin (dhe të braktisin fushën e luftës) për shkak të disa gjynaheve të bëra. Dhe tashmë vërtet që Allahu i ka falur ata. Vërtet Allahu është gjithnjë Falës i Madh, tepër Durimtar.
156. O ju që keni besuar! Mos u bëni si ata (hipokritët) që mohuan dhe u thanë vëllezërve të tyre, kur këta udhëtojnë nëpër botë, apo kur dalin për të luftuar: “Sikur ata të kishin qëndruar me ne, ata nuk do të kishin vdekur ose nuk do të ishin vrarë”, që Allahu ta bënte këtë shkak për keqardhje në zemrat e tyre. Është vetëm Allahu që jep jetë dhe sjell vdekje. Dhe Allahu është Gjithëvëzhgues për çdo gjë që ju bëni.
157. Dhe nëse vriteni ose vdisni në Rrugë të Allahut, Falja dhe Mëshira nga Allahu janë shumë më të vlefshme se gjithçka që ata grumbullojnë (nga pasuria e kësaj bote).
158. Dhe nëse ju vdisni ose vriteni, tek Allahu të gjithë do të grumbulloheni.
159. Dhe nga Mëshira e Allahut (ti Muhammed) u solle butë me ta. Po të ishe i rreptë e me zemër të ashpër, ata do të kishin hequr dorë prej teje, kështu që mos i vë re (gabimet e tyre), kërko Falje për ta (nga Allahu) dhe këshillohu me ta në të gjitha çështjet. Pastaj kur të kesh marrë vendim, besoja atë Allahut, sepse padyshim që Allahu i do ata që i mbështesin shpresat vetëm tek Ai.
160. Në qoftë se Allahu ju ndihmon, askush nuk mund t’ju mposhtë. E në qoftë se Ai ju braktisë ju, a ka ndonjë që mund t’ju ndihmojë përveç Atij? Dhe vetëm tek Allahu le të mbështeten pra besimtarët.
161. Nuk është vepër e asnjë Pejgamberi që të marrë fshehtas e pa meritë nga plaçka e luftës. Dhe kushdo që i mashtron shokët e tij për plaçkën e luftës, do ta nxjerrë në Ditën e Ringjalljes çfarë ka marrë. Atëherë çdo njeri do të paguhet plotësisht për çfarë ai ka fituar - dhe atyre nuk do t’u bëhet asnjë padrejtësi.
162. A është atëherë i njëjtë ai që iu bind Allahut dhe kërkoi Kënaqësinë më të mirë të Tij (duke mos marrë në mënyrë të paligjshme nga plaçka e luftës), njësoj si ai që tërheq mbi vete Zemërimin e Allahut? Vendbanimi i tij është Xhehenemi dhe vërtet, sa i keq është një fund i tillë!
163. Ata janë në shkallë të ndryshme pranë Allahut dhe Allahu është Gjithëvëzhgues për çdo gjë që ata bëjnë.
164. Vërtet Allahu derdhi mbi besimtarët mirësi të madhe kur Ai çoi ndër ta një të Dërguar (Muhamedin sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) nga mesi i tyre, duke iu lexuar atyre Vargjet e Tij (Kur’anin), duke i pastruar ata (nga gjynahet e tyre) dhe duke u këshilluar atyre Librin dhe Hikmetin (urtësinë dhe Sunnetin e Pejgamberit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem, rrugën e tij të zbatimit në jetë të rregullave të Islamit, fjalët, veprimet e faljes etj), edhe pse para kësaj ata kanë qenë në gabim të qartë.
165. (Si është puna me ju?) Kur ju godet një fatkeqësi e vetme, megjithëse i shpartalluat (armiqtë tuaj) dy herë më shumë, përsëri thoni: “Nga na erdhi neve kjo!?” Thuaju: “Është nga vetë ju (për shkak të veprave tuaja të ulëta).” Vërtet Allahu është i Zoti për të bërë çdo gjë.
166. Ajo që ju goditi juve ditën e ballafaqimit të dy ushtrive (në Uhud), ishte me Lejen dhe Vullnetin e Allahut, me qëllim që Ai të mund të provonte besimtarët.
167. Dhe që Ai të mund t’i provonte edhe hipokritët, iu tha atyre: “Ejani dhe luftoni në Rrugën e Allahut ose (të paktën) mbroni veten tuaj.” Ata thanë: “Po ta kishim ditur se do të zhvillohej luftë, ne padyshim që do të vinim pas jush.” Atë ditë ata ishin më afër mohimit se sa Besimit, duke thënë me gojën e tyre çfarë nuk ishte në të vërtetë në zemrat e tyre. Dhe Allahu ka dije të plotë për gjithçka që ata fshehin.
168. (Këta janë) ata të cilët thanë për vëllezërit e tyre të vrarë, në kohën kur ata vetë qëndruan (në shtëpitë e tyre): “Sikur të na kishin dëgjuar ne, ata nuk do të ishin vrarë.” Thuaju: “Largoni vdekjen nga vetja juaj, në qoftë se flisni të vërtetën.”
169. Mos mendoni për ata që janë vrarë në Rrugë të Allahut se kanë vdekur. (Jo!) Përkundrazi, janë të gjallë me Zotin e tyre dhe atje u shërbehet.
170. Ata gëzohen në ato mirësi që u ka derdhur Allahu nga Begatitë e Tij të pafund, duke u gëzuar për hir të atyre që akoma nuk janë bashkuar me ta, por janë akoma (e nuk kanë rënë Shehidë - martirë), se për ta nuk do të ketë aspak frikë e as nuk do të pikëllohen.
171. Ata gëzohen në Mirësitë dhe Begatitë e Allahut dhe nuk ka dyshim se Allahu nuk ua humb shpërblimin besimtarëve.
172. Ata që iu përgjigjën Allahut dhe të Dërguarit të Tij pasi qenë plagosur, për ata prej atyre të cilët bënë vepra të mira dhe iu frikësuan Allahut, do të ketë shpërblim të madh.
173. Ata (besimtarë) të cilëve njerëzit (hipokritë) u thanë: “Vërtet, populli (pagan) ka grumbulluar kundër jush (një ushtri të madhe), kështu që frikësojuni atyre”, kjo në të vërtetë vetëm u shtoi Besimin dhe thanë: “Allahu Vetëm na mjafton neve dhe për ne Ai është Rregulluesi më i Mirë i punëve.”
174. Kështu që ata u kthyen me Mirësi dhe Begati nga Allahu. Asnjë e keqe nuk i preku dhe ndoqën Kënaqësinë e Allahut dhe Allahu është Zotëruesi dhe Dhuruesi i Mirësive të pafund.
175. Vetëm Shejtani jua shtie në mendje frikën e Eulijave të tij (të shokëve, pasuesve të tij si mosbesimtarët, paganët, mohuesit etj), kështu që mos iu frikësoni atyre aspak, por m’u frikësoni vetëm Mua, nëse jeni besimtarë të vërtetë.
176. Dhe ty (O Muhammed), le të mos pikëllojnë ata të cilët nxitojnë në mohim. Vërtet as dëmin më të vogël nuk do t’i shkaktojnë Allahut. Është Dëshira e Allahut për të mos u dhënë atyre asnjë pjesë në Botën e Përtejme dhe për ta do të ketë ndëshkim të madh.
177. Vërtet, ata që blenë mosbesimin me çmimin e Besimit, nuk do t’i shkaktojnë as dëmin më të vogël Allahut dhe për ta do të ketë ndëshkim të dhimbshëm.
178. Dhe le të mos mendojnë mosbesimtarët, se shtyrja e afatit nga ana Jonë për dënimin e tyre është gjë e mirë për ta. Ne e shtyjmë afatin e ndëshkimit vetëm e vetëm që atyre t’u shtohet barra e mëkateve. Dhe për ta do të ketë ndëshkim poshtërues.
179. Allahu nuk do t’i lërë besimtarët në këtë gjendje që janë tash, por derisa Ai të veçojë të ligën nga e mira dhe as nuk do t’ju zbulojë juve sekretet e Gajbit (e të fshehtës), por Allahu zgjedh nga të Dërguarit e Tij atë që Ai dëshiron. Besoni pra në Allahun dhe në të Dërguarit e Tij. Dhe në qoftë se besoni dhe e keni frikë Allahun, atëherë për ju do të ketë shpërblim të madh.
180. Dhe le të mos mendojnë ata të cilët me zili mbajnë dhe nuk japin nga ato gjëra që u ka dhuruar Allahu nga Begatitë e Tij, se kjo është mirë për ta (dhe në këtë mënyrë ata nuk paguajnë detyrimin e Zekatit). Përkundrazi, do të jetë akoma më keq për ta; gjërat që ata nga zilia nuk i jepnin, do t’u mbështillen në qafë në Ditën e Ringjalljes. Dhe Allahut i përket trashëgimia e qiejve dhe e tokës dhe Allahu është i Mirënjohur për gjithçka që ju veproni.
181. Nuk ka dyshim se Allahu ka dëgjuar fjalën e atyre (jehudive) të cilët thanë: “Vërtet Allahu është i varfër e ne jemi të pasur!” Ne do ta regjistrojmë atë çfarë thanë ata si edhe vrasjen padrejtësisht prej tyre të Pejgamberëve, dhe Ne do t’u themi atyre: “Vuani mundimin e djegies (së Zjarrit).”
182. Kjo për shkak (të të këqiave) që i kanë dërguar duart tuaja para jush. Dhe padyshim, Allahu kurrë nuk është i padrejtë ndaj robëve të Tij.
183. Ata (jehuditë) thanë: “Allahu na ka porositur që të mos besojmë në asnjë të Dërguar derisa ai i Dërguari të na sjellë neve një kurban të cilin do ta përpijë zjarri nga qielli.” Thuaju: “Në të vërtetë erdhën tek ju të Dërguar para meje me prova të qarta, bile edhe me atë provë për të cilën ju po flisni. Përse atëherë i vratë ata? (Përgjigjuni) nëse jeni të drejtë.”
184. Atëherë në qoftë se të përgënjeshtrojnë ty (O Muhammed), po kështu u mohuan edhe të Dërguarit e tjerë para teje, të cilët erdhën me Bejjinat (me tregues e prova të qarta të shkoqitura plotësisht) dhe me Zeburin dhe me Librin Ndriçues.
185. Gjithsecili do ta shijojë vdekjen dhe vetëm në Ditën e Ringjalljes do t’ju paguhet plotësisht shpërblimi juaj. Dhe kushdo që do të largohet prej Zjarrit dhe do të futet në Xhennet, vërtet ai ka fituar. Jeta e kësaj bote është vetëm një kënaqësi mashtruese.
186. Ju padyshim që do të mundoheni dhe do të provoheni në pasuri dhe në veten tuaj dhe vërtet që do të dëgjoni shumë gjëra të cilat do t’ju pikëllojnë prej atyre popujve të cilët morën Librat e Parë para jush (jehudive dhe të krishterëve) dhe prej atyre që i vënë shok Allahut në adhurim, por në qoftë se këmbëngulni në durimin tuaj dhe bëheni Muttekinë (të përkushtuar në Besimin e Pastër Islam), atëherë padyshim që ky do të jetë një tregues përcaktues për të gjitha çështjet më të mëdha vendimtare.
187. (Dhe përkujtoni) kur Allahu mori besë nga ata të cilëve iu dhanë Librat e Parë, për ta bërë të njohur e të qartë lajmin (e ardhjes së Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) dhe të mos e fshihnin atë, por ata e hodhën atë tej pas shpine dhe bënë tregti me të për një fitim të mjerë! Dhe vërtet më e keqja është ajo që ata blenë!
188. Mos mendo se janë të shpëtuar nga ndëshkimi ata që kënaqen e gëzohen për atë që e kanë bërë dhe dëshirojnë të jenë të lavdëruar për atë që nuk e bënë, pra mos llogarit shpëtim për ta. Ata do të kenë ndëshkim të dhimbshëm.
189. Dhe Allahut i takon mbizotërimi dhe mbisundimi i qiejve dhe i tokës dhe Allahu është i Zoti përmbi gjithçka, i Zoti për të bërë çdo gjë.
190. Vërtet në krijimin e qiejve dhe të tokës dhe në këmbimin e ndërsjellë të ditës dhe të natës, ka padyshim tregues për ata që kanë mend.
191. Ata që e përkujtojnë Allahun në këmbë, të ulur, e të mbështetur dhe që mendojnë thellë për krijimin e qiejve dhe të tokës (duke thënë): “Zoti ynë! Ti nuk e ke krijuar gjithë këtë kot (pa qëllim). Lavdi të qoftë Ty! Na ruaj pra prej ndëshkimit të Zjarrit!
192. Zoti ynë! Vërtet ata të cilët Ti i fut në Zjarr, padyshim që i ke poshtëruar ata. Dhe për Dhalimunët (mohuesit, keqbërësit) nuk do të ketë ndihmues.
193. Zoti ynë! Vërtet ne e kemi dëgjuar thirrjen e një ftuesi (Muhammedin sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) që thërret në Besim: ‘Besoni në Zotin tuaj’ - dhe ne kemi besuar. Zoti ynë! Na i fal neve gjynahet tona, edhe na i hiq nga barra jonë veprat tona të ulëta dhe na bëj që të mund të vdesim duke qenë në të drejtën së bashku me ata që janë Ebrarë (Besimtarët e vërtetë, të drejtë e të përkushtuar në Besimin e Pastër Islam në Një Zot të Vetëm).
194. Zoti ynë! Na siguro çfarë Ti na premtove me anë të Dërguarve të Tu dhe mos na pikëllo Ditën e Ringjalljes. Vërtet Ti kurrë nuk e then Premtimin.”
195. Në këtë mënyrë Zoti i tyre e pranoi prej tyre (duanë e tyre dhe iu përgjigj atyre): “Unë kurrë nuk do të lejoj që të humbasë vepra e kujtdo prej jush, mashkull qoftë apo femër. Ju jeni (pjestarë të barabartë) prej njëri-tjetrit. Kështu pra, ata të cilët e lanë vendin e tyre dhe që u dëbuan prej shtëpive të tyre dhe që vuajtën për Çështjen Time dhe që luftuan dhe që u vranë (për Çështjen Time), padyshim që Unë do t’ua heq nga barra veprat e tyre të këqia dhe do t’i pranoj ata ndër Kopshte të Begatë poshtë të cilëve rrjedhin lumenj: shpërblim nga Allahu dhe tek Allahu është më i miri shpërblim.”
196. Dhe le të mos ju mashtrojë dora e lirë dhe bollëku i jobesimtarëve kudo në tokë.
197. (Ajo është) një kënaqësi kalimtare dhe e shpejtë; pastaj vendbanimi i tyre i fundit është Xhehenemi. Dhe vërtet më i keqi vend është banimi i tyre.
198. Por për ata të cilët e kanë frikë Zotin e tyre, janë Kopshtet e Begatë të Xhennetit poshtë të cilëve rrjedhin lumenj. Aty ata do të banojnë përgjithmonë: një kënaqësi e dhuruar nga Allahu dhe ajo që është prej Allahut është më e mira për Ebrarët (besimtarët e vërtetë, të drejtë e të përkushtuar në Besimin e Pastër Islam në Një Zot të Vetëm).
199. Dhe vërtet ka edhe nga popujt e Librave të Parë (jehudi e të krishterë) prej atyre të cilët besojnë në Allahun dhe në atë që iu është shpallur juve dhe në atë që u është shpallur atyre më parë, duke iu nënshtruar plotësisht Allahut dhe të cilët nuk i shesin Vargjet e Allahut për një çmim të vogël. Për këta shpërblimi është me Zotin e tyre. Vërtet, Allahu është më i Shpejti në llogari.
200. O ju që keni besuar! Duroni dhe bëhuni më të duruar (se sa armiku juaj) dhe ruani vendin tuaj duke vendosur roje ushtarake të përhershme nga vendet ku mund t’ju sulmojë armiku juaj dhe kini frikë Allahun, që të mund të jeni të fituar.
1. O njerëz! Jini të bindur (dhe mbushni detyrimet) ndaj Zotit tuaj, i Cili ju krijoi ju prej një veteje (Ademit) dhe nga ajo Ai krijoi palën (bashkëshorten) e saj, dhe nga ata të dy Ai krijoi burra dhe gra të shumtë. Dhe kijeni frikë Allahun nëpërmjet të Cilit ju kërkoni të drejtat e ndërsjella, dhe mos i ndërprisni marrëdhëniet me barkun tuaj (të afërmit). Sigurisht që Allahu është kurdoherë Gjithëvëzhgues përmbi ju.
2. Dhe jetimëve jepuni pasurinë e tyre dhe mos i ndërroni mallrat tuaj të këqinj me më të mirët e tyre dhe mos ua gllabëroni pasurinë atyre duke ia shtuar atë pasurisë suaj. Padyshim që ky është një gjynah i madh.
3. Dhe në qoftë se frikësoheni se nuk mund t’i trajtoni mirë jetimet, atëherë zgjidhni gra të tjera për martesë, dy ose tri ose edhe katër, por në qoftë se keni frikë se nuk jeni në gjendje që të mbani drejtësi (me to siç e meritojnë), atëherë vetëm me një, ose me ato (robëreshat) që jua kap dora e djathtë (nën pushtetin tuaj). Kjo është më afër për t’ju ndaluar që të mos bëni padrejtësi.
4. Dhe jepuni grave (që martoheni me to) Mahrin e tyre me gjithë zemër, por në qoftë se ato nga vullneti i tyre i mirë jua falin një pjesë të tij, merreni atë dhe shijojeni atë pa frikë të ndonjë dëmi (pasi Allahu jua ka bërë ju atë të ligjshme).
5. Mendjelehtëve (të papjekurve) mos u jepni pasurinë të cilën Allahu e ka bërë mjet jetese për ju, por t’i ushqeni dhe t’i veshni ata nga kjo (pasuri) dhe t’u flisni me dashamirësi e me drejtësi.
6. Dhe përkushtohuni ndaj jetimëve (dhe i provoni ata për aftësitë e tyre) derisa të arrijnë moshën e martesës. Në qoftë se në këtë kohë shihni mendje të shëndoshë tek ata, atëherë ua dorëzoni pasurinë e tyre, por mos e shpërdoroni atë pa kufi dhe me nxitim nga frika se mos ata do të rriten; dhe kushdo që është i pasur nga kujdestarët e tyre, nuk duhet të marrë pagesë, por nëse ai është i varfër, le të mbajë për vete çfarë është e drejtë dhe e arsyeshme për të (sipas punës së tij). Dhe kur t’ua dorëzoni atyre pasurinë, merrni dëshmi në prani të tyre. Dhe Allahu është plotësisht i Mjaftueshëm për Llogaritës.
7. Ka pjesë për burrat nga ajo (pasuri) që lënë pas prindërit dhe të afërmit dhe ka pjesë për gratë nga ajo (pasuri) që lënë pas prindërit dhe të afërmit nga ajo, qoftë e pakët apo e shumtë – pjesë e ligjshme e detyruar.
8. Dhe kur të afërmit, jetimët dhe të varfrit ndodhen aty në kohën e ndarjes (së pasurisë), jepuni edhe atyre nga pasuria dhe u flisni atyre fjalë të dashura e të drejta.
9. Dhe le të kenë (kujdestarët) në mendje atë frikë e paanësi sikur të donin edhe për veten e tyre, nëse do të linin pasardhës të dobët pas tyre. Kështu le të kenë frikë Allahun dhe le të flasin drejtë.
10. Vërtet, ata që padrejtësisht rrjepin nga pasuria e jetimëve, ata vetëm zjarr gllabërojnë në barkun e tyre dhe do të digjen në Zjarrin që digjet fort.
11. Allahu ju urdhëron për sa i takon trashëgimisë së fëmijëve: një mashkulli sa dy femra; nëse ka vetëm bija, dy ose më shumë, atyre u takojnë dy të tretat e trashëgimisë; nëse ka vetëm një, asaj i takon gjysma. Për prindërit, një e gjashta e pjesës së pasurisë për secilin, nëse i ndjeri lë pas fëmijë; nëse nuk lë fëmijë dhe prindërit janë të vetmit trashëgues, atëherë nënës së tij i takon një e treta; nëse i ndjeri lë vëllezër, nënës i takon një e gjashta. (Ndarja për çdo rast bëhet) pas dhënies së amanetit që ai lë me dëshirën e tij dhe pas shlyerjes së borxheve. Ju nuk e dini kush është më afër dobisë suaj: prindërit tuaj apo fëmijët tuaj. Këto pjesë të përcaktuara janë të urdhëruara nga Allahu. Dhe Allahu është kurdoherë i Gjithëdituri, më i Urti Gjithëgjykues.
12. Nga ajo që lënë gratë tuaja, juve ju takon për pjesë gjysma në qoftë se ato nuk kanë fëmijë, por në qoftë se lënë një fëmijë, ju takon një e katërta e asaj që mbetet pas dhënies së amanetit që ato lënë me dëshirën e tyre, ose pas shlyerjes së borxheve. Nga ajo që lini ju, pjesa e atyre (grave tuaja) është një e katërta, nëse nuk lini pas fëmijë, por nëse lini një fëmijë, atëherë atyre u takon një e teta e asaj që mbetet pas dhënies së amanetit që ju lini me dëshirën tuaj ose pas shlyerjes së borxheve. Në qoftë se burri ose gruaja të cilit i diskutohej trashëgimia nuk lë pas as paraardhës (p.sh. prindërit) dhe as pasardhës, por ka vëlla ose motër, secili prej tyre (vëllai ose motra) merr një të gjashtën, por nëse lë më shumë se dy, atëherë ata ndajnë një të tretën, pas dhënies së amanetit të lënë me dëshirën e tij (apo të saj), ose pas shlyerjes së borxheve, kështu që në këtë mënyrë nuk i shkaktohet askujt humbje. Ky është Urdhër i Lartë, Amanet nga Allahu. Dhe Allahu është i Gjithëditur, më Durimtari.
13. Këta janë kufijtë (e vendosur ose detyrimet e trashëgimisë të urdhëruara) nga Allahu dhe kushdo që i bindet Allahut dhe të Dërguarit të Tij (Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) do të pranohet në Kopshtet e Xhennetit nën të cilin rrjedhin lumenj për të banuar atje dhe ky është ngadhënjimi madhështor.
14. Dhe kushdo që nuk i bindet Allahut dhe të Dërguarit të Tij dhe i kalon kufijtë e Tij, (atëherë) Ai do ta flakë atë në Zjarr për të banuar atje dhe për të do të ketë ndëshkim poshtërues.
15. Dhe për ato nga gratë tuaja që kryejnë marrëdhënie të paligjshme imorale jashtë martese (Zina), merrni dëshmi nga katër dëshmitarë nga mesi juaj përkundër atyre (grave) dhe nëse ata dëshmojnë, atëherë mbyllini ato në shtëpi derisa t’u vijë vdekja ose derisa Allahu t’ju urdhërojë për to ndonjë veprim tjetër.
16. Dhe dy personat (burrë apo grua) nga mesi juaj, që kryejnë marrëdhënie imorale të paligjshme jashtë martese, i dënoni që të dy. Dhe në qoftë se ata pendohen (i premtojnë Allahut që të mos e përsërisin një veprim të tillë) dhe punojnë mirësi e drejtësi, atëherë i lini e mos i ngacmoni. Sigurisht që Allahu është Ai i Cili gjithnjë pranon pendimin (e robëve të Tij), Mëshirëploti.
17. Allahu pranon vetëm pendimin e atyre që bëjnë gjynah nga padija dhe marrëzia e pastaj menjëherë pendohen; të tillët Allahu do t’i falë sepse Allahu është kurdoherë i Gjithëdituri, më i Urti Gjithëgjykues.
18. Dhe pa asnjë përfitim është pendimi i atyre të cilët vazhdojnë të bëjnë vepra të këqia derisa t’u vijë përballë vdekja dhe pastaj thonë: “Tash pendohem”; as edhe i atyre që vdesin duke qenë jobesimtarë. Për ta Ne kemi përgatitur dënim të dhimbshëm.
19. O ju që keni besuar! Jeni të ndaluar të trashëgoni gratë përkundër dëshirës së tyre (të mbani me forcë gratë) dhe nuk duhet që ju të silleni ndaj tyre me ashpërsi që të mund t’u merrni atyre nga çfarë u është dhënë si Mahr atyre para martesës, vetëm në qoftë se kryejnë marrëdhënie të paligjshme (Zina). Dhe jetoni me to në mënyrë të ndershme. Në qoftë se keni ndjenja mospëlqimi ndaj tyre, mund të jetë që ju të mos e pëlqeni ndonjë gjë, ndërsa Allahu nëpërmjet saj sjell mirësi të mëdha.
20. Por në qoftë se doni të merrni ndonjë grua tjetër në vend të asaj që keni (duke e ndarë dhe në vend të saj doni të merrni tjetër), dhe ndonjërës prej tyre mund t’i keni dhënë një Kintar me ar (shumë e madhe ari) si Mahr, mos ua merrni prapë as edhe çikën më të vogël. A do t’ua merrnit atë duke bërë një gabim dhe një padrejtësi dhe (që sjell) një gjynah të madh e të qartë?
21. Dhe si do t’ia merrni asaj prapë atë (që i keni dhënë), ndërkohë që ju aq shumë jeni bashkuar në njëri-tjetrin, aq shumë i keni hapur gjoksin njëri-tjetrit dhe në të njëjtën kohë ato kanë marrë prej jush besë të fortë e të shenjtë?
22. Dhe mos u martoni me gratë e baballarëve tuaj, përveç ato që kanë kaluar deri tash (para Islamit). Vërtet ky ishte një veprim i turpshëm dhe tepër i urryer, dhe një rrugë e poshtër.
23. Të ndaluara për ju (për martesë) janë: nënat tuaja, bijat tuaja, motrat tuaja, hallat tuaja, tezet tuaja, bijat e vëllaut tuaj, bijat e motrës suaj, nënat që ju kanë dhënë gji, motrat tuaja të qumështit (të ushqyera nga e njëjta nënë), nënat e grave tuaja (vjehrrat) dhe vajzat që janë nën kujdesin tuaj e të lindura (prej tjetër babai) nga gratë tuaja me të cilat ju keni fjetur bashkë, ndërsa nëse nuk keni fjetur me to, atëherë nuk përbën aspak gjynah (për t’u martuar me bijat e tyre), dhe (u janë ndaluar) gratë e bijve tuaj të lindur prej jush, si edhe dy motra njëherësh, përveç çfarë ka kaluar tashmë. Vërtet Allahu është vazhdimisht Falës i Madh, kurdoherë Mëshirëplotë.
24. (Të ndaluara janë për ju) gratë me kurorë tjetër, përveç atyre (robëreshave) që i keni nën pushtetin tuaj. Kështu ka urdhëruar Allahu për ju. Të gjitha të tjerat janë të ligjshme, me kusht që ju t’i kërkoni ato (për martesë) me Mahr (pagesë) nga pasuria juaj, duke dëshiruar dëlirësi, duke mos kryer marrëdhënie të paligjshme me to, kështu që atyre me të cilat keni shijuar marrëdhënie, jepuni Mahrin e përshkruar e të detyruar. Por nëse pas pagesës së Mahrit të caktuar, ju merreni vesh (për t’i dhënë më tepër) kjo nuk përbën gjynah për ju. Sigurisht, Allahu është kurdoherë i Gjithëdituri, më i Urti Gjithëgjykues.
25. Dhe kushdo që nuk ka mundësi materiale që të martohet me grua të lirë e besimtare, ata mund të martohen me vajza besimtare që i kanë nën pushtetin e tyre (me robëresha) - dhe Allahu ka dijeni të plotë për besimin tuaj,- ju jeni nga njëri-tjetri (të një prejardheje). Martohuni me to me lejen e njerëzve të tyre (kujdestarëve apo të pronarëve të tyre) dhe jepuni atyre Mahrin sipas kushteve të arsyeshme; ato duhet të jenë të dëlira, jo të dhëna për marrëdhënie të paligjshme me to, as edhe që shkojnë me të dashur (dashnore). Dhe pasi të keni lidhur me to martesë, në qoftë se kryejnë marrëdhënie të tradhtisë bashkëshortore (zina), ndëshkimi i tyre është sa gjysma e grave të lira (të pamartuara). Kjo (zgjidhje e problemit të martesës) është për atë që ka frikë se dëmton besimin ose trupin e tij, por është më mirë për ju që të mësoheni të përmbani veten. Dhe Allahu është gjithnjë Falës i Madh, Mëshirëplotë.
26. Allahu dëshiron t’jua sqarojë çështjet (çfarë është e ligjshme dhe çfarë është e paligjshme) dhe t’ju tregojë se ç’kanë vepruar ata para jush dhe t‘ju pranojë juve pendimin tuaj. Dhe Allahu është i Gjithëdituri, më i Urti Gjithëgjykues.
27. Allahu don t’jua pranojë juve pendimin, ndërsa ata që ndjekin epshet e tyre, duan tmerrësisht që ju (besimtarët) të largoheni larg e më larg nga Rruga e Drejtë.
28. Allahu don që ta lehtësojë barrën për ju dhe (sepse) njeriu u krijua i dobët (nuk mund të jetë i duruar që t’i shmangë marrëdhëniet intime me gratë).
29. O ju që keni besuar! Mos e hani pasurinë e njëri-tjetrit në mënyrë të pa lejuar përveç se me anë të marrëdhënieve e të marrëveshjeve të drejta bashkëpunuese e tregtare mes jush. Dhe mos e mbytni veten tuaj (as edhe njëri-tjetrin). Sigurisht që Allahu është gjithnjë Mëshirplotë ndaj jush.
30. Dhe kushdo që e bën këtë qëllimisht dhe me padrejtësi, Ne do ta flakim atë në Zjarr dhe një gjë e tillë është e lehtë për Allahun.
31. Në qoftë se ju i mënjanoni gjynahet e mëdha që jeni të ndaluar t’i kryeni, Ne do t’ju shkarkojmë nga gjynahet (e lehta) dhe do t’ju pranojmë në një Hyrje Madhështore (në Xhennet).
32. Dhe mos dëshironi ato gjëra me të cilat Allahu ka bërë që disa prej jush të dallohen nga të tjerët. Për burrat do të ketë shpërblim për çfarë ata kanë fituar dhe për gratë do të ketë shpërblim për çfarë ato kanë fituar dhe kërkoni Allahut nga Begatitë e Tij. Allahu është kurdoherë i Gjithëdituri për çdo gjë.
33. Dhe gjithsecilit, Ne i kemi përcaktuar trashëguesit e asaj (pasurie) që lënë prindërit dhe të afërmit. Dhe atyre të cilëve u keni dhënë besën e jeni vëllazëruar me ta, duhet t’u jepni pjesën e tyre (me dëshirën tuaj). Vërtet Allahu është kurdoherë Dëshmues përmbi gjithçka.
34. Burrat janë mbrojtësit dhe mbajtësit e grave, sepse Allahu e ka krijuar njërën palë prej tyre të shquhet mbi tjetrën, e edhe sepse ata shpenzojnë (për t’i mbajtur ato) nga mjetet e tyre të jetesës. Kështu, gratë e drejta janë të bindura me çiltërsi (ndaj Allahut dhe ndaj burrave të tyre) dhe në mungesë të bashkëshortëve të tyre, ruajnë çfarë Allahu i ka urdhëruar ato të ruajnë (dëlirësinë, ndershmërinë dhe pasurinë e bashkëshortëve të tyre etj). Sa për ato gra për të cilat ju shihni sjellje të dobët, në fillim i qortoni, (pastaj) mos pranoni të flini me to, (dhe më në fund) i rrihni ato (lehtë nëse kjo ndikon tek ato), por në qoftë se ato kthehen përsëri te bindja, atëherë mos kërkoni kundër tyre mjete (përçmuese e mërzitëse). Vërtet Allahu është kurdoherë më i Larti, më i Madhi.
35. Në qoftë se keni frikë se prishen marrëdhëniet mes atyre dyve (burrit e gruas), caktoni dy gjykatës, një nga familja e tij dhe një nga familja e saj. Në qoftë se ata të dy dëshirojnë pajtimin, Allahu do të bëjë të mundur pajtimin e tyre. Vërtet Allahu është kurdoherë i Gjithëdituri, gjithnjë në Dijeni të plotë.
36. Adhuroni Allahun dhe mos i vini Atij shok në adhurim, dhe u bëni mirësi prindërve, të afërmve, jetimëve, të varfërve që lypin, fqinjit të afërt, fqinjit të ardhur, shokut pranë, udhëtarit (që takoni) dhe atyre (robërve) që i keni nën pushtetin tuaj. Vërtet Allahu nuk i do ata që janë kryepërpjetë e që mburren.
37. Ata që janë koprracë dhe që ndikojnë edhe te njerëzit e tjerë që të jenë dorështrënguar dhe që fshehin çfarë Allahu ka derdhur mbi ta nga Begatitë e Tij. Dhe Ne kemi përgatitur për mosbesimtarët ndëshkim poshtërues.
38. (Gjithashtu) edhe ata që shpenzojnë nga pasuria e tyre për t’u parë nga njerëzit dhe që nuk besojnë në Allahun dhe as Ditën e Fundit, (këta janë miq të Shejtanit) dhe kushdo që zgjedh Shejtanin për mik, vërtet, sa mik të tmerrshëm ka ai!
39. Dhe çfarë humbje kanë ata në qoftë se do të besonin në Allahun dhe në Ditën e Fundit dhe të shpenzonin nga (pasuria) me çfarë Ai i ka furnizuar për të jetuar? Dhe Allahu është kurdoherë i Gjithëditur për ta.
40. Sigurisht që Allahu nuk bën padrejtësi as sa një thërrmijë, por nëse ka punë të mirë të bërë, Ai e dyfishon atë dhe jep prej Tij shpërblim të madh.
41. Si do të jetë atëherë kur Ne i dërgojmë çdo kombi dëshmues dhe Ne të sjellim ty (O Muhammed) si dëshmues mbi këta të gjithë?
42. Atë Ditë, ata të cilët nuk e besuan dhe nuk iu bindën të Dërguarit (Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem), do të dëshirojnë të jenë të varrosur në tokë, por ata kurrë nuk do të munden të fshehin as edhe një fakt të vetëm nga Allahu.
43. O ju që keni besuar! Mos u afroni në Salat (falje) duke qenë të dehur derisa të kuptoni se ç‘flisni, as edhe duke qenë Xhunub (gjendje papastërtie e madhe trupore pas marrëdhënieve intime bashkëshortore, nga ëndrra të lagura dhe nuk është bërë banja e plotë e gjithë trupit), derisa të lani gjithë trupin, përveç kur udhëtoni në rrugë (e nuk keni ujë të mjaftueshëm). Dhe nëse jeni të sëmurë ose në udhëtim ose kur kryeni nevoja personale, ose keni qenë në marrëdhënie intime me gratë dhe nuk gjeni ujë, atëherë merrni Tejemum me dhe të pastër dhe fërkoni pastaj fytyrat dhe duart tuaja. Vërtet Allahu është kurdoherë Falës, gjithnjë Falës i Madh.
44. A nuk i sheh ata të cilëve u qe dhënë pjesë nga Libri (jehuditë) se si e vazhdojnë rrugën e gabuar dhe dëshirojnë që edhe ju të humbni (e të largoheni) nga Udha (e Drejtë)?
45. Allahu ka Dijeni të plotë për armiqt tuaj dhe Allahu është më se i Mjaftueshëm si Vali (Mbrojtës) dhe Allahu është më se i Mjaftueshëm si Ndihmues.
46. Nga jehuditë ka edhe prej atyre të cilët ua ndërrojnë vendin e vërtetë fjalëve dhe thonë: “Ne e dëgjuam fjalën tënde (O Muhammed) dhe nuk bindemi” dhe “Dëgjo e mos dëgjofsh asgjë ti (Muhammed)” dhe “Ra’ina” me një përdredhje të gjuhës dhe si përqeshje për fenë (Islamin). Dhe sikur të kishin thënë: “Dëgjuam dhe u bindëm” dhe “Na bëj që të kuptojmë”, do të kishte qenë më mirë për ta dhe më e drejtë, por Allahu i ka mallkuar ata për shkak të mosbesimit të tyre, kështu që ata nuk besojnë përveçse fare pak.
47. O ju që ju janë zbritur Librat e Parë (jehudi e të krishterë)! Besoni në atë (Kur’anin) që Ne ia kemi zbritur (Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem), duke vërtetuar çfarë ju tashmë keni ndër duar (Teuratin dhe Inxhilin), para se Ne t’jua shfytyrojmë fytyrat tuaja (duke jua bërë ato si qafa, pa gojë, pa sy, pa hundë etj) dhe t’jua kthejmë nga prapa ose t’i mallkojmë ata siç i mallkuam ‘Thyesit e rregullit të Sabath-it’ (të së Shtunës). Dhe Urdhëri e Vendimi i Allahut është gjithnjë i përmbushur.
48. Padyshim që Allahu nuk falë t’i vëhen Atij shokë në adhurim, por Ai fal përveç kësaj. Dhe kushdo që i vë shok Allahut në adhurim, vërtet ai ka shpifur një gjynah të tmerrshëm.
49. A nuk i ke parë ata (jehuditë e të krishterët) që lakmojnë shenjtërinë për veten e tyre? Por është Allahu i Cili shenjtëron kë do Ai dhe atyre nuk do t’u bëhet padrejtësi qoftë edhe sa një grimcë Fatila (kokrrizë në bërthamën e hurmës).
50. Shiko se si ata shpifin gënjeshtër ndaj Allahut dhe vetëm kjo është më se e mjaftueshme si gjynah i qartë.
51. A nuk i sheh ata të cilëve u qe dhënë pjesë nga Libri? Ata besojnë në Xhibt dhe Taghut (çdo gjë e adhuruar përveç Allahut, kushdo qoftë e çfarëdo qoftë) dhe u thonë jobesimtarëve se ata janë në rrugë më të drejtë se sa ata që kanë besuan Udhën (Islamin).
52. Ata janë të cilët Allahu i ka mallkuar dhe për atë të cilin e ka mallkuar Allahu, nuk do të gjeni asnjë ndihmues.
53. Apo mos kanë ndonjë vend në sundim apo drejtim? (po të kishin) Atëherë në një rast të tillë, ata nuk do t’i jepnin njerëzimit as një grimcë Nekira (lëvozhgë e bërthamës së hurmës).
54. Apo mos kanë zili njerëzit (Muhammedin sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem dhe pasuesit e tij) për çfarë u ka dhuruar atyre Allahu nga Begatitë e Tij? Dhe Ne që më parë i kishim dhënë familjes së Ibrahimit Librin dhe Hikmetin (Es-Suneh – Frymëzim Hyjnor për ata Pejgamberë, i cili nuk është i shkruar në formë libri) dhe u dhuruam atyre mbretërim madhështor.
55. Prej tyre ishin disa të cilët e besuan atë dhe po prej tyre ishin disa të cilët e kthyen fytyrën mënjanë nga ai. Dhe mjafton Xhehenemi për t’i djegur.
56. Padyshim se ata të cilët mohuan Ajetet Tona, Ne do t’i djegim në Zjarr. Sa herë që t’u piqet lëkura, Ne do t’ua ndërrojmë atyre atë me lëkur tjetër, që të mund ta shijojnë sa më shumë ndëshkimin. Vërtet Allahu është kurdoherë i Gjithëfuqishëm, më i Urti Gjithëgjykues.
57. Por ata që besojnë (në Njësinë e Allahut dhe në gjithçka që përmban Islami) dhe bëjnë vepra të njerëzve të drejtë, Ne do t’i pranojmë ata në Kopshtet (e Xhennetit) poshtë të cilëve rrjedhin lumenj, për të banuar atje përgjithmonë. Atje do të kenë për bashkëshorte vasha të dëlira. Do t’i pranojmë edhe nën hije të gjera e gjithnjë e më të thella.
58. Sigurisht që Allahu ju urdhëron që t’ua ktheni prapë atyre që u takojnë gjërat e dhëna juve amanet për ruajtje në besim dhe që kur të gjykoni mes njerëzve, të gjykoni me drejtësi. Vërtet sa i shkëlqyer është mësimi të cilin Allahu ua jep juve! Vërtet Allahu është gjithnjë Gjithëdëgjues, Gjithëshikues.
59. O ju që keni besuar! Bindjuni Allahut dhe bindjuni të Dërguarit (Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) dhe atyre prej jush të cilët janë në drejtimin dhe udhëheqjen tuaj. Dhe nëse nuk pajtoheni për ndonjë çështje, drejtohuni Allahut (Fjalës së Tij – Kur’anit) dhe të Dërguarit të Tij (Sunnetit të Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem), nëse besoni në Allahun dhe në Ditën e Fundit. Kjo është më e mirë dhe më e përshtatshme për përcaktimin e fundit.
60. A i ke parë ata (hipokritët) të cilët shtiren se besojnë në atë që të është zbritur ty dhe në çfarë është zbritur para teje, ata duan të shkojnë për të gjykuar (për mosmarrëveshjet e tyre) te Taghutët (gjykatësit e rremë, të adhuruarit e trilluar), ndërkohë që janë urdhëruar t’i mohojnë ata. Por është shejtani ai i cili dëshiron t’i humbasë ata në pafundësi.
61. Dhe kur u thuhet atyre: “Ejani tek ajo që ka zbritur Allahu dhe tek i Dërguari i Tij”, ti i sheh hipokritët të largohen me neveri prej teje.
62. Si atëherë, kur i godet ndonjë katastrofë për shkak të punëve të duarve të vet atyre, vijnë tek ti duke u betuar për Allahun: “Ne nuk kishim qëllim tjetër veçse dëshirë të mirë dhe pajtim?!”
63. Ata (hipokritët) janë ata për të cilët Allahu e di mirë çfarë ka në zemrat e tyre, kështu që shmangu prej tyre (mos i ndëshko), por këshilloji dhe folu atyre fjalë që lënë mbresë e prekëse (të besojnë, t’i binden dhe të lusin Allahun) për të arritur në thellësitë e shpirtit të tyre.
64. Ne nuk kemi sjellë asnjë të Dërguar, por vetëm që t’u dëgjohet fjala me Lejen dhe Urdhërin e Allahut. Në qoftë se ata (hipokritët), kur i kishin bërë padrejtësi vetes së tyre, do të kishin ardhur tek ti në pendim dhe të kishin kërkuar Falje nga Allahu edhe i Dërguari do të kishte kërkuar falje për ta: sigurisht që ata do të kishin parë vetë se vërtet Allahu është Ai i Cili gjithnjë pranon pendimin (e robëve të Tij), Mëshirëplotë.
65. Por jo, për Zotin tënd! Ata nuk janë besimtarë derisa të mos zgjedhin ty për të gjykuar në të gjitha mosmarrëveshjet mes tyre, derisa të mos mbetet në veten e tyre asnjë pikë kundërshtimi ndaj vendimeve të tua dhe derisa t’i pranojnë ato (vendimet e tua) plotësisht të nënshtruar.
66. Dhe në qoftë se Ne do t’i kishim urdhëruar ata (duke u thënë): “Vrituni mes jush (të pafajshmit të vrasin fajtorët), ose braktisni shtëpitë tuaja,” shumë pak prej tyre do ta kishin bërë një gjë të tillë, por (nga ana tjetër) sikur të kishin zbatuar çfarë ishin urdhëruar, do të kishte qenë shumë më mirë për ta dhe do ta kishin forcuar edhe më vetveten (Besimin) e tyre.
67. Dhe padyshim që atëherë Ne do të kishim derdhur mbi ta shpërblim të madh nga Ana Jonë.
68. Dhe sigurisht që Ne do t’i kishim drejtuar ata në Rrugë të Drejtë.
69. Dhe kush i bindet Allahut dhe të Dërguarit (Muhammed sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem), atëherë ata do të jenë në shoqërinë e atyre mbi të cilët Allahu ka derdhur Mëshirën e Tij, (në shoqërinë) e Pejgamberëve, të Siddikunëve (të të besuarve, ndjekësve më të afërt të Pejgamberit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem si Ebu Bekri Es-Siddiku etj) të Martirëve, të të Drejtëve. Dhe sa të shkëlqyer janë këta shoqërues!
70. E tillë është Begatia e Dhurata nga Ana e Allahut dhe Allahu është më i Mjaftueshmi si i Gjithëdituri për çdo gjë.
71. O ju që keni besuar! Parapërgatituni dhe udhëtoni ose në grupe, apo të gjithë së bashku (në udhëtime, në fushata lufte etj).
72. Padyshim që në mesin tuaj është edhe ai i cili do të mbetej pas jush (nga lufta për Çështjen e Allahut). Në qoftë se u bie juve ndonjë fatkeqësi, ai thotë: “Vërtet Allahu më bëri mua mirësi e më mbajti anën kur unë nuk isha mes tyre.”
73. Por nëse juve ju vjen një dhuratë e madhe prej Allahut (fitore dhe plaçkë lufte), padyshim që ai do të thotë- sikur mes jush dhe atij nuk ka pasur lidhje ndjenjash e dhembshuri - “Ah! Sikur të kisha qenë së bashku me ta e të kisha arritur një fitore të madhe (një pjesë të mirë të plaçkës së luftës)!”
74. Le të luftojnë për Çështjen e Allahut ata që e japin jetën e kësaj bote në këmbim të Botës së Pastajme. Dhe kushdo që lufton për Çështjen e Allahut dhe vritet apo fiton, Ne do t’i dhurojmë atij shpërblim madhështor.
75. Dhe çfarë ka ndodhur me ju që nuk luftoni për Çështjen e Allahut dhe për ata që janë të dobët, të stërmunduar dhe të shtypur: burra, gra dhe fëmijë, të cilët thërrasin: “Zoti ynë! Na shpëto nga ky qytet, me këtë popull shtypës dhe nxirr për ne një prej Teje, që të na mbrojë, na nxirr një prej Teje, që do të na ndihmojë.”
76. Ata që besojnë, (ata) luftojnë për Çështjen e Allahut, ndërsa ata që nuk besojnë, (këta) luftojnë për Çështjen e Taghutit (të Shejtanit) . Kështu pra luftoni kundër shokëve të shejtanit. Vërtet që komploti i shejtanit është gjithnjë shumë i dobët.
77. A nuk i ke parë ata që u udhëzuan që të përmbahen (e të mos bëhen shkak për luftë), të falen rregullisht e të japin Zekatin, por kur u bë detyrim lufta për ta, - kur, ç’të shohësh! - një grup prej tyre kanë frikë nga njerëzit siç kanë frikë Allahun, madje edhe më shumë. Ata thonë: “Zoti ynë! Përse na urdhërove për luftë? A nuk na siguroje dot edhe pak kohë më tepër pushim?“ Thuaju: “Pak kohë është kënaqësia e kësaj bote. Bota e Pastajme është tejet më e mirë për atë që ka frikë Allahun dhe juve nuk do t’ju bëhet as padrejtësia më e vogël, qoftë sa një thërrime (Fatila – lëvozhgë e bërthamës së hurmës).
78. Kudo që mund të jeni, vdekja do t’ju kapë, edhe nëse mund të jeni në fortesë të sigurtë e të lartë!” Ndërsa po t’ju bjerë atyre ndonjë e mirë, do të thonë: “Kjo është nga Allahu,” por nëse i godet ndonjë e keqe, do të thonë: “Kjo është prej teje (O Muhammed).” Thuaju: “Çdo gjë është nga Allahu.” Çfarë kanë këta njerëz që nuk arrijnë të kuptojnë asnjë fjalë?
79. Çfarëdo e mire që të vjen, ajo është prej Allahut, kurse çfarëdo e keqe që të bie ty, ajo është nga vetja jote. Dhe Ne të kemi çuar ty (O Muhammed) si të Dërguar për gjithë njerëzimin dhe më se i Mjaftueshëm është Allahu si Dëshmues.
80. Ai që i beson dhe i bindet të Dërguarit (Muhammedit sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem), vërtet ai i ka besuar dhe i është bindur edhe Allahut, por për atë që shmanget, atëherë Ne nuk të kemi dërguar ty si roje e vëzhgues për ta.
81. Ata thonë: “Ne jemi të bindur,” por kur ata largohen prej teje, një grup prej tyre kalojnë gjithë natën duke bërë mend gjëra të tjera, (ndryshe) nga ato që u thua ti; por Allahu i shënon (komplotet e tyre) të natës. Kështu shmangu prej tyre dhe ki besim e shpresë vetëm tek Allahu. Dhe Allahu është kurdoherë i Gjithëmjaftueshëm si Rregullues i të gjitha punëve.
82. A nuk mendojnë thellë për Kur’anin? Po të kishte qenë ai prej dikujt tjetër e jo prej Allahut, sigurisht që do të kishin gjetur në të mjaft kundërthënie e mospërputhje.
83. Kur atyre u vjen rëndë ndonjë çështje që prek sigurinë e njerëzve apo frikë, ata e përhapin atë (ndër njerëz). Sikur t’ia kishin paraqitur atë (për shqyrtim) të Dërguarit apo njerëzve të tjerë drejtues të tyre, shqyrtuesit përkatës do ta kishin kuptuar atë prej tyre. Po të mos kishte qenë Mirësia dhe Përkujtimi i Allahut mbi ju, ju do të kishit ndjekur shejtanin, përveç një pakice prej jush.
84. Atëherë lufto (O Muhammed) për Çështjen e Allahut. Ti nuk je përgjegjës veçse për veten tënde dhe nxiti besimtarët (të luftojnë bashkë me ty). Mbase Allahu mund të përmbajë forcën keqbërëse të mosbesimtarëve, dhe Allahu është më i Forti për Fuqi dhe më i Forti në ndëshkim.
85. Kushdo që ndërhyn për një çështje të mirë, do ta ketë shpërblimin për këtë dhe kushdo që ndërhyn për një çështje të ulët, do të ketë pjesën e tij të barrës. Dhe Allahu është kurdoherë Ai i Cili ka Gjithëzotësinë për të bërë gjithçka.
86. Kur ju urojnë me ndonjë përshëndetje, përgjigjuni me më të mirën prej saj, ose të paktën ktheni po atë (përshëndetje). Vërtet Allahu është Gjithëvlerësues për çdo gjë.
87. Allah! La ilahe il-la Huve (Askush nuk ka të drejtë, nuk meriton dhe nuk duhet të adhurohet përveç Atij). Padyshim që Ai do t’ju mbledhë të gjithë ju bashkë në Ditën e Ringjalljes për të cilën nuk ka pikë dyshimi. Dhe kush mund të jetë më i vërtetë në fjalë se Allahu?
88. Atëherë çfarë ka ngjarë me ju që jeni ndarë në dy grupe për çështjen e hipokritëve? Allahu i ka kthyer ata mbrapa (në mosbesim) për shkak të asaj që ata (përgatitën e) fituan. A mos doni të drejtoni atë të cilin Allahu e ka humbur? Dhe për atë të cilin e ka humbur Allahu, ju kurrë nuk do të gjeni rrugë drejtimi për të.
89. Ata duan që edhe ju të hidhni tej Besimin ashtu siç e flakën ata, që ju të bëheni të gjithë njësoj, kështu që mos i zgjidhni mbrojtësit dhe miqtë prej tyre, derisa edhe ata të shpërngulen (si ju) në rrugë të Allahut. Por në qoftë se ata kthehen prapa (nga Islami në mosbesim), atëherë i kapni dhe i vrisni kudo që t’i gjeni dhe prej tyre mos zini as mbrojtës, as miq, as edhe ndihmues.
90. Përveç atyre të cilët i bashkohen një grupi ndërmjet jush, dhe atyre në të cilët ka marrëveshje (paqë), dhe (përveç) atyre të cilët ju afrohen juve me gjoksin hapur duke u përmbajtur nga të luftuarit kundër jush si dhe nga të luftuarit e vet njerëzve të tyre. Po të kishte dashur Allahu, vërtet Ai do t’u kishte dhënë atyre fuqi përmbi ju dhe ata mund t’ju kishin luftuar ju. Kështu, në qoftë se ata tërhiqen para jush dhe nuk ju luftojnë, por ju paraqiten për paqë, atëherë Allahu nuk ka lënë shteg për ju që të luftoni kundër tyre.
91. Do të gjeni edhe të tjerë të cilët duan siguri e besim prej jush dhe prej popullit të tyre. Çdo herë që ata joshen për t’ju sjellë fatkeqësi, në të vërtetë dorëzohen. Në qoftë se ata nuk tërhiqen para jush, as nuk ju paraqiten për paqë, as nuk i pushojnë veprat e tyre (nuk ndalen nga të bërit keq juve), kapini dhe vritni kudo që t’i gjeni. Përsa u takon këtyre, Ne ju kemi dhënë juve shfajësim të qartë kundër tyre.
92. Nuk shkon që besimtari të vrasë besimtarin, përveç nëse ndodh gabimisht; dhe në këtë rast, kushdo që vret besimtarin padashje, urdhërohet që ai (vrasësi) të lirojë një rob besimtar dhe përmbushjen e pagesës së gjakut e cila do t’i jepet familjes së të ndjerit, në rast se ata nuk e falin atë. Në rast se i ndjeri i takonte ndonjë populli në luftë me ju dhe ai ka qenë besimtar, ju detyrohet lirimi i një robi, ndërsa po të ishte nga ndonjë popull me të cilin ju keni marrëveshje bashkëpunimi me njëri-tjetrin, atëherë duhet të jepni pagesën e gjakut familjes së tij dhe në të njëjtën kohë duhet të lironi edhe një rob besimtar. Ndërsa kush nuk i ka mundësitë (për të liruar robin si plotësim të pendimit), ai duhet të agjërojë dy muaj pandërprerë për të treguar pendim tek Allahu. Dhe Allahu është kurdoherë i Gjithëditur, më i Urti Gjithëgjykues.
93. Dhe kushdo që vret besimtarin qëllimisht, shpërblimi i tij është Xhehenemi për të banuar atje. Dhe Zemërimi e Mallkimi i Allahut është mbi të, dhe për të është përgatitur ndëshkim i madh.
94. O ju që keni besuar! Kur të shkoni në luftë për Çështjen e Allahut, pohoni të vërtetën dhe mos i thoni ndokujt që ju përshëndet (duke pranuar Islamin): “Ti nuk je besimtar” duke lakmuar të mirat kalimtare të jetës në tokë. Ka shumë më tepër përfitime dhe trofe tek Allahu. Ashtu siç është tash ai, kështu keni qenë edhe ju vetë më parë, derisa Allahu ju dhuroi Mirësitë e Tij (duke ju drejtuar në Islam), kështu që kini mendjen dhe mos bëni dallime e mos përçmoni. Vërtet Allahu është kurdoherë në Dijeni të plotë për gjithçka që ju veproni.
95. Nuk janë të barabartë prej besimtarëve ata që rrinë në shtëpitë e tyre, përveç atyre që janë të pamundur, me ata që përpiqen dhe luftojnë për Çështjen e Allahut me pasurinë e tyre dhe me jetën e tyre. Allahu i ka parapëlqyer në shkallë më të lartë ata që përpiqen dhe luftojnë me pasurinë e tyre dhe me jetën e tyre përmbi ata që rrinë në shtëpitë e tyre. Për secilin Allahu ka premtuar mirësi (Xhennet), por Allahu ka parapëlqyer ata që përpiqen dhe luftojnë përmbi ata që rrinë në shtëpi me një shpërblim të madh.
96. Shkallë të larta vlerësimi prej Tij si edhe Falje dhe Mëshirë. Dhe Allahu është vazhdimisht Falës i Madh, kurdoherë Mëshirëplotë.
97. Sigurisht për ata të cilët melekët i marrin në vdekje ndërkohë që po i bënin padrejtësi vetvetes së tyre duke qëndruar me jobesimtarët, në një kohë kur shpërngulja ishte e detyrueshme për ta, ata (melekët) u thonë: “Në çfarë gjendje ishit?” Ata përgjigjen: “Ne ishim të dobët dhe të shtypur në tokë.” Melekët u thonë: “A nuk ishte toka e Allahut e gjerë dhe e mjaftueshme për ju për t’u shpërngulur në të?” Njerëz të tillë do ta gjejnë vendbanimin e tyre në Xhehenem. Sa përfundim i keq!.”
98. Përveç të dobtëve, burra, gra dhe fëmijë, të cilët nuk mund të mendojnë ndonjë rrugëdalje dhe nuk janë në gjendje të drejtohen në rrugën e tyre.
99. Për këta ka shpresë se Allahu do t’i falë. Dhe Allahu është kurdoherë Falës, gjithnjë Falës i Madh.
100. Ai që lë shtëpinë e tij për Çështjen e Allahut, do të gjejë në tokë shumë vende të banuara dhe mjaft (të tillë) për të jetuar aty. Dhe kushdo që lë shtëpinë e tij si i mërguar për tek Allahu dhe i Dërguari i Tij dhe e kap vdekja, atëherë sigurisht që i bie Allahut shpërblimi i tij. Dhe Allahu është vazhdimisht Falës i Madh, kurdoherë Mëshirëplotë.
101. Dhe kur ju (muslimanë) udhëtoni nëpër botë, nuk është gjynah për ju nëse i shkurtoni faljet tuaja, në qoftë se keni frikë se jobesimtarët mund t’ju sulmojnë. Vërtet që mosbesimtarët janë për ju kurdoherë armiq të hapur.
102. Kur ti (O Muhammed) je mes tyre dhe u prin atyre në falje, le të falet një grup me ty duke i mbajtur armët me vete; kur të mbarojnë sexhdet e tyre (rënien me fytyrë në tokë gjatë faljes), le të zënë pozicionet e tyre dhe le të vijë pas tyre grupi tjetër që nuk është falur dhe të kryejë faljen duke i marrë të gjitha masat dhe duke i mbajtur armët e tyre me vete. Ata që nuk besojnë, duan që, nëse ju do të jeni të pakujdesshëm për armët dhe paisjet tuaja, atëherë t’ju sulmojnë me të gjitha fuqitë. Por nuk përbën gjynah për ju, në qoftë se i zhvishni armët për shkak të pasigurisë prej shiut, apo nëse jeni të sëmurë, por mbani gatishmërinë tuaj. Vërtet Allahu ka përgatitur ndëshkim poshtërues për jobesimtarët.
103. Kur të keni përfunduar faljen (në grup), kujtojeni Allahun në këmbë, të ulur dhe të mbështetur, por kur të mos ju kanoset rreziku, kryeni faljet e përshkruara rregullisht. Vërtet falja (Namazi) u është bërë obligim besimtarëve në kohë të përcaktuar.
104. Dhe mos u tregoni të dobët në ndjekjen e armikut. Në qoftë se ju përjetoni vështirësi, atëherë sigurisht edhe ata po përjetojnë vështirësi si edhe ju, por ju keni shpresë nga Allahu (për shpërblim, për Xhennet), gjë të cilën ata nuk e shpresojnë. Dhe Allahu është kurdoherë i Gjithëdituri, më i Urti Gjithëgjykues.
105. Sigurisht që Ne ta zbritëm ty (O Muhammed) Librin (Kur’anin) me të vërtetën që të gjykosh mes njerëzve me atë që Allahu të ka shpallur ty (ta ka mësuar me Frymëzim Hyjnor), kështu që mos kërko falje për të pabesët.
106. Dhe kërko falje nga Allahu. Vërtet Allahu është vazhdimisht Falës i Madh, kurdoherë Mëshirëplotë.
107. Dhe mos sill prova në mbrojtje të atyre të cilët mashtrojnë vetveten. Sigurisht që Allahu nuk do asnjë që tradhëton dhe që jepet pas punëve të ulëta e të dënueshme.
108. Ata mund t’i fshehin (punët e tyre të liga) nga njerëzit, por nuk mund t’i fshehin nga Allahu, pasi Ai është me ta (me Dijen e Tij), kur ata thurin tinëz intrigat e tyre të pabesa natën me fjalë të cilat Ai nuk i pranon. Dhe Allahu është kurdoherë Gjithërrethues për gjithçka që ata bëjnë.
109. Ja! Ju jeni ata që kërkuat mbrojtje për ta në jetën e kësaj bote, por kush do t’i mbrojë ata në Ditën e Ringjalljes përkundër Allahut, apo kush do të jetë atëherë mbrojtësi kujdestar për ta?
110. Dhe kushdo që bën ligësi, ose i bën padrejtësi vetes së tij (duke punuar gjynahe), por pastaj i kthehet Allahut duke kërkuar Faljen e Tij, do ta gjejë Allahun gjithnjë Falës të Madh, Mëshirëplotë.
111. Dhe kushdo që e fiton gjynahun, ai e fiton atë vetëm kundër vetvetes. Dhe Allahu është kurdoherë i Gjithëdituri, më i Urti Gjithëgjykues.
112. Dhe kushdo që bën gabim apo gjynah dhe ia hedh pastaj atë ndonjë të pafajshmi, ai vërtet e ka ngarkuar veten me mashtrim dhe gjynah të qartë.
113. Po të mos kishte qenë Mirësia dhe Përkujtimi i Allahut mbi ty (O Muhammed), një parti prej tyre padyshim që do të kishin vendosur të të shtinin ty në rrugë të shtrembër, por në të vërtetë ata nuk ngatërruan kënd përveç vetes së tyre dhe nuk mundën të të sjellin ty as dëmin më të vogël. Allahu të ka zbritur ty Librin (Kur’anin) dhe Hikmetin (Urtësinë e largpamësinë e gjërave, ligjet e jetës Islame etj) dhe të mësoi ty atë çfarë ti nuk e dije. Dhe gjithnjë e më e madhe është Mirësia e Allahut mbi ty (O Muhammed).
114. Nuk ka asgjë të mirë në shumicën e bisedave të tyre të fshehta, përveç atij i cili urdhëron për Sadaka (lëmoshë për Hir të Allahut), apo për Ma’rufin (të njohin Islamin dhe rrugën Islame etj), apo për pajtim mes njerëzve. Dhe ai që e bën këtë duke kërkuar Kënaqësinë e Allahut, Ne do t’i japim atij shpërblim të madh.
115. Dhe kushdo që kundërshton të Dërguarin (Muhammedin sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem), pasi t’i jetë treguar qartë atij Rruga e Drejtë dhe ndjek rrugë tjetër nga ajo e besimtarëve, Ne do ta mbajmë atë në atë drejtim që ai vetë ka zgjedhur. Dhe do ta djegim atë në Zjarr - Dhe sa përfundim i keq!
116. Sigurisht që Allahu nuk e fal (gjynahun e) të vënit shok Atij në adhurim, por Ai i falë kujtdo që Ai dëshiron gjynahe të tjera përveç këtij. Dhe kushdo që i vë shok në adhurim Allahut, vërtet ai ka humbur rrugën tepër larg.
117. Ata (të gjithë ata që adhurojnë të tjerë në vend të Allahut) nuk lusin gjë tjetër veçse perëndi në gjini femërore në vend të Allahut, por ata nuk i drejtohen kujt tjetër veçse Shejtanit, - një kundërshtues i përhershëm.
118. Dhe Allahu e mallkoi atë, ndërsa ai tha: “Do të të marr nga robët e Tu një pjesë të përcaktuar prej tyre.
119. Vërtet që unë do t’i ngatërroj dhe sigurisht që do t’u ngjall dëshira të rreme, do t’i urdhëroj të presin veshët e bagëtive dhe gjithashtu do t’i urdhëroj të ndryshojnë atë që ka krijuar Allahu.” Dhe kushdo që zgjedh Shejtanin si mbrojtës e si mik në vend të Allahut, padyshim që ai ka pësuar humbje të qartë.
120. Ai (shejtani) u premton atyre dhe u ngjall atyre dëshira të gabuara dhe premtimet e shejtanit nuk janë gjë tjetër veçse mashtrime.
121. Vendbanimi i këtyre njerëzve është Xhehenemi dhe nuk do të gjejnë asnjë rrugëdalje për të shpëtuar prej tij.
122. Por ata që besojnë (Muslimanët) dhe bëjnë vepra të drejta, Ne do t’i fusim ata në Kopshtet e Xhennetit nën të cilët rrjedhin lumenj për të banuar ndër ta përgjithmonë. Premtimi i Allahut është i vërtetë dhe fjalët e kujt tjetër mund të jenë më të vërteta se Fjalët e Allahut?
123. Nuk do të jetë as sipas dëshirave tuaja (të muslimanëve), as sipas dëshirave të popujve të Librave të Parë (jehudive dhe të krishterëve). Kushdo që punon të ligën, do të shpërblehet për të dhe nuk do të gjejë mbrojtës apo ndihmues tjetër në vend të Allahut.
124. Dhe kushdo që bën vepra të drejta e punë të mira, mashkull apo femër qoftë dhe është besimtar i vërtetë në Njësinë e Allahut (Musliman), një i tillë do të hyjë në Xhennet dhe atyre nuk do t’u bëhet as padrejtësia më e vogël qoftë edhe sa Nakira (lëvozhgë e bërthamës së hurmës).
125. Dhe kush mund të jetë më i mirë në fe se sa ai që ia nënshtron fytyrën (vetveten) e tij Allahut (duke ndjekur fenë e Allahut, Islamin). Ky është Muhsin (që bën punë të mira), ndjek edhe fenë Hanifa (besimin e pastër Islam) të Ibrahimit. Dhe Allahu vërtet e bëri Ibrahimin mik të ngushtë.
126. Dhe të Allahut janë gjithë ç’ka në qiej dhe gjithë ç’ka në tokë dhe Allahu është kurdoherë Gjithërrethues i çdo gjëje.
127. Të pyesin ty që t’i udhëzosh për çështjen e grave. Thuaju: “Allahu ju udhëzon ju për to dhe për çfarë ju lexohet juve në Libër për çështjen e jetimeve të cilave ju nuk u jepni pjesën e detyruar (për Mahrin - vlerë për martesën e tyre dhe trashëgimin), por që megjithatë, ju doni të martoheni me to dhe për çështjen e fëmijëve të cilët janë të dobët e të shtypur dhe që ju të jeni të vendosur për drejtësi ndaj jetimëve. Dhe çfarëdo të mirë që të bëni, Allahu është kurdoherë në Dijeni të plotë për të.”
128. Dhe në qoftë se ndonjë grua ka frikë nga ashpërsia e burrit ndaj saj ose nga braktisja e saj, nuk përbën gjynah për asnjërin, nëse ata pajtohen mes tyre dhe vendosja e paqës është më e mirë. Shpirtrat e njerëzve ndikohen nga lakmia, por nëse bëni mirësi dhe largoheni nga të këqiat, padyshim që Allahu është në Dijeni të plotë për gjithçka që ju veproni.
129. Ju kurrë nuk do të jeni në gjendje të vendosni drejtësi të plotë ndërmjet grave tuaja, edhe sikur kjo të jetë dëshira juaj më e zjarrtë, kështu që mos jini shumë të përkushtuar ndaj njërës prej tyre (duke u marrë me të më shumë dhe duke e furnizuar më mirë) e duke e lënë tjetrën të varur (as të ndarë e as të martuar). Dhe nëse mbani drejtësi dhe veproni gjithçka që është e drejtë si dhe po të keni frikë Allahun, atëherë Allahu është vazhdimisht Falës i Madh, kurdoherë Mëshirëplotë.
130. Por nëse ata ndahen, Allahu do t’u japë atyre furnizim të bollshëm nga Begatitë e Tij. Dhe Allahu është kurdoherë i Gjithëmjaftueshëm për të përmbushur nevojat e krijesave të Tij, më i Urti Gjithëgjykues.
131. Dhe të Allahut janë gjithë ç’ka në qiej dhe gjithë ç’ka në tokë. Dhe vërtet, Ne i kemi këshilluar popujt e Librave të Parë (jehuditë dhe të krishterët) përpara jush, e tash edhe ju (O Muslimanë), që të gjithë ju të keni frikë Allahun dhe të plotësoni detyrimet ndaj Tij, por në qoftë se mohoni, atëherë padyshim se të Allahut janë gjithë ç’ka në qiej dhe gjithë ç’ka në tokë dhe se Allahu kurdoherë është më i Pasuri (i Lirë nga çdo nevojë) dhe i Denjë për të gjitha lavdërimet.
132. Dhe të Allahut janë gjithë ç’ka në qiej dhe ç’ka në tokë dhe Allahu është kurdoherë i Gjithëmjaftueshëm si Rregullues i të gjitha punëve.
133. Nëse Ai do, Ai mund t’ju heqë ju (nga kjo botë) o njerëz, dhe (në vend tuajin) të sjell të tjerë. Dhe Allahu është kurdoherë i Gjithëfuqishëm për këtë.
134. Kushdo që dëshiron shpërblimin në këtë botë, vetëm me Allahun është shpërblimi në jetën e kësaj bote dhe në Botën e Pastajme. Dhe Allahu është kurdoherë Gjithëdëgjues, Gjithëvëzhgues.
135. O ju që keni besuar! Qëndroni të paepur për drejtësi si dëshmitarë të Allahut edhe sikur të jetë kundër vetes suaj, apo kundër prindërve tuaj, apo kundër të afërmve tuaj, qoftë ai i pasur apo i varfër, Allahu është Mbrojtësi më i Mirë i të dyve. Kështu pra, mos shkoni pas epsheve (të zemrave tuaja) që të mos i shmangeni drejtësisë. Dhe në qoftë se ju e shtrembëroni dëshminë e dhënë ose nuk pranoni ta jepni atë, sigurisht që Allahu është kurdoherë në Dijeni të plotë për gjithçka që ju veproni.
136. O ju që keni besuar! Besoni Allahun dhe të Dërguarin e Tij (Muhammedin sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem), dhe Librin (Kur’anin) të cilin Ai ia ka zbritur të Dërguarit të Tij dhe Librat e Parë të cilët Ai ua zbriti atyre para tij. Dhe kushdo që mohon Allahun, Melekët e Tij, Librat e Tij, të Dërguarit e Tij dhe Ditën e Fundit, atëherë ai vërtet e ka humbur rrugën tepër larg.
137. Sigurisht ata të cilët besojnë, pastaj mohojnë, pastaj (prapë) besojnë dhe (përsëri) mohojnë duke e shtuar mosbesimin, Allahu as nuk do t’i falë dhe as nuk do t’i drejtojë më në Rrugë të Drejtë.
138. Jepju lajmin hipokritëve se për ta ka dënim të dhimbshëm.
139. Ata të cilët i zgjedhin mosbesimtarët për mbrojtës e për miq në vend të besimtarëve, a mos kërkojnë nderim, fuqi apo lavdi me ta? Por padyshim që Allahut i takon gjithë Nderimi, Fuqia dhe Lavdia.
140. Dhe tashmë të është bërë e ditur në Libër (Kur’an) se kur të dëgjosh që Ajetet e Allahut mohohen ose përqeshen, atëherë mos rri me ta derisa të ndërrojnë bisedën. (Sikur të uleshe me ta) në këtë mënyrë padyshim që edhe ti do të ishe si edhe ata. Sigurisht që Allahu do t’i bëjë bashkë hipokritët dhe mohuesit në Xhehenem.
141. Ata (hipokritët) janë që presin dhe shohin se ç’do t’ju ndodh juve. Në qoftë ju siguroni fitore prej Allahut, thonë: “A nuk ishim edhe ne me ju?”- por në qoftë se fitojnë mosbesimtarët, u thonë atyre: “A nuk dolëm ne mbi ju dhe a nuk ju mbrojtëm ne juve prej besimtarëve?” Allahu do të gjykojë mes jush (të gjithëve) Ditën e Kijametit dhe Allahu kurrë nuk do t’u lejojë mosbesimtarëve rrugë për fitore të plotë ndaj besimtarëve.
142. Padyshim që hipokritët përpiqen të mashtrojnë Allahun, por është Allahu Ai i Cili i mashtron ata. Dhe kur ngrihen për falje, qëndrojnë me përtaci dhe sa për t’u parë prej njerëzve dhe nuk e kujtojnë Allahun veçse fare pak.
143. Ata po luhaten sa këndej-andej (besimit dhe jobesimit) duke mos qenë as me të parët e as me të dytët dhe atij që ia humb Allahu rrugën, ju kurrë nuk mund të gjeni për të ndonjë rrugë (për tek e vërteta - Islami).
144. O ju që keni besuar! Mos i zini për mbrojtës e miq mosbesimtarët në vend të besimtarëve. Apo mos doni t’i jepni Allahut provë të qartë kundër vetes suaj?
145. Patjetër që hipokritët do të jenë në vendet më të thella të Zjarrit dhe nuk do të gjeni asnjë ndihmues për ta.
146. Përveç atyre që pendohen, që punojnë mirësi e drejtësi dhe mbështeten fort tek Allahu dhe ia kushtojnë besimin e tyre tërësisht vetëm Allahut, atëherë këta do të jenë me besimtarët; dhe besimtarëve Allahu do t’u dhurojë shpërblim të madh.
147. Përse duhet t’ju ndëshkojë Allahu juve në qoftë se ju e keni falënderuar Atë dhe i keni besuar Atij? (Jo, kurrë!). Dhe Allahu është kurdoherë Gjithëvlerësues (shpërblen çdo gjë të mirë), i Gjithëditur.
148. Allahu nuk do publikimin e së keqes, përveç atij të cilit i është bërë padrejtësi. Dhe Allahu është kurdoherë Gjithëdëgjues, i Gjithëditur.
149. Nëse ju (o njerëz) e publikoni një vepër të mirë, apo e fshehni atë, ose nëse falni një të keqe, vërtet Allahu është kurdoherë Falës, i Gjithëpushtetshëm.
150. Sigurisht, ata të cilët nuk besojnë Allahun dhe të Dërguarit e Tij dhe që duan të bëjnë dallime mes besimit në Allahun dhe në të Dërguarit e Tij (duke e besuar Allahun dhe duke mos i besuar të Dërguarit) duke thënë: “Ne besojmë disa prej tyre, por i mohojmë të tjerët” dhe që duan të bëjnë për vete një rrugë të ndërmjetme,
151. Këta në të vërtetë janë mosbesimtarë dhe për mohuesit Ne kemi përgatitur ndëshkim poshtërues.
152. Dhe atyre të cilët besojnë në Allahun dhe në të Dërguarit e Tij dhe nuk bëjnë dallim mes asnjërit prej tyre (të Dërguarve), Ne do t’u japim atyre shpërblimet e tyre dhe Allahu është vazhdimisht Falës i Madh, kurdoherë Mëshirëplotë.
153. Ithtarët e Librave të Parë (jehuditë) kërkojnë nga ti që të bësh t’u zbret atyre një libër nga qielli. Në të vërtetë ata i kërkuan Musait akoma më tepër se kjo, kur (i) thanë: “Na e trego Allahun hapur ta shohim të gjithë,” por ata u goditën me rrufe (të papritur) për shkak të poshtërsisë së tyre. Më pas ata adhuruan viçin edhe pasi u kishin ardhur prova e shenja të qarta. Prapëseprapë Ne i falëm ata dhe i dhamë Musait provë autoriteti të qartë e të pakundërshtueshëm.
154. Dhe për besë të tyre, Ne ngritëm mbi ta Malin (Sina) dhe (në një rast tjetër) Ne u thamë: “Hyni te porta duke rënë në sexhde me nënshtrim.” Dhe Ne i urdhëruam ata: “Mos e tejkaloni në çështjen e së Shtunës (duke bërë punë të përditshme dynjaje këtë ditë).” Dhe Ne morëm prej tyre besë të fortë.
155. Për shkak të thyerjes së besës së dhënë dhe për shkak të mohimit të Ajeteve të Allahut dhe për shkak të vrasjes padrejtësisht prej tyre të Pejgamberëve dhe për shkak të thënies së tyre: “Zemrat tona janë të mbështjella (nuk kuptojmë çfarë na thanë Pejgamberët),” por në të vërtetë Allahu ka vënë mbulesë mbi zemrat e tyre për shkak të mosbesimit të tyre, kështu që ata nuk besojnë veçse pak.
156. Dhe për shkak të mosbesimit të tyre (jehudive), si dhe për shkak të fjalëve të pavërteta e të rënda shpifëse kundër Merjemes duke e fajësuar atë (për lindje të fëmijës në mënyrë të paligjshme);
157. Edhe për shkak të thënies së tyre (duke u mburrur): “Ne e vramë Mesihun, Isain, birin e Merjemes, të Dërguarin e Allahut,”- por ata nuk e vranë atë, as nuk e kryqëzuan, por kështu iu duk atyre; dhe ata që kanë mosmarrëveshje për këtë, kanë mjaft dyshime në të. Ata nuk kanë aspak dije (të qartë), duke mos ndjekur gjë tjetër, veçse hamendje, pasi sigurisht që ata nuk e vranë atë (Isain):
158. Por Allahu e ngriti atë (Isain) lart (me trup e me shpirt) pranë Vetes së Tij. Dhe Allahu është kurdoherë i Gjithëfuqishmi, më i Urti Gjithëgjykues (i Cili vë çdo gjë në vendin e vet).
159. Dhe të gjithë nga ithtarët e Librave të Parë (jehudi e të krishterë) duhet doemos të besojnë në të (Isain, birin e Merjemes vetëm si i Dërguar i Allahut dhe qenie njerëzore) para vdekjes së çdonjërit prej tyre (dhe nuk ka rrugë tjetër: ose të besojnë, ose të bëhen përfundimisht banorë të përhershëm të Zjarrit). Dhe Ditën e Kijametit ai (Isai) do të jetë dëshmues kundër tyre.
160. Për shkak të padrejtësive të jehudive, Ne i bëmë të palejuara për ta disa ushqime të mira të cilat kanë qenë të lejuara për ta dhe për shkak se ndalonin shumë njerëz të ndjekin Rrugën e Allahut;
161. Dhe për shkak të marrjes së kamatës (Riba) prej tyre, megjithëse e kishin të ndaluar që ta marrin atë dhe për shkak të marrjes pa të drejtë dhe të gllabërimit të pasurisë së tjetrit (grabitje, ryshfete etj). Dhe kështu Ne kemi përgatitur dënim të dhimbshëm për mosbesimtarët.
162. Por ata nga mesi i tyre të cilët janë të mbështetur fort në dije dhe besimtarët, besojnë në atë që të është zbritur ty dhe në çfarë është zbritur para teje dhe të cilët kryejnë rregullisht faljet e përcaktuara dhe të cilët japin Zekatin, dhe të cilët besojnë Allahun dhe Ditën e Fundit, mu këtyre Ne do t’u japim shpërblim të madh.
163. Vërtet, Ne të kemi frymëzuar ty (O Muhammed), siç frymëzuam Nuhin dhe Pejgamberët pas tij. Ne gjithashtu frymëzuam Ibrahimin, Ismailin, Is’hakun, Jakubin dhe Al-Asbat (dymbëdhjetë bijtë e Jakubit), Isain, Ejubin, Junusin, Harunin dhe Sulejmanin. Dhe Daudit Ne i dhamë Zeburin.
164. Ka të Dërguar që Ne t’i kemi përmendur më parë, ka edhe të Dërguar që Ne nuk t’i kemi përmendur ty,- dhe Musait Allahu i foli drejtpërdrejtë me fjalë.
165. Të Dërguar si përgëzues dhe si paralajmërues në mënyrë që njerëzimi të mos ketë më arsye për t’u shfajësuar ndaj Allahut pas të Dërguarve. Dhe Allahu është kurdoherë i Gjithëfuqishëm, më i Urti Gjithëgjykues.
166. Por Allahu është Dëshmues për atë (Kur’anin) që Ai ta ka zbritur ty (O Muhammed): Ai e ka zbritur atë me Dijen e Tij dhe për këtë dëshmojnë edhe melekët. Dhe Allahu është i Gjithëmjaftueshëm si Dëshmues.
167. Me të vërtetë, ata që mohojnë (duke e fshehur të vërtetën për Pejgamberin Muhammed sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem dhe Mesazhin e tij për besimin e Pastër Islam në Një Zot të Vetëm, gjë e cila është e njohur ndër ta dhe e shkruar në Teurat dhe Inxhil) dhe që i ndalojnë (njerëzit) nga Rruga e Allahut, ata padyshim që e kanë gabuar rrugën tepër larg. (Tefsir Al-Kurtubi).
168. Sigurisht, ata që nuk besuan dhe bënë gabim të madh (duke e fshehur të vërtetën për Pejgamberin Muhammed sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem), Allahu nuk do t’i falë ata dhe as nuk do t’i drejtojë në ndonjë rrugë - (Tefsir Al-Kurtubi).
169. Përveç rrugës së Xhehenemit për të banuar në të përgjithmonë. Dhe kjo për Allahun është kurdoherë gjë e lehtë.
170. O ju njerëz! Me të vërtetë, juve ju ka ardhur i Dërguari (Muhammedi sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) me të vërtetën nga Zoti juaj, kështu që besojeni atë; kjo është më mirë për ju. Por nëse ju nuk besoni, atëherë të Allahut janë gjithë ç’ka në qiej dhe gjithë ç’ka në tokë dhe Allahu është kurdoherë i Gjithëditur, më i Urti Gjithëgjykues.
171. O ithtarë të Librave të Parë (të krishterë)! Mos i kaloni kufijtë në fenë tuaj, as mos thoni për Allahun veçse të vërtetën. Mesihu Isa, biri i Merjemes, ishte vetëm i Dërguar i Allahut dhe Fjala e Tij (“Bëhu!”- dhe ai u bë) dhuruar Merjemes dhe shpirt (si shpirtërat e tjerë) i krijuar prej Tij, kështu që besoni pra Allahun dhe të Dërguarit e Tij. Mos thoni: “Tre!” Ndalohuni (nga kjo)! Është më mirë për ju, sepse Allahu është Një Ilah, Një Zot dhe i Vetëm. Lavdi i qoftë Atij! Më i Lartësuari është Ai, përtej asaj që Ai të ketë bir. Atij i takojnë gjithë ç’është në qiej dhe gjithë ç’është në tokë. Dhe Allahu është kurdoherë i Gjithëmjaftueshëm si Rregullues i të gjitha punëve.
172. Mesihu (Isai) kurrë nuk do ta përbuzte të ishte rob i Allahut, as edhe Melekët që janë pranë (Allahut). Dhe kushdo që nuk pranon adhurimin e Tij (të Allahut Një e të Vetëm) dhe krenohet, (padyshim) Ai do t’i mbledhë të gjithë tek Ai (Ditën e Llogarisë për gjykim).
173. Kështu, sa për ata që besuan (në Njësinë e Allahut, në Islam) dhe punuan drejtësinë, atëherë Ai do t’u japë këtyre shpërblimin që u takon madje edhe më shumë nga Begatitë e Tij. Por, sa për ata që nuk pranojnë ta adhurojnë Atë dhe janë krenarë, Ai do t’i ndëshkojë ata me dënim të dhimbshëm dhe (ata) nuk do të gjejnë për veten e tyre në vend të Allahut as mbrojtës dhe as ndihmues.
174. O njerëz! Vërtet ka ardhur tek ju një provë bindëse (Muhammedi sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem) nga Zoti juaj dhe Ne ju kemi zbritur një dritë të qartë (Kur’anin).
175. Kështu, për sa u takon atyre që besuan në Allahun dhe u mbështetën fort tek Ai, Ai do t’i pranojë ata te Përkujtimi dhe Mirësitë e Tij (në Xhennet) dhe do t’i udhëzojë drejt Tij me Rrugë të Drejtë.
176. Të pyesin ty për të gjykuar. Thuaj: “Allahu urdhëron në këtë mënyrë për Al-Kalalah (të shkretuarit - ata të cilët nuk lënë as paraardhës e as pasardhës si trashëgues): Nëse ai që vdes është burrë duke lënë pas një motër, por asnjë fëmijë, ajo do të marrë gjysmën e trashëgimisë; nëse i ndjeri është grua e cila nuk ka lënë asnjë fëmijë, atëherë trashëgiminë e saj e merr vëllai i saj; nëse janë dy motra, ato do të kenë dy të tretën; nëse ka vëllezër dhe motra, meshkujt do të marrin dyfishin e pjesës së femrave. Kështu pra jua bën të qartë Allahu Ligjin e Tij, që të mos gaboni. Dhe Allahu është i Gjithëditur për çdo gjë.”